Grimcat e imëta shkëmbore mund të ndihmojnë në trajtimin e krizës klimatike, sipas një studimi

Grimcat e imëta shkëmbore të krijuara nga bluarja nën akullnajat e Greenland-ës mund të bllokojnë dioksidin e karbonit që ngroh klimën kur përhapet në fushat e fermave.

Shkencëtarët besojnë se masat për përshpejtimin e procesit, të quajtur erozion i përmirësuar i shkëmbinjve (ERW), kanë potencial global dhe mund të largojnë miliarda tonë dioksid karboni nga atmosfera.

Çka ndihmon edhe në parandalimin e ngrohjes ekstreme globale.

Pjelloria e tokës varet natyrshëm nga gjendja e shkëmbinjve për të siguruar lëndë ushqyese thelbësore, kështu që rritja e procesit sjell një përfitim shtesë.

Përhapja e grimcave të gurit në fusha në Danimarkë, përfshirë ato që kultivonin elbin për fabrikën e birrës Carlsberg, rriti ndjeshëm rendimentet.

Shtresa gjigante e akullit të Greenland-ës prodhon 1 miliard ton grimca në vit, të cilat rrjedhin si baltë nga poshtë akullnajave.

Kjo do të thotë se furnizimi i mundshëm i tyre është në thelb i pakufizuar, thanë studiuesit, dhe heqja e disa prej tyre do të kishte shumë pak efekt në mjedisin lokal.

Procesi është relativisht i ngadaltë, duke marrë dekada për t’u përfunduar, por studiuesit thanë se mund të bëjë një ndryshim domethënës në përmbushjen e objektivit kryesor të emetimeve neto zero deri në vitin 2050.

Ndalimi i djegies së lëndëve djegëse fosile mbetet veprimi më kritik i klimës, por shumica e shkencëtarëve pajtohen se do të nevojiten edhe mënyra për të hequr dioksidin nga atmosfera për të shmangur efektet më të këqija të krizës klimatike.

Sakaq, studiues të tjerë po hetojnë përdorimin e shkëmbinjve të bluar mekanikisht për ERW.

“Ndryshe nga burimet e tjera, grimcat e imëta të shkëmbit akullnajor nuk kanë nevojë për ndonjë përpunim”, sipas profesoreshë Christiana Dietzen.

Hulumtimi, i botuar në Gazetën Ndërkombëtare të Kontrollit të Gazit Serë, vlerësoi se 250 kilogramë dioksid karboni mund të bllokohen për një ton grimcash shkëmbore.

Pas tre vjetësh në tokë në Danimarkë, studiuesit zbuluan se rreth 8 për qind e kësaj ishte arritur.

Shkencëtarët llogaritën gjithashtu se 27 milionë ton dioksidi mund të kapeshin nëse e gjithë toka bujqësore në Danimarkë shpërndahej me ato grimca, një sasi e ngjashme me emetimet totale vjetore të dioksidit të karbonit të vendit.

Një studim tjetër nga i njëjti ekip, i botuar në revistën Nutrient Cycling in Agroecosystems, tregoi rritje të rendimenteve të misrit dhe patateve përkatësisht pas përhapjes së grimcave në Danimarkë.

Dietzen shpreson që aplikimet e para komerciale të shpërndahen brenda tre viteve.

Ekipi po kryen gjithashtu eksperimente në toka më pak pjellore, në Ganë, ku janë parë rritje edhe më të mëdha në rendimentin e misrit.

Mënyra të tjera të propozuara për të tërhequr dioksidin e karbonit nga atmosfera përfshijnë përdorimin e teknologjisë për ta kapur atë drejtpërdrejt nga ajri, ose rritjen e të korrave energjetike, djegien e tyre për të prodhuar energji elektrike dhe më pas groposjen e emetimeve.

Studimi i vitit 2020 sugjeroi se ERW do të ishte më pak i shtrenjtë se secili dhe, ndryshe nga kulturat energjetike, nuk konkurron me ushqimin për tokë.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.