Qoftë në Bejrut apo të shpërndarë nëpër diasporë, një valë e re e argjendarëve libanezë po gërmojnë thellë në trashëgiminë e tyre të pasur dhe psikikën e kombit të tyre të shkatërruar nga kriza.
Të gjithën këtë, duke ndërtuar një gjuhë vizuale të gjallë dhe shpesh avangarde që po fiton shpejt një të ardhme ndërkombëtare.
Ky brez i ri nuk merr parasysh referencat ose tregimet e zakonshme të romantizuara kulturore. As nuk duan t’i përkasin një grupi.
Në vend të kësaj, secili, në mënyrën e vet, thur së bashku ndikimet dhe shtresat e qytetërimeve që përbëjnë identitetin kulturor libanez.
Këta krijues kanë nxitur një zhanër bizhuterish që më parë ishte i panjohur në Liban, thotë stilistja Nada Ghazal.
“Ekziston një kulturë e madhe bizhuterish në Liban, që shkon në shekuj, por markat janë përgjithësisht klasike, formale dhe koncepti i një stilisti-argjendar nuk ekziston në të vërtetë. Bizhuteritë në përgjithësi kalohen nga brezi në brez”, thotë ajo.
Pas një karriere 10-vjeçare në reklamë, Ghazal lançoi markën e saj në vitin 2004 me vetëm 20 bizhuteri të punuara vetë, duke përshkruar kaosin që gjeti në Bejrut pasi jetoi dhe punoi në Dubai.
Bizhuteritë u shitën menjëherë në një shfaqje private.
Menjëherë pas kësaj, një krizë politike goditi, e ndjekur nga një krizë kombëtare pothuajse çdo vit që atëherë. Deri në vitin 2012, situata ekonomike e kishte shtyrë atë të shikonte jashtë Libanit dhe ajo u lançua ndërkombëtarisht në vitin 2019.
Stili i saj shpreh kujtimet dhe emocionet e krijuara nga Bejruti, muza e saj e qëndrueshme, qyteti nga i cili kishte ikur me familjen e saj në vitet ‘80 gjatë luftës civile.
Format dhe siluetat janë skulpturore, me gurë të çmuar të ngulitur në ar dhe në dukje të shpërndara rastësisht, sikur të rriten nga metali.
“Sfida na ka bërë të luftojmë më shumë. Ajo që kemi kaluar është e dhimbshme, por dhimbja sjell kreativitet dhe na detyron të përdorim imagjinatën”, thotë ajo.
Të gjitha bizhuteritë e Ghazal janë bërë në Bejrut, në një atelie të re që u ndërtua pasi shpërthimi i portit të vitit 2020 shkatërroi tërësisht punëtorinë e saj të vjetër.
Punëtoria e sapo rindërtuar e Selim Mouzannar është e pajisur me teknologjinë më të fundit, dhoma pune moderne të mbushura me dritë dhe sirtarë me gurë të çmuar: si një mineralog i trajnuar, këto janë specialiteti i tij.
Ai bashkon morinë e ndikimeve të Libanit me dashurinë e tij për referencat historike, duke përfshirë ato që ai i quan “vlerat anglo-saksone”.
“Identiteti im është shumë i hapur. Unë nuk jam i bllokuar në një kulturë. Kjo mendje e hapur më ndihmoi të lidhem me kaq shumë ndikime të ndryshme, për të gjetur ekuilibrin e duhur midis kulturave dhe qytetërimeve”, thotë ai.
Gaelle Khouri lindi në Bejrut dhe u rrit në Tripolin e shkatërruar nga lufta, përpara se të studionte dhe punonte në New York.
Ajo u kthye në Bejrut për të mësuar rreth bizhuterive dhe për të lançuar koleksionin e saj në vitin 2017, por situata financiare e detyroi atë të transferohej në Dubai në fillim të vitit 2020.
Tani ajo udhëton në Liban çdo dy muaj për të punuar me artizanët e saj dhe është e përkushtuar fort duke e mbajtur prodhimin vendas, duke besuar se i njëjti nivel mjeshtërie nuk ekziston jashtë vendit.
Ajo punëson artizanë libanezë në atelienë e saj në Bejrut për të bërë bizhuteritë e saj provokuese.
Noor Fares, e cila është e vendosur në Londër dhe themeloi markën e saj në vitin 2009, fokusohet në misticizmin lindor, duke përzier simbolet hajmali me modelet gjeometrike të veçorive të arkitekturës së Lindjes së Mesme.
Ajo punon si në bizhuteri ashtu edhe në koleksione unike, duke shfrytëzuar fuqinë e dritës për të bashkuar një sërë gurësh dhe mineralesh.
Marrë nga “Financial Times”, përshtatur për “Albanian Post”.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
