Charles dukej i hutuar dje, në solemnitetin e Westminster-it, kur kryepeshkopi i Canterbury-t i vendosi mbi kokë kurorën e rëndë të Shën Eduard Rrëfimtarit, me gurë të çmuar, histori dhe përgjegjësi.
Dhe në emocionin e momentit, në atë vështrim të rrjedhshëm, gjendet edhe frika për sfidën që do të duhet të përballet: të jetë një mbret i aftë për të bashkuar kombin, i denjë për shërbimin e nënës së tij, Elizabeth II, aq e vështirë për t’u harruar sa shumë ende thonë “Zoti e ruajttë Mbretëreshën”.
Dhe nuk është vetëm zakon. Megjithatë britanikët do të duhet të mësohen me monarkun e ri, i konsideruar prej vitesh i papërshtatshëm për këtë rol, jo vetëm për jetën e tij private plot ngjarje, por edhe për dëshirën e tij për të thënë gjithmonë fjalën e tij, një nga gjërat e pakta që një sovrani bashkëkohor nuk i lejohet.
Një ngjitje e fortë përpara tij, me një vend në vështirësi, të izoluar, i cili duhet të përballet me Brexit-in, por edhe me një krizë strukturore të ekonomisë së saj dhe me fundin e Perandorisë.
A do të jetë ai, Charles, mbreti i fundit i Commonwealth-it, domethënë i atij grupi vendesh që dikur i përkisnin Perandorisë Britanike?
Sigurisht që në 14 vendet (nga 56 që janë pjesë e shoqatës së shteteve) që e njohin atë si monark ka njëfarë entuziazmi për pavarësi.
Dy vjet më parë, në vend të nënës së tij, Charles shkoi në Barbados për të kryesuar betimin e Presidentes Sandra Mason.
Dhe prej këtu së shpejti ai do të duhet të bëjë më shumë nga këto udhëtime lamtumire pasi ishujt e Antigua dhe Barbuda do të vendosin me një referendum nëse do të bëhet një Republikë, hapi i fundit për të përfunduar rrethin e pavarësisë dhe për t’u bërë një komb vërtet sovran. Lidhja nuk është më e njëjta pas epokës elizabetiane.
Dhe nuk ka rëndësi që në prag të kurorëzimit, drejtuesit e Commonwealth ishin të gjithë në Marlbourough House, në Londër, për foton kujtimore me mbretin.
Në fakt, shumë vende po rishikojnë rolin e monarkisë. Padyshim Xhamajka, ku Partia Laburiste në pushtet ka deklaruar qëllimin e mbajtjes së një referendumi për t’u bërë një republikë e pavarur deri në vitin 2024.
Por edhe Belize është në proces ndryshimi. Ndërkohë që debati po rimerr vrull edhe në Kanada dhe Australi, ku figura e sovranit është hequr nga kartëmonedhat pesë paund.
Për referendumet e mundshme, Charles III shprehu mendimin e tij në qershor në samitin e fundit të mbajtur në Ruanda: “Të qëndrosh nën monarki ose të bëhesh republikë është një çështje për të cilën i takon secilit vend të vendosë lirisht”.
Dhe përsëri: “Përvoja e jetës sime të gjatë më ka mësuar se ndryshimet mund të merren vesh me qetësi dhe pa urrejtje”.
Si Princ i Uellsit, ai mund të shprehej lirisht pa bërë shumë dëme.
Qortimi, në vitin 2019, ndaj presidentit të atëhershëm amerikan Donald Trump kur vendosi të mos respektojë marrëveshjet e Parisit për luftën kundër ndryshimeve klimatike për shkak të mbinxehjes së atmosferës së tokës është i paharrueshëm.
Dhe pak muaj para vdekjes së nënës së tij, qershorin e kaluar, ai kritikoi vendimin e ministres së Brendshme të atëhershëme Priti Patel për të dërguar emigrantë të paligjshëm që zbarkonin në Britaninë e Madhe në Ruanda.
“Më tingëllon si një ide e tmerrshme”, tha ai.
Kur u bë mbret, menjëherë pas vdekjes së Elizabetës, e pamë të nervozohej për një stilolaps që nuk funksionoi.
Dhe dënimi ishte pa apel: ai do të jetë një sundimtar i egër, me temperament të keq.
Por është Camilla, mbretëresha e tij, ajo që e thotë më së miri, në një intervistë dhënë BBC: “Ai është mjaft i paduruar. Ai dëshiron që gjërat të ishin bërë dje. Kështu i bën ai”.
Rregullat, në mungesë të një kushtetute të shkruar, parashikojnë që mbreti është politikisht i paanshëm dhe nuk shpreh mendime personale, përveçse në dëgjimin ballë për ballë me kryeministrin.
Por do të jetë e vështirë për Charles që të jetë në gjendje të përmbahet kur në rrezik janë shkaqet për të cilat ai ka luftuar gjithmonë, çështjet mjedisore, bujqësia organike, mjekësia homeopatike dhe ilaçet natyrore, mbrojtja e arkitekturës klasike (që e bëri atë të ushtrojë ndikim për të modifikuar projektet e padëshiruara).
Por Sir Lloyd Dorfman, i cili punoi me Charles III për shumë vite në Prince’s Trust, nuk pret që ai të abdikojë nga betejat e tij.
“Ai është shumë i ditur, shumë efektiv. Është e vështirë të imagjinohet se ai do të heqë dorë nga e gjithë kjo. Dhe u pa edhe në ceremoninë e kurorëzimit ku detaje kujtonin bindjet e tij, si ekrani, i përdorur për të fshehur momentin e vajosjes me vaj të shenjtë, dhe i punuar me panele të qëndisura me dizajne ‘ekologjike’”.
Sigurisht që Charles III është i përgatitur mirë, duke pasur parasysh se “praktikat” e tij zgjati 70 vjet dhe ka parë breza të liderëve botërorë, duke përfshirë 16 kryeministra të Mbretërisë së Bashkuar dhe 14 presidentë të Shteteve të Bashkuara.
Dhe i vetëdijshëm për nevojën për të qenë më pak i qartë.
“Unë nuk jam aq budalla. E kuptoj që të jesh mbret është ndryshe”, tha ai në një intervistë për BBC në vitin 2018. “Ideja se do të bëj të njëjtën gjë është absurditet i plotë”.
Një frazë që ka qenë në provë të historisë që nga dje.
Sidomos pasi atij do t’i duhet të mbajë Kishën Anglikane të bashkuar, gjithnjë e më të fragmentuar në përbërësit kombëtarë që përbëjnë Kungimin që ai drejton.
Marrë dhe përshtatur nga “La Stampa” për Albanian Post
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
