Pse qeshim në kohët më të papërshtatshme?

Të qeshësh gjatë situatave stresuese si një funeral mund të jetë e turpshme. Megjithatë, e qeshura nervore është një reagim i natyrshëm dhe në fakt ndodh mjaft shpesh.

E qeshura përshkruhet më së miri si një përgjigje fiziologjike ndaj humorit. Në fakt, njerëzit mund të qeshin që në moshën tre muajshe.

Pse qeshim në kohët më të papërshtatshme dhe çfarë thotë kjo e qeshur për ne?

Fakti që e qeshura fillon para se foshnjat të flasin na tregon rëndësinë që ajo luan në jetën e përditshme. Si një sugjerim komunikimi jo-verbal, e qeshura luan një rol të madh në komunikimin shoqëror.

Sidoqoftë, disa situata na ndajnë, për shembull: disa njerëz nuk mund të mos qeshin gjatë situatave jashtëzakonisht stresuese, siç është funerali. Në mënyrë tipike, e qeshura nervore vjen nga ndjenjat e ankthit, tensionit, konfuzionit apo edhe sikletit.

E qeshura nervore u studiua për herë të parë nga psikologu Stanley Milgram në vitet 1960. Milgram kreu eksperimente të famshme të bindjes, në të cilat pjesëmarrësit e referuar si “mësues” u udhëzuan të trondisin “nxënësit” për përgjigjet e gabuara.

Goditjet emocionale u rritën në fuqi, nga një goditje e lehtë prej 15 volt në një goditje të rëndë prej 450 volt. Megjithëse nxënësit në të vërtetë nuk morën tronditje, mësuesit besuan se i kishin marrë.

Është interesante që disa subjekte qeshën kur dëgjuan britmat nga nxënësit e supozuar të tronditur, dhe e qeshura nervore u rrit sipas rritjes së tensionit.  Prandaj, emocioni dërrmues çoi në një përgjigje fiziologjike, në formën e të qeshurës.

Një mënyrë e thjeshtë për të përballuar emocionet

Keni parë njerëz të qajnë në dasma ose të bërtasin nga gëzimi kur shohin grupin e tyre të preferuar në koncert. Në realitet, të qeshësh në një funeral nuk është shumë ndryshe. Këto reagime të ndryshme konsiderohen shfaqje emocionale të papajtueshme.

Me fjalë të tjera, ato janë emocione që nuk përputhen domosdoshmërish me rastin ose gjendjen e brendshme të dikujt. Por pse ne së pari përjetojmë të qeshura nervore? Një ekip studiuesish të Yale synuan të kuptonin pse.

Artikulli i tyre i vitit 2015 i botuar në Psychological Science demonstroi se përplasja e emocioneve mund të ndodhë në përgjigje të stimujve të jashtëm dramatikë, ose çdo lloj sinjali jashtë trupit që provokon një reagim.

Për shembull, një fitues i llotarisë mund të ndihet i pushtuar nga gëzimi dhe të fillojë të qajë. Për shkak se lotët normalisht tregojnë trishtim, ai kundërshton si situatën e gëzueshme, ashtu edhe gjendjen e brendshme të gëzuar të personit. Megjithatë, stimuj të fuqishëm të jashtëm mund të prodhojnë përgjigje kaq të çuditshme.

Studiuesit shpjeguan se: kur njerëzit kapërcehen nga këto ndjenja, emocionet e tyre shpesh bëhen të pakontrollueshme. Imagjinoni një djalë që merr pjesë në funeralin e babait të tij, ku ai nuk mund të mos godet. Megjithëse kjo mund të duket si mos respektuese, funerali ka të ngjarë të jetë i mbushur me stimuj të jashtëzakonshëm të jashtëm të cilët mund ta pushtojnë djalin. Prandaj, e qeshura siguron një mekanizëm përballimi.

