Qeveria ushtarake e Niger-it ka kundërshtuar afatin e së dielës nga blloku rajonal i Afrikës Perëndimore për të rikthyer në pushtet presidentin e rrëzuar Mohamed Bazoum ose në të kundërt do të përballej me një ndërhyrje të mundshme ushtarake.
Shefat e mbrojtjes të Komunitetit Ekonomik të Shteteve të Afrikës Perëndimore (ECOWAS) hartuan javën e kaluar një plan për përdorimin e mundshëm të forcës për të kthyer grushtin e shtetit të 26 korrikut, duke përfshirë mënyrën dhe kur të vendosen forcat, duke ngritur spektrin e konfliktit të mëtejshëm në një rajon që tashmë lufton me grupe të armatosura vdekjeprurëse.
Blloku nuk po zbulon detaje dhe gjithsesi do të kërkojë një miratim nga krerët e shteteve anëtare përpara se të ndërhyjë, por opsione të ndryshme – ushtarake dhe të tjera – mund të jenë të disponueshme edhe pse të gjitha mbartin rrezik.
Pushtimi tokësor
ECOWAS ka dërguar trupa në vende problematike më parë, por kurrë në Niger dhe rrallë me rajonin kaq të ndarë.
Analistët e sigurisë thonë se detajet e një operacioni të madh mund të duhen javë për t’u bashkuar dhe se një pushtim mbart rrezik të madh, duke përfshirë përfshirjen në një konflikt të zgjatur dhe destabilizimin e mëtejshëm të Niger-it dhe rajonit.
Udhëheqësi i grushtit të shtetit, gjenerali Abdourahamane Tchiani shërbeu si komandant batalioni për paqeruajtësit ECOWAS në Bregun e Fildishtë pas një armëpushimi midis qeverisë dhe forcave rebele në 2003, kështu që ai e di se çfarë përfshijnë misionet e ndërhyrjes.
Megjithatë, disa do të mendojnë se kanë pak mundësi.
“Nëse ata nuk hyjnë, do të jetë një problem i madh kredibiliteti. Ata kanë vendosur një vijë të kuqe”, tha Djiby Sow, një studiues i lartë në Institutin për Studime të Sigurisë në Dakar.
Presidenti nigerian Bola Tinubu i ka thënë qeverisë së tij që të përgatitet për opsione, duke përfshirë vendosjen e personelit ushtarak. Senegali ka thënë gjithashtu se mund të dërgojë trupa.
Por udhëheqësit e grushtit të shtetit në Guinea, Burkina Faso dhe Mali kanë shprehur mbështetje për puçistët e Niger-it dhe vendet e tjera kanë sfidat e tyre të sigurisë.
Operacioni i forcave speciale
Ky opsion do të përfshinte një forcë tokësore më të hollë që do të mblidhej më shpejt.
Ka të ngjarë të fokusohet në kapjen e vendeve kryesore të sigurisë dhe administrative, duke siguruar lirimin e Bazoum-it nga arresti shtëpiak dhe rivendosjen e qeverisë së tij, tha Ikemesit Effiong, një studiues i lartë në konsulencën SBM Intelligence në Niger.
ECOWAS mund të kërkojë mbështetje të inteligjencës nga Shtetet e Bashkuara dhe forcat franceze në Niger.
“Afati kohor do të ishte më i shkurtër dhe aftësia tashmë ekziston në rajon. Një operacion i kësaj natyre do të ishte më realist”, tha Effiong.
Megjithatë, rreziqet janë ende të shumta. Trupat e huaja që ruajnë vendet në qendër të kryeqytetit, Niamey, mund të shkaktojnë dhunë në një qytet ku qindra kanë dalë në rrugë në mbështetje të grushtit të shtetit – dhe kundër ndërhyrjes së huaj.
Ndihma për një “kundërpuç”
Nigeri është një vend i madh, i larmishëm etnikisht dhe Bazoum fitoi zgjedhjet e vitit 2021 me 56 përqind të votave.
Nuk është ende e qartë se sa mbështetje do t’u japin grupe të ndryshme udhëheqësve të rinj.
Analistët dhe diplomatët e sigurisë kanë vërejtur gjithashtu ndarje të dukshme midis forcave të armatosura të Niger-it, të cilët mund të mos jenë të gjithë të bashkuar pas grushtit të shtetit.
Fuqitë rajonale mund ta shfrytëzojnë këtë.
“I vetmi skenar i realizueshëm operacionalisht që mund të imagjinoj … do të ishte në formën e një mbështetjeje më të kufizuar për një kundërgrusht nga forcat nigeriane”, tha Peter Pham, një bashkëpunëtor në institutin e mendimit të Këshillit Atlantik dhe ish i dërguar i posaçëm i SHBA-ve në rajonin e Sahelit.
Afati kohor për kthimin në demokraci
ECOWAS ka marrë një qëndrim më të fortë kundër Niger-it sesa kundër udhëheqësve të grushtit të shtetit në Burkina Faso dhe Mali që kanë marrë pushtetin në tre vitet e fundit.
Thënë kështu, ajo ende mund të vendosë të ndalojë ndërhyrjen ushtarake dhe në vend të kësaj të bëjë thirrje për një kthim në sundimin civil pas zgjedhjeve.
Qeveria ushtarake ka thënë se është e gatshme ta diskutojë këtë, pa treguar një afat kohor.
Edhe ky opsion paraqet rreziqe për rajonin, pasi do të dobësojë ekonominë e Niger-it, një prej vendeve më të varfra në botë, dhe për këtë arsye mund të nxisë mbështetjen për ushtrinë dhe grupet e armatosura që ofrojnë para dhe strehim.
Marrë dhe përshtatur nga “Reuters” dhe “Al Jazeera” për Albanian Post
Çfarë po ndodh me grushtin e shtetit në Niger dhe implikimet e tij ndërkombëtare
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
