Tre skenarë se si Izraeli mund të reagojë tani

Që Izraeli do t’i përgjigjej sulmit të Iranit ishte e qartë edhe përpara se skuadronët e dronëve të Teheranit të niseshin.

“Nëse Irani sulmon drejtpërdrejt Izraelin ne do të sulmojmë Iranin”, tha ministri i Jashtëm, Israel Katz, javën e kaluar.

Pasi Izraeli vrau shtatë oficerë iranianë në një sulm në Damask në fillim të prillit, ishte e qartë se Teherani do të përgjigjej.

Kjo është logjika e përshkallëzimit, e cila është e pritshme pasi pasojat janë të pallogaritshme.

Të dielën mbrëma, Garda Revolucionare iraniane dërgoi më shumë se 300 dronë, raketa lundrimi dhe raketa drejt Izraelit.

Sulmet u zmbrapsën kryesisht, me ndihmën e SHBA-ve, Francës, madje edhe Jordanisë dhe Arabisë Saudite.

Së fundmi, por jo më pak e rëndësishme, mbrojtja izraelite kundërajrore parandaloi sulmin të shkaktonte dëme dhe viktima të konsiderueshme.

Por rreziku i përshkallëzimit mbetet: lufta në hije që dy fuqitë rajonale kanë zhvilluar prej vitesh është befas në dritën e diellit.

Të dielën, kabineti i sigurisë u takua në Jerusalem për të diskutuar përgjigjen e Izraelit.

Një zëdhënës i ushtrisë izraelite tha: Ne do t’i përgjigjemi Iranit me veprime, jo me fjalë.

Shumë varet nga mënyra se si rezultojnë këto veprime.

Tre skenarë për ditët dhe javët në vijim.

Ruaj qetësinë

“Kjo është një fitore”, thuhet t’i ketë thënë presidenti amerikan, Joe Biden, kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu.

Dy politikanët kanë folur në telefon mëngjesin e së dielës.

Sipas raportimeve të medias amerikane “Axios”, mesazhi i presidentit amerikan për kreun e qeverisë izraelite vështirë se mund të ishte më i qartë: Izraeli duhet të përmbahet nga hakmarrja kundër Iranit.

Kjo është ajo që Biden dëshiron.

Sipas raportit të “Axios”, presidenti i SHBA-ve i tha Netanyahut se SHBA-të nuk do ta mbështesin Izraelin në një sulm hakmarrës ndaj Iranit.

Irani ka njoftuar tashmë se një kundërsulm izraelit do të provokonte një sulm të ri.

SHBA frikësohet se veprimet e ndërsjella hakmarrëse mund të përshkallëzohen në një luftë rajonale – në të cilën ata vetë mund të tërhiqen përfundimisht.

Nga ana tjetër, nëse Izraeli qëndron i qetë, kjo mund ta ndihmojë vendin të çlirohet nga izolimi ndërkombëtar i shkaktuar nga lufta e Gazës.

Si rezultat i sulmit të Iranit, vendi papritmas nuk është më vetëm dhe madje ka marrë ndihmë nga vendet fqinje në kapjen e raketave dhe dronëve.

Por kjo nuk sinjalizoi vetëm miqësi me izraelitët; Jordania, për shembull, ka frikë se një luftë mund të prekë edhe territorin e saj.

Sauditët gjithashtu nuk kanë interes për një luftë në zonën e tyre.

Një përgjigje e kujdesshme mund të forcojë aleancat e Izraelit.

Kur Hamasi nën drejtimin e Yahya Sinwar planifikoi masakrën e 7 tetorit të vitit të kaluar, ai gjithashtu e bëri këtë me shpresën se do të ishte në gjendje të izolonte më tej Izraelin ndërkombëtarisht përmes një lufte.

Nëse do të ishte e kundërta, kjo do të ishte një fitore ndaj Hamasit – një fitore për të cilën Netanyahu gjithashtu mund të ketë nevojë dëshpërimisht.

Kundërsulm strategjik

Megjithatë duket e pamundur që të mos ketë asnjë reagim nga Izraeli.