Neuroshkencëtari V.S. Ramachandran, hulumtoi idenë e të qeshurës nervoz si një formë përballimi në librin e tij të vitit 2005, një turne i shkurtër i ndërgjegjes njerëzore. Sipas Ramachandran e qeshura mund të sinjalizojë për të tjerët se shkaku nuk është një kërcënim.

Në fakt, e qeshura nervore madje ndryshon fiziologjikisht nga e qeshura e zakonshme. Ai shpjegon se e qeshura nervore zakonisht ndodh në fyt sesa në vendin e zakonshëm në bark.

Në thelb, e qeshura nervore ose e papërshtatshme mund të maskojë ankthin dhe të sinjalizojë për të tjerët se po ndihemi mirë, edhe gjatë një periudhe stresuese.

A është e qeshura ilaçi më i mirë?

Qeshjet mund të konsiderohen të papranueshme në shumë situata dhe përpjekjet për t’i fshehur ato mund të ndjehen të turpshme. Për fat të mirë, ka disa mënyra për të maskuar të qeshurën e papërshtatshme.

Meditimi i ndërgjegjes mund t’i ndihmojë njerëzit të kenë kontroll më të mirë mbi emocionet e tyre. Aktivitetet aq të thjeshta sa ushtrimet e frymëmarrjes së thellë mund të qetësojnë mendjen dhe të tërheqin vëmendjen nga stresuesit e jashtëm që mund të shkaktojnë qeshje. Shpesh, terapia njohëse mund të ndihmojë rregullimin emocional duke mësuar mekanizmat e duhur të përballimit.

Megjithatë, pavarësisht mosmiratimit publik, të qeshurit gjatë një situate stresuese nuk është gjithmonë një gjë e keqe. Ndonjëherë mund të jetë vetëm ajo që na nevojitet.

“Unë mendoj se ka shumë më tepër situata ku ndriçimi dhe qeshja më shumë do të ishin të vlefshme”, thotë Billy Strean, një profesor në Fakultetin e Kinesiologjisë, Sportit dhe Rekreacionit në Universitetin e Albertës, i cili ka eksploruar rolin e të qeshurit në të mësuarit dhe mirëqenien e përgjithshme. Ai shpjegon se e qeshura mund të funksionojë si një formë ilaçi.

Më e rëndësishmja, mund të shërbejë si një qetësues natyral i stresit. Sipas Klinikës Mayo, përfitimet psikologjike të të qeshurit përfshijnë ankth të përmirësuar, depresion dhe stres. Por nuk ndalet me kaq.

E qeshura gjithashtu mund të sjellë përfitime fiziologjike, zbuloi një studim i vitit 2016 në American Journal of Lifestyle Medicine. Rishikimi hulumtoi sesi mjekët mund të përshkruajnë të qeshurën si një ilaç natyral. Përfitimet e tij përfshijnë forcimin e sistemit imunitar, muskujt e relaksuar dhe rritjen e qarkullimit të gjakut në organe.

E qeshura jep këto përfitime fiziologjike duke rritur rrjedhën e oksigjenit, dhe në këtë mënyrë, endorfinat natyrore në trurin tonë. Ky proces stimulon organet si zemra dhe mushkëritë dhe nxit relaksimin e muskujve. Për shkak se stresi është lidhur me një sistem imunitar të dobësuar, e qeshura e kundërshton këtë duke ulur ankthin. Hulumtimet gjithashtu tregojnë se qeshjet rrisin sistemin imunitar duke rritur numrin e antitrupave dhe “qelizave T” brenda gjakut që ndihmojnë në luftimin e infeksioneve.

Tani më shumë se kurrë, thotë Strean, e qeshura është e dobishme për të luftuar shqetësimet që rrjedhin nga pandemia, kriza klimatike dhe përpjekjet për drejtësi sociale.

“Sa më shumë të gjejmë anën më të lehtë të jetës dhe të krijojmë mundësi për të qeshur, aq më mirë”, thotë ai.

“Nëse mund t’i vendosni të gjitha përfitimet e të qeshurit në një pilulë, do të ishte ilaçi më i shitur në treg”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.