Demokracia mund të jetë në krizë, por për autokracinë nuk ka dyshime

“Demokracia në krizë” është një klishe e kohës sonë.

Por ç’të themi për krizën edhe më konsekuente të autokracisë?

Vetëm shikoni shkrirjet në Kinë, Rusi, Turqi dhe ndoshta shtetin më të madh autoritar të Afrikës, Etiopi.

Që nga kriza financiare e 2008-ës deri në vitin e kaluar, autoritarët u lavdëruan shpesh për efikasitetin e tyre të supozuar.

Ekonomitë e vendeve të tyre po rriteshin më shpejt se ato perëndimore, me Kinën që e bën këtë për dekada.

Admiruesit argumentuan gjithashtu se autoritarët mund të mendonin afatgjatë, ndërsa liderët.

Deri në pranverën e vitit 2020, Kina po izolonte në mënyrë efikase popullsinë e saj, ndërsa një president i zgjedhur në mënyrë demokratike në SHBA po premtonte se COVID-19 do të zhdukej si magji.

Por tani është radha e autoritarëve për të goditur telashet dhe problemet e tyre i kalojnë tonat.

Autokracia kineze e përkeqësoi pandeminë.

Edhe duke supozuar se COVID-19 nuk erdhi nga një aksident në një laborator në Wuhan, sekreti i Kinës ndërpreu kohën e përgatitjes së botës me muaj të tërë.

Sikur virusi të kishte origjinën, le të themi, në Itali, atëherë deri në fund të nëntorit 2019 epidemiologët kudo do të ishin informuar dhe do të kishin planifikuar masa.

Më vonë, ardhja e vaksinave – më të mirat e zhvilluara në perëndim – shfaqi fuqitë demokratike.

Shumica e vendeve perëndimore tani janë të lira, ndërsa vaksinat kineze dhe ruse të nxituara për arsye prestigji, janë me efikasitet të dyshimtë dhe me mosbesim të gjerë.

Këto janë të meta autokratike: është e vështirë të bësh kërkime novatore pa lirinë e hetimit dhe sekreti autoritar në lidhje me vaksinat e tyre ngjall dyshime.

Nuk është çudi që vetëm gjysma e rusëve janë plotësisht të vaksinuar.

Edhe Vladimir Putin hezitoi për shtatë muaj para se të vaksinohej.

Ndërkohë, lufta e zgjedhur e Rusisë tregon se lideri i saj i fortë nuk kujdeset për mirëqenien e popullit të tij.

Ekonomia e vendit mund të tkurret 10 për qind këtë vit dhe 3.8 milionë rusë emigruan në tremujorin e parë.

Hong Kongu, gjithashtu, po përjeton ikjen e trurit të shkaktuar nga autoritariteti.

Kush e dinte se qendrat e biznesit kishin nevojë për sundim të ligjit dhe media të lira?

Tani Rusia po e humb luftën e saj kryesisht sepse është një autokraci.

Edhe në fushat e betejës, demokracia ndihmon.

Ukraina fuqizon nënoficerët për të marrë vendime në terren.

Ushtria ruse është po aq nga lart-poshtë sa vetë Rusia, ndërsa armët ruse janë po aq jo të besueshme sa vaksinat e tyre.

Dhe Ukraina ka miq.

Demokracitë priren t’i kenë ato, sepse ato ndajnë vlerat me vendet e tjera dhe dinë të bëjnë kompromis.

Kjo është arsyeja pse Rusia e vetmuar ndihet vazhdimisht e rrethuar nga armiqtë.

Anëtarët e NATO-s dhe BE-së po ushqejnë Ukrainën me armë dhe, për hir të mikut të tyre, kanë pranuar.