Ain’t No Way: Një nga këngët më të keqkuptuara të dashurisë?

“Ain’t No Way” dallohet pa mundim, në portofolin mbresëlënës të Carolyn Franklin si kompozitore. Kënga u regjistrua nga Aretha Franklin si pjesë e albumit të saj të 12-të (i cili është në listën e 1001 albumeve që duhet të  dëgjoni para se të vdisni).

“Ain’t No Way” kaloi tetë javë në Billboard Hot 100, duke arritur kulmin në numrin 16. Është një këngë e mbushur me pasion dhe dëshirë për të dashur dikë ose për tu dashur pa kufi.

E përshkruar si “balada më e mirë e muzikës shpirtërore”, ajo shkëlqen me vokalin kryesor të pasur dhe shpirtëror të Aretha Franklin. Franklin dhe frymëzimet e ëmbla siguruan vokalin e sfondit, me Cissy Houston (nëna e Whitney Houston) duke i ulur notat e operës gjatë urave.

“Ain’t No Way” kronizon dhimbjen e një gruaje, dashnorja e së cilës e ka lënë. Ndërsa kënga përparon, ne fillojmë të mësojmë më shumë për këtë grua, historia e së cilës është dhënë përmes një monologu të bukur. Gjatë gjithë këngës, ajo vazhdon t’i kujtojë të dashurit se “nuk ka asnjë mënyrë që unë të të dua, nëse nuk më lejon”. Kënga përfundon me një lutje të sinqertë: “dhe nëse ke nevojë për mua siç thua bëj … atëherë të lutem … a nuk e di se kam nevojë për ty?”.

Nën butësinë e këtyre lutjeve, megjithatë, mund të ketë një thirrje për rezistencë radikale, për të përmbysur atë që shoqëria ka vendosur të adoptojë si normë. Ndërsa disa të tjerë kanë argumentuar se, në vend të kësaj, një dashnor mashkull i drejtohet një femre.

Statusi i “Ain’t No Way” si një këngë dashurie ka qenë një temë debati, sidomos kohët e fundit. Në vitin 2018, shkrimtari Andrew Martone, e përshkroi atë si “një himn të fshehtë LGBT”, duke theksuar lirikën “ndalo të provosh të jesh dikush që nuk je” si një mesazh i koduar për një dashnore sekrete lezbike, duke i kërkuar atyre të pranojnë seksualitetin e tyre. Historia që tregon kënga është e përhumbur në thelbin e saj dhe mund të interpretohet si përfaqësuese e realiteteve të miliona grave çuditëse në të gjithë botën, të cilat mendojnë se nuk mund të duan lirisht.

Mund të ketë qenë veçanërisht personale për Carolyn: ajo i tha biografit të Aretha, David Ritz se Erma dhe Aretha “po ndiqnin djemtë kur zbulova se preferencat e mia romantike shkuan në një drejtim krejtësisht të ndryshëm … m’u desh shumë kohë për ta gjetur identitetin dhe zërin tim”.

Në biografinë e Ritz, “Respect: The Life of Aretha Franklin”, Erma citohet të ketë thënë për Carolyn, “Unë e konsideroj atë një grua të madhe … Ajo shkoi në rrugën e saj, jetoi jetën e saj dhe gjeti lirinë në individualitetin e saj”.

Megjithatë basisti me bazë në Detroit, Ralphe Armstrong nuk u pajtua me leximin e Martone të “Ain’t No Way” kur u intervistua për profilin e fundit të The Guardian të Carolyn Franklin, duke pretenduar “është vetëm një këngë dashurie për të pasur një zemër të thyer”.

Martone i thotë BBC Culture, se ai ende mban qëndrimin e tij. “Gjëja e bukur është se muzika është e hapur për interpretim. Ain’t No Way sigurisht që funksionon në një nivel ku vlen për martesën e përkeqësuar të Aretha me Ted White, kur Aretha e këndon atë. Por gjithashtu funksionon në një nivel tjetër, dhe unë besoj se ishte sipas modelit. Nuk kam pse të kem të drejtë apo të gabuar, por ka vend për ta parë këngën përmes thjerrëzave të shumta dhe për t’i eksploruar ato”.

