Shefi i IEA-së paralajmëron Evropën të përgatitet për mbylljen totale të eksporteve të gazit rus

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë (IEA) ka paralajmëruar se Evropa duhet të përgatitet menjëherë për ndërprerjen e plotë të eksporteve të gazit rus këtë dimër.

Ajo u ka kërkuar qeverive të marrin masa për të ulur kërkesën dhe për t’i mbajtur të hapura centralet bërthamore të vjetruara.

Fatih Birol, kreu i IEA-së, tha se vendimi i Rusisë për të reduktuar furnizimet me gaz në vendet evropiane javën e kaluar, mund të jetë një pararendës i shkurtimeve të mëtejshme, pasi Moska do të fitojë “terren” gjatë luftës së saj me Ukrainën.

“Evropa duhet të jetë gati në rast se gazi rus ndërpritet plotësisht”, tha Birol për Financial Times, përcjell Albanian Post.

“Sa më shumë që i afrohemi dimrit, aq më shumë i kuptojmë synimet e Rusisë”, tha ai.

“Besoj se shkurtimet janë të orientuara drejt shmangies së mbushjes së depozitave nga Evropa dhe rritjes së presionit të Rusisë në muajt e dimrit”.

IEA, e cila financohet kryesisht nga anëtarët e Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD), vitin e kaluar ishte një nga organet e para zyrtare që akuzoi Rusinë publikisht për manipulimin e furnizimeve me gaz në Evropë, si rezultat i pushtimit të Ukrainës nga Moska.

Birol tha se masat emergjente të marra nga vendet evropiane këtë javë për të reduktuar kërkesën për gaz, të tilla si ndezja e termocentraleve të vjetra me qymyr, justifikoheshin nga shkalla e krizës, pavarësisht shqetësimeve për rritjen e emetimeve të karbonit.

Ai tha se rritja e prodhimit me qymyr ishte “e përkohshme” dhe do të ndihmonte në ruajtjen e furnizimeve me gaz për ngrohje në dimër.

Çdo emetim shtesë i CO₂ nga djegia e qymyrit shumë ndotës do të kompensohej nga një përshpejtim në planet e Evropës për të reduktuar varësinë e saj nga karburantet fosile të importuara dhe për të ndërtuar kapacitetin e prodhimit të rinovueshëm, shtoi ai.

Por Birol paralajmëroi se hapat e ndërmarrë nga qeveritë evropiane deri më tani ndoshta nuk kanë shkuar aq larg, nëse eksportet ruse ndërpriten plotësisht dhe tha se vendet duhet të bëjnë gjithçka që është e mundur për të ruajtur furnizimet tani që magazinimi të mbushet përpara muajve të dimrit.

“Unë besoj se, me afrimin e dimrit, do të ketë masa më të thella të kërkesës të marra nga qeveritë në Evropë”, tha Birol, i cili shtoi se racionimi i furnizimeve me gaz mbetet një mundësi reale nëse Rusia redukton më tej eksportet.

Suedia dhe Danimarka ndoqën të martën Gjermaninë, Austrinë dhe Holandën në shpalljen e fazës së parë të planeve emergjente për të ruajtur furnizimet me gaz, por asnjë nga këto plane kombëtare nuk përfshin ende racionimin.

Evropa e ka reduktuar varësinë e saj nga gazi rus në rreth 20 për qind të furnizimeve totale që nga pushtimi i Ukrainës.

Shefi i IEA-s tha se vendet duhet të përpiqen të vonojnë mbylljen e çdo objekti të energjisë bërthamore të caktuar për mbyllje, që të lehtësojnë në kufizimin e sasisë së gazit të djegur në prodhimin e energjisë elektrike.

Gjermania është përballur me kritika për vendimin e saj për të vazhduar çmontimin e centraleve të saj të fundit bërthamore gjatë krizës energjetike.

Ndërsa Birol nuk veçoi asnjë vend, ai tha se të gjithë “duhet të marrin parasysh shtyrjen e mbylljeve të termocentraleve bërthamore, për sa kohë që ekzistojnë kushtet e sigurisë”.

Berlini ka treguar se beson se pengesat teknike dhe të sigurisë, për t’i mbajtur të hapura fabrikat, janë shumë të larta.

Birol po fliste përpara publikimit të një raporti të ri investimi të IEA-s të mërkurën, i cili paralajmëron se qeveritë nuk po bëjnë ende sa duhet për të inkurajuar investimet në energjinë e rinovueshme, për të frenuar kërkesën për karburante fosile.

Investimet totale të energjisë pritet të rriten këtë vit me 8 për qind në 2.4 trilionë dollarë, me rritjen që vjen nga burimet e rinovueshme dhe kostot më të larta.

Vitin e kaluar, IEA njoftoi se bota nuk kishte nevojë të investonte në fusha të reja nafte dhe gazi nëse qeveritë do të arrinin objektivat e tyre zero mbetje deri në vitin 2050.

Birol tha se, pa miratuar politika për të ulur ndjeshëm konsumin e karburanteve fosile, bota do vazhdojë të përballet me luhatje të rrezikshme në çmimet e naftës dhe gazit.

“Nëse qeveritë nuk ulen në karrige drejtuese dhe nuk mobilizojnë fonde të mëdha për të krijuar një tranzicion të energjisë së pastër, ne do të duhet të përballemi me paqëndrueshmërinë ekstreme në energji”.

Ndërsa kishte disa shenja pozitive të rritjes së investimeve në forma më të pastra të energjisë, pjesërisht që rrjedhin nga dëshira e Evropës për të shkëputur varësinë e saj ndaj energjisë ruse, ai tha se globalisht pamja ishte në rastin më të mirë – e përzier.

Në botën në zhvillim, me përjashtim të Kinës, investimet në energjinë e rinovueshme nuk janë rritur në terma realë që nga viti 2015.

Birol gjithashtu tha se vendet në zhvillim, të cilat varen nga prodhimi i karburanteve fosile, nevojiten për të përdorur të ardhurat e papritura nga çmimet më të larta për të diversifikuar ekonomitë e tyre.

“Dobësia relative e investimeve për energji të pastër në pjesën më të madhe të botës në zhvillim është një nga tendencat më shqetësuese”, thuhet në raportin e IEA-së.

Marrë nga Financial Times, përshtatur për Albanian Post!

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.