Presidenti i Kinës pret samitin e Azisë Qendrore ndërsa ndikimi rus zbehet

Presidenti i Kinës Xi Jinping ndodhet në qytetin qendror të Xian, ku po pret samitin e tij të parë me liderët e pesë vendeve të Azisë Qendrore, duke nënvizuar ndikimin në rritje të Pekinit në një rajon që Rusia e ka konsideruar prej kohësh oborrin e vet.

Ngjarja dyditore mbledh së bashku liderët e Kazakistanit, Kirgistanit, Taxhikistanit, Turkmenistanit dhe Uzbekistanit, vendet e të cilëve janë vendimtare për iniciativën trilion dollarëshe të Kinës Brez dhe Rrugë (BRI).

Ajo po mbahet në Xian, qyteti historik që dikur shënoi fillimin e Rrugës së Mëndafshit përrallore.

“Kjo është një mundësi për të diversifikuar perspektivat ekonomike për shumë prej tyre dhe për rajonin në tërësi”, tha Jessica Washington nga Al Jazeera duke raportuar nga Xian.

“Kina është tashmë partneri më i madh tregtar dhe ata do të kërkojnë të zgjerojnë mundësitë – ndoshta nisma të ndryshme për viza dhe iniciativa tregtare”, shtoi Uashingtoni.

Yu Jun, zëvendësdrejtor i përgjithshëm i Departamentit të Çështjeve Evropiane-Azisë Qendrore të Ministrisë së Jashtme të Kinës, tha në një konferencë shtypi të martën se liderët do të shkëmbejnë pikëpamjet e tyre për krijimin e një mekanizmi bashkëpunimi dhe për çështjet ndërkombëtare dhe rajonale me interes. Pritet të nënshkruhen një sërë marrëveshjesh, tha ai në një konferencë për shtyp të martën.

Ndërsa samiti përkon me samitin e profilit të lartë të G7 në Japoni, analistët thanë se rëndësia e Samitit të Kinës në Azinë Qendrore ishte se ai nënvizoi modelet e ndryshimit të ndikimit në shtetet ish-sovjetike ku Rusia ka qenë prej kohësh me ndikim.

Administrata e Përgjithshme e Doganave të Kinës publikoi të mërkurën të dhëna që tregojnë se vëllimi i importit dhe eksportit të Kinës me vendet e Azisë Qendrore arriti në 173.05 miliardë juanë (24.8 miliardë dollarë) në katër muajt e parë të 2023, një rritje prej 37.3 për qind krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Rreth 55 për qind e importeve të Kinës ishin produkte energjetike si qymyri, nafta e papërpunuar dhe gazi natyror, tha ajo, sipas mediave shtetërore.

Megjithatë, disa analistë thanë se ndikimi i Kinës në rajon nuk do të thotë se Moska ishte më pak e rëndësishme.

Kina dhe Rusia ranë dakord për një partneritet “pa kufij” shkurtin e kaluar, më pak se tre javë përpara se Rusia të fillonte pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës.

Xi Jinping ishte në Moskë në mars, ku u takua me presidentin rus Vladimir Putin dhe nënshkroi një marrëveshje për të sjellë lidhjet e tyre në një “epokë të re” bashkëpunimi.

Li Yongquan, drejtor i kërkimit euroaziatik në Qendrën Kërkimore të Zhvillimit të Kinës të Këshillit Shtetëror, i tha të enjten Global Times shtetërore se “për 30 vjet, Azia Qendrore është vendosur në një atmosferë të ndërlikuar gjeopolitike.

Një nga arsyet pse vendet e rajonit mund të lulëzojnë pavarësisht faktorëve të shumtë të paqëndrueshëm është sepse Kina dhe Rusia kanë bashkëpunuar për ruajtjen e sigurisë dhe stabilitetit në rajon. Kina dhe Rusia kanë një interes të përbashkët për këtë çështje”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.