Është e vërtetë që njerëzit në Tel Aviv dhe Jerusalem janë gjithashtu të vetëdijshëm se ekziston rreziku i një spirale përshkallëzimi, në fund të së cilës mund të presë një luftë e kushtueshme edhe në territorin izraelit.

Por nga këndvështrimi i shumë izraelitëve, sulmi i drejtpërdrejtë nga Irani kërkon ende një demonstrim fuqie.

Ministrat ultra të djathtë në qeverinë e Izraelit, Itamar Ben-Gvir dhe Bezalel Smotrich në veçanti, e shohin këtë moment si një mundësi për të përshkallëzuar situatën.

Duke pasur parasysh sulmin, Smotrich bëri thirrje për të sulmuar Rafah – “tani”.

Ben-Gvir kërkon një përgjigje “shkatërruese” ndaj sulmit të Iranit.

Ashtu si në muajt e fundit, Netanyahu e gjen veten të kapur mes dy pozicioneve: ai nuk mund të humbasë partnerët e tij perëndimorë, as nuk mund të bëjë pa mbështetjen e partnerëve të tij të koalicionit ultra të djathtë, të cilët e kanë kërcënuar atë që kur ai mori detyrën me shpërbërjen e lëvizjes së qeverisë.

Prandaj mund të imagjinohet që Netanyahu do të përpiqet të zgjedhë një rrugë të mesme.

Kjo mund të përfshijë sulme ndaj pozicioneve iraniane, por këto nuk do të duhej të ishin domosdoshmërisht në Iran.

Teherani mban milici në të gjithë rajonin, për shembull në Siri dhe Jemen.

Nëse ushtria izraelite do t’i sulmonte ata, qeveritë në të dy vendet mund të vazhdonin të demonstronin një pozicion fuqie – dhe të lejonin që konflikti i nxehtë të qetësohej.

Në vitet e fundit, Izraeli ka treguar se ka një repertor të madh të sulmeve strategjike kundër Iranit: vrasjen e shkencëtarëve bërthamorë iranianë dhe zyrtarëve kryesorë ushtarakë ose hakimet kibernetike. Izraeli nuk e pranoi kurrë zyrtarisht përgjegjësinë për këtë.

Ashtu si sulmi i Iranit i dërgoi një sinjal Izraelit se jo të gjitha mundësitë po shfrytëzoheshin, përgjigja e Izraelit mund të mbetet gjithashtu në një nivel simbolik.

Të gjithë kundër të gjithëve

Por Izraeli gjithashtu mund të synojë aty ku i dhemb – si për shembull një goditje shkatërruese ndaj infrastrukturës ushtarake të Iranit.

Irani thuhet se ka avancuar programin e tij bërthamor nën hijen e luftës së Gazës.

Izraeli mund të përdorë situatën për të hequr qafe më në fund kërcënimin bërthamor të Iranit – dhe të shpresojë për ndihmë nga amerikanët.

Netanyahu kishte kërcënuar vazhdimisht me sulme ndaj objekteve bërthamore iraniane në të kaluarën.

Megjithatë, nëse Izraeli vendos të kryejë një sulm të tillë, ekziston rreziku i një lufte të madhe që është përpjekur të parandalohet prej gjashtë muajsh.

Hezbollahu, milicia libaneze e armatosur nga Irani, mund të hyjë plotësisht në konflikt.

Konsiderohet sigurimi i jetës për programin bërthamor të Iranit.

Raketat e tyre të shumta, të cilat mund të arrijnë lehtësisht në Tel Aviv, mund të shkaktojnë viktima të mëdha.

Shtetet e Bashkuara, të cilat vendosën dy aeroplanmbajtëse në rajon pas sulmit të Hamasit, përfundimisht mund ta gjejnë veten të detyruar të hyjnë në luftime për të mbrojtur Izraelin.

Irani, nga ana tjetër, nuk e zgjeroi vetëm miqësinë me Rusinë gjatë luftës në Ukrainë.

Prandaj, një luftë rajonale do të ishte vetëm mundësia e dytë më e keqe në rast të një përshkallëzimi.

Marrë nga Der Spiegel, përshtatur për Albanian Post 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com