Sa më shumë ushqime me ngjyra të ndryshme, aq më shumë lëndë ushqyese

Sistemi imunitar, mekanizmi i përgjithshëm mbrojtës i trupit, njeh dhe zbërthen gjithçka që është e huaj për trupin, duke përfshirë mikroorganizmat, substancat e huaja dhe përbërësit toksikë.

Roli i tij kryesor është të mbrojë me sukses trupin kundër infeksionit. Shmangia e stresit, gjumi i shëndetshëm, ushqimi i duhur dhe aktiviteti i duhur fizik (mënyrë jetese të shëndetshme) janë të rëndësishme në mbrojtjen dhe forcimin e sistemit imunitar.

Ne mund të përmirësojmë imunitetin duke përmirësuar ushqyerjen dhe sjelljen e përgjegjshme në lidhje me higjienën personale dhe të përgjithshme.

Ushqimi i duhur

Ushqimi i duhur duhet të sigurojë lëndë ushqyese dhe energji thelbësore (të pazëvendësueshme). Lëndët ushqyese esenciale duhet të merren përmes ushqimit, sepse trupi nuk mund t’i sintetizojë, dhe këto janë disa aminoacide, kryesisht me origjinë shtazore, disa acide yndyrore, vitamina, minerale.

Duhen shmangur pijet me sheqer, ushqimet e përpunuara industrialisht, ushqimet e skuqura dhe ëmbëlsirat, pasi ato ndikojnë negativisht në metabolizmin dhe imunitetin.

Përpunimi industrial varfëron ushqimin

Ushqimi industrial prodhohet nga procese komplekse teknologjike që përfshijnë modifikime dhe ndryshime të shumta të ushqimit fillimisht të freskët dhe transporti, ruajtja, ekspozimi ndaj rrezeve të diellit dhe aditivëve të ndryshëm redukton ndjeshëm sasinë e vitaminave dhe mineraleve. Ushqimet që përmbajnë një përqindje të lartë të yndyrës, sheqerit dhe kripës duhet të merren në sasi të vogla.

Baza e një diete të duhur janë produktet nga drithërat, perimet dhe frutat, sepse ato janë një burim i pasur vitaminash, mineralesh dhe fibrash bimore. Perimet dhe frutat më së miri konsumohen të freskëta ose të ziera.

Ushqime shumë të vlefshme janë bishtajoret si bizelet, fasulet, qiqrat dhe thjerrëzat. Produktet e qumështit (kos, qumësht, gjizë), mish pa dhjamë, pulë, peshk dhe vezë janë të pasura me proteina që janë bazë për ndërtimin e indeve, prodhimin e hormoneve dhe enzimave. Qumështi dhe produktet e qumështit janë burimi kryesor i kalciumit.

Yndyrat sigurojnë energji, acide yndyrore esenciale dhe mundësojnë resorbimin e vitaminave të tretshme në yndyrë. Preferenca u jepet vajrave bimore të pangopura dhe margarinave “të buta”.

Nuk ka asnjë ushqim të vetëm që përmban të gjithë lëndët ushqyese të nevojshme, por ushqimet nga të gjitha grupet duhet të konsumohen çdo ditë. Ngjyrosni pjatën, sa më shumë të keni ushqime me ngjyra të ndryshme, aq më shumë lëndë ushqyese thelbësore keni në të.

Lëndët ushqyese

Ushqyesit që stimulojnë sistemin imunitar janë vitaminat A, E, D, C, B12, B6, acidi folik dhe acidet yndyrore esenciale dhe mineralet më të rëndësishme janë seleni, zinku, hekuri, bakri dhe magnezi.

Fibrat dietike që përmbajnë ushqime bimore janë gjithashtu të rëndësishme për funksionimin e duhur të sistemit imunitar pasi kontribuojnë në rritjen e baktereve të dobishme të zorrëve.

Mineralet

Mineralet e hekurit, selenit dhe zinkut janë të domosdoshëm për imunitetin, sepse nevojiten për të ndërtuar shumë enzima që mbrojnë trupin nga radikalet e lira. Burimet e zinkut janë: drithërat, mishi, viçi, gjeli i detit, bishtajore, fasulet.

