Energjia diellore “mposht” qymyrin në Evropë për herë të parë

Tranzicioni i Bashkimit Evropian drejt energjisë së pastër shënoi një moment historik në maj, kur panelet diellore gjeneruan më shumë energji elektrike se të gjitha impiantet e qymyrit të bllokut për herë të parë.

Ndërsa zgjerimi i furishëm i gjenerimit diellor premton mirë për përpjekjet për të zëvendësuar lëndët djegëse fosile, zbulimi ekspozoi gjithashtu të metat në sistemin energjetik.

Çmimet e energjisë u kthyen negative gjatë disa prej ditëve më me diell të majit, ndërsa operatorët e rrjetit luftuan për të përballuar rritjen.

“Kjo verë do të jetë si një kartolinë nga e ardhmja”, tha Kesavarthiniy Savarimuthu, analist në BloombergNEF. “Mesazhi kryesor do të jetë: ne nuk jemi gati”.

Megjithëse energjia diellore ishte një zgjidhje e shpejtë dhe e lehtë për t’iu përgjigjur krizës energjetike të vitit të kaluar të shkaktuar nga lëvizjet e Rusisë për të shtrydhur furnizimet me gaz natyror, pika negative është se teknologjia shkëlqen në muajt me diell kur kërkesa është zakonisht më e ulët.

Sistemet për të ruajtur atë energji në bateri ose duke krijuar hidrogjen të gjelbër nuk janë aq të avancuara sa të lejojnë diellin e verës të mbajë dritat ndezur gjatë natës ose të ndihmojë në ngrohjen e shtëpive në dimër.

Askund nuk është më i qartë bumi diellor – dhe rreziqet e rregullimit – sesa në Holandë.

Ka mbi 100 megavat panele diellore për çdo 100 mijë banorë, dyfishi i vendosjes së Spanjës me diell dhe më shumë se trefishi i normës në Kinë – deri tani lideri global në kapacitetin total diellor.

Pretendimi i Holandës për rrjetin më të dendur diellor në Tokë është kryesisht falë mbështetjes afatgjatë të qeverisë.

Programi shpërblen familjet për instalimin e paneleve diellore, me çdo vat të energjisë elektrike që kompenson faturat e energjisë, pavarësisht nëse përdorimi përputhet me pjesët më me diell të ditës.

Qeveria në Holandë planifikon të ndryshojë sistemin duke filluar nga viti 2025.

Sipas rregullave të reja, familjet që dërgojnë energjinë përsëri në rrjet do të jenë në gjendje të zbresin një shumë në rënie nga fatura e tyre vjetore.

Deri në vitin 2031, prodhuesit do të përfitojnë vetëm nga energjia që konsumojnë në të vërtetë dhe nuk do të kompensohen për ndonjë tepricë.

Në të gjithë Evropën, njerëzit po ndjekin shembullin holandez.

Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës, instalimet e paneleve diellore në BE janë përshpejtuar.

Në maj, prodhimi u rrit 10 për qind krahasuar me një vit më parë për të arritur një rekord prej 27 teravat orë.

Në kontrast me energjinë e erës, hidro ose gjeotermale, solari ka një avantazh kryesor të instalimit të shpejtë.

Gjithçka që duhet është një nxitje për pronarët e shtëpive ose kompanitë e pronave për t’i kthyer çatitë në miniparqe energjetike.

Por rrjetet e energjisë elektrike u krijuan rreth gjeneratorëve masivë që mund të punonin së bashku me operatorët e rrjetit për të mbajtur rrjetet të balancuara.

Një sistem më i shpërndarë është më i vështirë për t’u menaxhuar dhe do të testohet seriozisht këtë verë.

Ndërsa prodhimi rekord diellor dhe i erës kanë ndihmuar në largimin e impianteve të qymyrit dhe gazit me një ritëm mbresëlënës këtë vit, BE-ja ka ende një rrugë të gjatë për të bërë që të arrijë objektivin e saj për emetimet neto zero deri në vitin 2050.

Gjermania është nën presion edhe më të madh, si tregu më i madh i energjisë në Evropë që synon një rrjet të dekarbonizuar deri në vitin 2035.

Arritja atje do të kërkojë jo vetëm një zgjerim masiv të energjisë së pastër, por edhe ndryshime që do të harmonizojnë më mirë konsumin me gjenerimin.

Tashmë ka shenja të mospërputhjes midis ofertës dhe kërkesës.

Fundjavën e kaluar, çmimet e energjisë elektrike u kthyen herë pas here negative pasi prodhimi diellor arriti një rekord në Gjermani, prodhuesi më i madh i Evropës.

Çmimet negative nuk janë të padëgjuara dhe zakonisht lidhen me gjenerimin e erës së fortë gjatë natës ose në fundjavë kur kërkesa është e pakët.

Kur ka një rritje të energjisë, furnizuesit duhet të paguajnë konsumatorët për të përdorur energjinë elektrike.

Kjo nuk do të thotë se 100 për qind e energjisë vjen nga burimet e rinovueshme. Disa impiante konvencionale nuk mund të ndizen dhe fiken në mënyrë fleksibël ose u kërkohet të punojnë për të ruajtur stabilitetin e rrjetit.

Marrë dhe përshtatur nga Bloomberg për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.