Ajri i ndotur ka vrarë mbi 500 mijë njerëz në BE në vitin 2021

Ajri i ndotur ka vrarë më shumë se gjysmë milioni njerëz në Bashkimin Evropian në vitin 2021.

Dhe rreth gjysma e vdekjeve mund të ishin shmangur duke ulur ndotjen në kufijtë e rekomanduar nga mjekët.

Studiuesit nga Agjencia Evropiane e Mjedisit ia atribuan 253 mijë vdekjeve të hershme përqendrimeve të grimcave të imëta të njohura si PM2.5 që shkelën kufijtë maksimal të udhëzimeve të Organizatës Botërore të Shëndetësisë prej 5 μg/m3.

52 mijë vdekje të tjera janë shkaktuar nga nivelet e tepërta të dioksidit të azotit dhe 22 mijë nga ekspozimi afatshkurtër ndaj niveleve të tepërta të ozonit.

“Shifrat e publikuara sot nga EEA na kujtojnë se ndotja e ajrit është ende problemi numër një i shëndetit mjedisor në BE”, ka thënë Virginijus Sinkevičius, komisioneri i mjedisit i BE-së.

Sipas mjekëve, ndotja e ajrit është një nga vrasësit më të mëdhenj në botë.

Por numri i të vdekurve mund të ulet shpejt nëse vendet pastrojnë ekonomitë e tyre.

Midis viteve 2005 dhe 2021, numri i vdekjeve nga PM2.5 në BE ra me 41 për qind, dhe BE synon të arrijë në 55 për qind deri në fund të dekadës.

OBSH, e cila shtrëngoi udhëzimet e saj për cilësinë e ajrit në vitin 2021, paralajmëron se asnjë nivel i ndotjes së ajrit nuk mund të konsiderohet i sigurt, por ka vendosur kufijtë e sipërm për disa ndotës.

Parlamenti Evropian votoi në shtator për të harmonizuar rregullat e BE-së për cilësinë e ajrit me OBSH-në, por vendosi ta shtyjë këtë deri në vitin 2035.

“Lajmi i mirë është se politika e ajrit të pastër funksionon dhe cilësia e ajrit tonë po përmirësohet”, ka thënë Sinkevičius.

“Por ne duhet të bëjmë akoma më mirë dhe të ulim më tej nivelet e ndotjes”.

Për herë të parë, EEA vlerësoi barrën e plotë të sëmundjeve nga ndotja e ajrit.

Përveç numrit të parë të vdekjeve, studiuesit përcaktuan se sa vite të tjera po jetonte popullsia me sëmundjet e shkaktuara nga ajri i keq.

Për disa probleme shëndetësore, si kanceri i mushkërive dhe sëmundjet ishemike të zemrës, hapi shtesë ndryshoi pak. Por për të tjerët, si astma, zbuloi nivele të larta vuajtjesh që ishin anashkaluar në statistikat e vdekshmërisë.

Për sëmundjen pulmonare obstruktive kronike të shkaktuar nga ndotja PM2.5 në vitin 2021, EEA vlerësoi se rreth 150 mijë vite jetë kanë humbur në të gjithë BE-në dhe po aq vite të paaftësisë.

Djegia e lëndëve djegëse fosile, drejtimi i makinave dhe blegtoria lëshojnë vëllime të mëdha gazi toksik dhe grimca të dëmshme që njerëzit më pas i marrin nëpërmjet frymëmarrjes.

Më e vogla nga këto grimca, e njohur si PM2.5, mund të kalojë në qarkullimin e gjakut, ku ato përhapen nëpër trup dhe dëmtojnë organet nga truri deri te organet riprodhuese.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.