Evropa e ka mbyllur kapitullin e sinjaleve delikate ndaj Rusisë, ekspozon spiunët rusë

Një mëngjes nëntori, dy helikopterë ushtarakë prishën qetësinë e periferisë së Stockholm-it.

U përplasën mbi një shtëpi private në zonën e fjetur të Kil-së në një bastisje të profilit të lartë ndaj një çifti suedez të akuzuar për spiunazh për Rusinë.

“Nuk mund ta besoja kur pashë policinë të grumbullohej në shtëpinë e tyre”, ka thënë një fqinj i çiftit të arrestuar.

“Zhurma e helikopterëve zgjoi gjithë rrugën dhe ne qëndruam në rrugë duke parë aksionin”, ka vijuar ai.

Në errësirë, zhurma e helikopterëve ishte shenja më e fundit se lojërat e spiunazhit të vendeve evropiane me Rusinë po luhen gjithnjë e më hapur.

Bastisja lidhej me një çift në fund të të 50-tave, të cilët tani akuzohen për rrjedhje të informacionit konfidencial komercial në agjencinë ruse të inteligjencës ushtarake GRU.

Por ata i mohojnë akuzat.

Po atë javë, një çështje gjyqësore nisi në Stockholm ku përfshiheshin dy vëllezër të akuzuar për dhënien e sekreteve zyrtare nga agjencitë suedeze të sigurisë GRU-së.

Edhe ata i mohojnë akuzat.

Të dyja rastet kanë rrëmbyer titujt kombëtarë dhe kanë tronditur qytetarët suedezë.

Këtë herë, në Norvegjinë fqinje, një burrë që tani besohet të jetë oficer i GRU-së u arrestua kohët e fundit në rrugën e tij për në një kolegj ku kishte vepruar me një identitet të rremë si akademik brazilian.

Edhe në Holandë, një operator rus me mbulim të thellë u ekspozua kohët e fundit.

Të gjitha këto raste tregojnë drejt një ndryshimi në mënyrën se si shtetet evropiane po trajtojnë operacionet e kundërzbulimit: më pak fshirje e rasteve dhe më shumë përçarje dhe ndjekje penale.

Sakaq, synimi duket se është paralajmërimi i qytetarëve evropianë për kërcënimet me të cilat përballen.

Ndërkohë, thërrasin në të njëjtën kohë Moskën, duke e bërë më të vështirë për presidentin rus Vladimir Putin të mohojë veprimet e agjencive të tij të inteligjencës teksa pushtimi brutal i Ukrainës hyn në muajin e tij të dhjetë.

“Evropa e ka mbyllur kapitullin e sinjaleve delikate ndaj Rusisë”, ka thënë Carolina Angelis, një ish-analiste në shërbimin suedez të inteligjencës, e cila më vonë themeloi një firmë këshilluese për sigurinë.

Ndjekjet penale të profilit të lartë të Estonisë përfshijnë atë të ushtarit estonez Deniss Metsavas, i cili u emërua dhe u thirr si tradhtar nga kreu i forcave mbrojtëse të shtetit baltik në një konferencë shtypi në vitin 2018.

Gjatë dekadës së mbuluar nga raporti suedez, Rusia në veçanti duket se po spiunon në mënyrë më agresive fqinjët e saj evropianë.

Referuar Michael Jonsson, një nga autorët e raportit, kjo ka nxitur një debat midis shteteve të synuara se sa haptazi duhet të trajtojnë përpjekjet për spiunazh të Moskës.

Ai beson se koncepti i një strategjie më të dukshme kundërzbulimi ka filluar të fitojë terren.

Sipas tij, arrestimet e fundit në Norvegji dhe Suedi shihen më së miri në këtë kontekst.

Skandinavia ndërkohë është aktualisht një pikë e nxehtë sigurie.

Suedia dhe Finlanda janë në kërkim të përpjekjeve për të monitoruar ose prishur pranimin e dy vendeve në NATO, ndërsa Norvegjia është veçanërisht e shqetësuar për integritetin e infrastrukturës së saj të naftës dhe gazit pas sabotimit të fundit të tubacioneve Nord Stream nën Detin Baltik.

Po ashtu në Norvegji, një seri gjyqesh po zhvillohen për rusët e akuzuar për fluturimin e dronëve të pajisur me kamera mbi vendin nordik, në kundërshtim me një ligj norvegjez që i ndalon në mënyrë specifike rusët ta bëjnë këtë.

“Interpretimi ynë është se gradualisht më shumë shërbime evropiane të sigurisë kanë arritur në përfundimin se qasja estoneze është rruga për të shkuar”, ka thënë Jonsson.

Në Suedi, tre rastet e fundit të spiunimit të dyshuar kanë përfshirë disa detaje.

Konsulenti suedez 47-vjeçar u arrestua në vitin 2020 pasi i dorëzoi sekretet tregtare nga prodhuesi i makinave Volvo dhe prodhuesi i kamionëve Scania një oficeri të GRU-së në një restorant në qendër të Stokholm-it.

Identitetet e të dyshuarve në Suedi fshihen për të mbrojtur privatësinë e tyre.

Fotografitë e dorëzimit, ku agjenti mori një zarf me para, u shpërndanë nëpër mediat lokale, duke e shtyrë oficerin e GRU-së, i cili kishte imunitet diplomatik, të largohej në heshtje nga Suedia menjëherë.

Agjenti u dënua me tre vjet burg në fund të vitit 2021.

Teksa një situatë e tillë konsiderohej një gjë e rrallë në atë kohë, rasti i dy vëllezërve të akuzuar për spiunazh relativisht shpejt pas kësaj mund të ndryshojë këtë perceptim.

Gjyqi i tyre, i cili pritet të përfundojë këtë muaj, përqendrohet në akuzat se vëllai i madh vodhi dosjet nga punëdhënësit e tij, dy agjenci suedeze të inteligjencës, për t’ia dhënë vëllait të tij më të vogël.

Ky i fundit ia kaloi ato GRU-së në këmbim të parave.

Dokumentet e lëshuara përpara gjyqit detajojnë se si policia vëzhgoi vëllain e vogël duke hedhur një hard disk në një kosh plehrash publik pasi vëllai i tij u arrestua.

Dhe se si hetuesit kërkuan kutitë e depozitave të vëllait të madh në një bankë lokale duke kërkuar prova.

Ndërkaq, bastisja e fundit e shtëpisë periferike në Stokholm mund të përfundojë gjithashtu me një gjyq të ndjekur gjerësisht.

Burri i arrestuar, një rus, i cili u transferua në Suedi në vitet 1990 dhe mori nënshtetësinë suedeze, mbetet në paraburgim.

Kurse gruaja e tij, gjithashtu një ruse që adoptoi shtetësinë suedeze, është liruar.

Por policia e atjeshme thekson se ajo mbetet e dyshuar për këtë rast.

“Ky është një hetim i gjerë që do të vazhdojë për një kohë mjaft të gjatë”, ka thënë prokurori publik suedez Henrik Olin.

Marrë nga “Politico”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.