Hekuri është i pasur me mish pa dhjamë, vezë, të brendshme, dhe në një masë më të vogël dhe përdorshmëri më të dobët përfaqësohet në perimet me gjethe jeshile, fruta të thata, bishtajore, drithëra, panxhar. Vitamina C dhe disa vitamina B janë shumë të rëndësishme për përdorshmërinë e saj.

Burimet natyrore të selenit janë hudhra, erëzat, arrat, drithërat, të brendshmet. Magnezi është i nevojshëm për shumicën e reaksioneve në trup, duke përfshirë transportin e glukozës dhe forcimin e sistemit imunitar, dhe një burim i mirë janë perimet jeshile, drithërat, bajamet etj.

Vitamina B

Vitaminat B përbëjnë një grup prej tetë vitaminash të ndërlidhura që gjenden natyrshëm në burimet bimore dhe shtazore. Burime të pasura të vitaminave B janë perimet me gjethe jeshile, patatet, drithërat, bishtajoret, arrat, drithërat, mëlçia dhe mishi pa dhjamë.

Vitaminë C

Vitamina C është në krye të listës së lëndëve ushqyese imunogjene për shumë arsye dhe ndihmon trupin të rikuperohet më shpejt. Meqenëse nuk grumbullohet në trup, duhet të merret çdo ditë. Ajo mbron nga radikalet e lira të rrezikshme dhe është një antioksidant i fuqishëm. Gjendet në fruta dhe perime të freskëta. Burimet më të mira janë agrumet, kivi, manaferrat, lakra, specat etj.

Vitamina E

Vitamina E është një antioksidant dhe stimulues i sistemit imunitar. Burimet natyrore janë drithërat dhe vajrat bimore.

Vitamina A

Vitamina A dhe karotenoidet rrisin numrin e qelizave që luftojnë infeksionet dhe janë antioksidantë të fuqishëm në luftën kundër radikalëve të lirë. Sasia e tepërt e vitaminës A është toksike, ndaj është më mirë të merret përmes ushqimit dhe jo nga suplementet. Burimet më të mira janë perimet me gjethe portokalli dhe jeshile, si karotat, pjepri, spinaqi, kajsitë, pjeshkët, etj.

Yndyrat

Yndyrat ose forcojnë ose dobësojnë funksionet imune – në varësi të llojit. Yndyrat e këqija, të dehidrogjenuara – në ushqimet e skuqura dhe margarina ngarkojnë organet e tretjes dhe të gjithë trupin, predispozojnë për infeksione të përsëritura. Acidet yndyrore esenciale (yndyrnat e mira) janë çelësi për funksionimin normal të imunitetit. Ato gjenden në ullirin, vajin e farave të lirit dhe peshkun ton), si dhe arrat dhe farat. Rritin aktivitetin e qelizave të bardha të gjakut që shpërbëjnë bakteret. Gjithashtu përmirësojnë shëndetin e çdo organi në trup.

Marrja e lëngjeve

Marrja e një sasie të mjaftueshme lëngu, në radhë të parë uji, çajrat e butë, limonada është shumë e rëndësishme sepse organizmi është i hidratuar mirë, më rezistent dhe mukozat e rrugëve të frymëmarrjes janë më pak të ndjeshme ndaj infeksionit.

Aktiviteti fizik

Aktiviteti fizik ndihmon në ruajtjen e shëndetit të mirë duke stimuluar qarkullimin dhe duke ndihmuar në furnizimin e të gjithë trupit me oksigjen. Frymëmarrja e thellë, ajri i pastër dhe banja dielli plotësojnë furnizimin e duhur me oksigjen.

Mos prisni që imuniteti të bjerë për t’u kujdesur për veten dhe me një dietë të duhur, ushqime shumëngjyrëshe, të freskëta, të moderuara dhe të shpërndara në mënyrë të barabartë gjatë gjithë ditës, do t’i siguroni trupit të gjitha lëndët ushqyese të nevojshme dhe imuniteti nuk do të bjerë.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.