Pse koha e kaluar vetëm mbart një stigmë?

Ekziston një paradoks i çuditshëm në mënyrën se si njerëzit mendojnë për “kohën e vetme”.

Kur Thuy-vy T. Nguyen, një psikolog social në Universitetin e Durham në Mbretërinë e Bashkuar, u kërkon pjesëmarrësve të hulumtimit të mendojnë për një kohë kur ata ishin më vete dhe e pëlqyen, është e lehtë për ta, ta bëjnë.

Por kur njerëzit dëgjojnë për planet e një shoku, veçanërisht për të bërë diçka argëtuese dhe pyesin nëse ai person po shkon vetëm, shpesh ka një nënkuptim që të jesh vetëm është zgjidhja e fundit, thekson Nguyen.

“Kur ata e parashikojnë atë, atëherë kanë tendencë ta mendojnë si një përvojë negative. Por atëherë kur njerëzit kalojnë kohë në vetmi, ata kujtojnë se është pozitive”, thotë Nguyen.

Pse njerëzit kënaqen me kohën vetëm, ndërsa mendojnë se do të jetë e tmerrshme është një pyetje kërkimore e ndërlikuar për t’iu përgjigjur. Por të kuptuarit e rrethanave mund të ndihmojë në krijimin e vendeve ku vetëm koha tingëllon si një perspektivë e lumtur.

Ndjenjat e vështira për të qenë vetëm në publik kryesisht lënë jashtë aktivitetet që ne i shohim si praktike. Të punosh ose të bësh pazar vetëm nuk i nënshtrohet të njëjtit shqyrtim, dhe shpesh janë aktivitetet që njerëzit ndiejnë mirë të bëjnë vetë, thotë Nguyen.

Por kur e gjejmë veten duke bërë diçka që mendojmë se duhet të jetë sociale, si të dalim për darkë ose të shikojmë një film, shfaqet siklet, ndoshta sepse shqetësohemi që njerëzit do të mendojnë se nuk kemi miq.

Në një studim të vitit 2015, studiuesit paraqitën një sërë skenarësh hipotetikë për njerëzit. Disa ishin utilitarë, si pazaret ushqimore, ndërsa të tjerët ishin thjesht për argëtim, si të shihje një film në një teatër.

Ekipi i studimit u kërkoi pjesëmarrësve të imagjinonin të bënin aktivitetin vetëm ose me miqtë. Kur u pyetën se sa të ngjarë kishin për të bërë aktivitete të ndryshme, njerëzit kishin më shumë gjasa të thoshin se do të bashkoheshin në daljet shoqërore në grup sesa do të binin dakord që do të bënin të njëjtat gjëra vetëm.

Pjesëmarrësit gjithashtu ndanë supozimin e tyre se sa miqësi do të mendonin se do të kishin nëse do të vazhdonin me aktivitetin. Ata të caktuar për të menduar të bëjnë vetëm aktivitete “për argëtim” thanë se do të dukeshin sikur kishin më pak miq sesa ata që menduan të bënin të njëjtën gjë si pjesë e një grupi.

Njerëzit gjithashtu menduan se do të kishin më pak të ngjarë të shijonin aktivitetet argëtuese vetëm sesa me grupet, duke e çuar ekipin kërkimor në përfundimin se aktivitetet tingëllojnë më pak argëtuese për t’u bërë vetëm sepse ne e kuptojmë që njerëzit mund të mendojnë se nuk kemi miq.

Sigurisht, ndonjëherë njerëzit kalojnë kohë vetëm sepse nuk ndihen sikur kanë lidhje shoqërore për ta bërë aktivitetin të këndshëm. Nguyen ka studiuar studentë të kolegjit të cilët mendojnë se luftojnë për t’u përshtatur në shkollën e tyre.

Kur vlerësoi pse ata kaluan kohë vetëm, Nguyen zbuloi se disa studentë ndiheshin të mbërthyer duke qenë vetëm kundër vullnetit të tyre, ndërsa të tjerët zgjodhën të bënin gjëra vetëm sepse e dinin se do të ishte më e këndshme sesa ta bësh atë me njerëzit e tjerë.

Ata që zgjodhën të ishin vetëm kishin vetëbesim më të lartë dhe ndiheshin më pak të vetmuar. Ajo që bën ndryshimin në rezultat është zgjedhja, thotë Nguyen.

“Të qenit vetëm është zakonisht më mirë nëse është një zgjedhje, sesa nëse është diçka që jeni të detyruar të bëni”.

Dhe njerëzit edhe kur duan të jenë vetëm, disa individë tundohen të kthejnë situatat e mundshme shoqërore në ato që duken utilitare. Për shembull, njerëzit mund të ndihen të detyruar të sjellin një libër në park në mënyrë që ata të duken sikur janë atje për një arsye, thotë Nguyen.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.