Sipas Dr Uju Anya, një profesoreshë në Universitetin Carnegie Mellon, me fokus në gjuhësinë kritike të aplikuar përmes perspektivave feministe, “është e mundur të anashkalohen detaje në ‘Ain’t No Way’ sepse i përket një zhanri me një grua mbizotëruese që lufton në dashuri me një burrë”.

Por, ajo argumenton, ka një “mashtrim” në këngë. Dr Anya pohon se këngëtarja po i lutet rastit të saj ndaj të dashurit të saj (një gruaje tjetër) gjatë gjithë këngës, me korin që funksionon në dy mënyra: protagonistja i thotë të dashurit të saj “Unë dua të të dua, por ti nuk më lejon” dhe, në të njëjtën kohë, “duke e përshkruar veten: nuk ka asnjë mënyrë që unë do ta dua mënyrën që pritet nga unë”.

Ain’t No Way, thotë Dr Anya, mund të jetë “vetëm një këngë dashurie për të pasur një zemër të thyer” – dhe akoma të jetë një këngë dashurie e çuditshme.

Dr Anya gjithashtu pohon se mund të jetë perceptimi i paracaktuar i artit, i cili shpesh shfaqet përmes një lente heteroseksuale dhe kënga është regjistruar nga Aretha Franklin.

Pavarësisht, kënga Ain’t No Way dhe Carolyn Franklin meritojnë njohjen, si një nga format më të hershme të përfaqësimit të zezakëve, në muzikën kryesore së bashku me Ma Rainey, Bessie Smith, Billie Holiday, Motra Rosetta Tharpe, Jackie Shane, Gladys Bentley dhe Sylvester James Jr.

Nje jete te re

Edhe pse Aretha Franklin interpretoi Ain’t No Way me kursim gjatë gjithë karrierës së saj muzikore të ndritshme, kënga ka marrë jetë të reja me interpretime të bukura nga Patti LaBelle, Cissy Houston, Whitney Houston dhe Mary J Blige.

Performancat e këngëtarëve më të rinj si Jennifer Hudson, Amber Riley, Ledisi Anibade, Sisaundra Lewis, Vanessa Haynes dhe Cynthia Erivo e kanë prezantuar përsëri në një brez të ri.

Sidoqoftë, për shkak të aftësisë së Ain’t No Way për të kapërcyer seksualitetin, dhe ai proces është kryer kryesisht nga këngëtarë të tjerë përgjatë viteve (Mary J Blige ndryshoi tekstin në “Si mund t’i jap atij gjithçka që mundem, kur ai është duke i lidhur të dy duart e mia “, duke futur përemrat mashkullorë, në një performancë të vitit 1999 me Whitney Houston), kënga gradualisht po humbet rrënjët e saj të çuditshme.

Ajo ka rënë në çarjet e bisedave rreth përfaqësimit të LGBTQ në media dhe është lënë jashtë në përmbledhjet e këngëve të çuditshme të dashurisë dhe himneve të Krenarisë nga Rolling Stone, Esquire, GLAAD, Gay Times dhe Buzzfeed pavarësisht rëndësisë dhe popullaritetit të saj.

Carolyn Franklin vdiq në 25 Prill 1988, menjëherë pasi iu dha një diplomë bachelor e arteve në muzikë. Ajo meriton të mbahet mend për shkrimin e një prej këngëve më të mëdha të dashurisë të të gjitha kohërave. Rezoluta e Carolyn për të jetuar dhe dokumentuar të vërtetën e saj pa falje-duke ditur mirë aksionet e konventave sfiduese në Amerikën e Shekullit 20-është e jashtëzakonshme.

“Respect”, një film i bazuar në jetën e Aretha Franklin dhe i drejtuar nga Liesl Tommy, i lindur në Afrikën e Jugut, do të dalë në treg më vonë këtë vit. Kasti i saj përfshin Jennifer Hudson, Mary J Blige dhe Forest Whitaker. Aktorja e nominuar për çmimin Tony, Hailey Kilgore, do të luajë Carolyn Franklin-ndoshta, më në fund, duke i dhënë asaj përfaqësimin që i takon.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.