Emetimet globale të gazrave serrë janë në nivelet më të larta të të gjitha kohërave

Shkencëtarët kanë paralajmëruar se emetimet e gazeve serrë kanë arritur një nivel më të lartë të të gjitha kohërave, duke kërcënuar të shtyjnë botën në nivele “të paprecedenta” të ngrohjes globale.

Botës po i mbaron me shpejtësi sasia e dioksidit të karbonit që mund të derdhet në atmosferë nëse duam të qëndrojmë brenda pragut jetik prej 1.5 gradë Celsius mbi temperaturat para-industriale, sipas një studimi.

Vetëm rreth 250 miliardë ton dioksid karboni mund të emetohen tani, për të shmangur akumulimin e tij në atmosferë që do të rriste temperaturat me 1.5 gradë Celsius.

Kjo është më pak nga 500 miliardë tonë vetëm disa vite më parë, dhe me normat aktuale vjetore të emetimeve të gazeve serrë, prej rreth 54 miliardë tonësh në vit gjatë dekadës së kaluar, do të mbaronte shumë përpara fundit të kësaj dekade.

Piers Forster, drejtor i Qendrës Priestley për të Ardhmen Klimatike në Universitetin e Leeds, dhe autori kryesor i punimit, ka treguar se kjo është dekada kritike për ndryshimin e klimës.

“Vendimet e marra tani do të kenë ndikim në sa do të rriten temperaturat dhe shkallën e ashpërsinë e ndikimeve që do të shohim si rezultat”, ka vijuar ai.

Sipas studiuesit, shkalla e rritjes vjetore të emetimeve ishte ngadalësuar, por nevojiteshin veprime shumë më të forta.

“Ne duhet të ndryshojmë politikën dhe qasjet në dritën e provave më të fundit për gjendjen e sistemit klimatik. Koha nuk është më në anën tonë”, ka thënë ai.

Qeveritë po takohen për t’u përgatitur për një samit të madh të OKB-së mbi klimën, Cop28, këtë nëntor në Emiratet e Bashkuara Arabe.

Cop28 shihet si një nga mundësitë e fundit që bota të jetë në rrugën e duhur për të përmbushur objektivat e marrëveshjes së klimës së Parisit të vitit 2015 dhe të qëndrojë brenda pragut.

Sulltan Al Jaber, presidenti i emëruar i Cop28, do të mbërrijë në Bon, nën presion për të prodhuar një plan për bisedimet që do të arrijnë “korrigjimin e kursit” që ai ka kërkuar.

Teksa drejtonte bisedimet, Al Jaber ka ruajtur rolin e tij si kreu i kompanisë kombëtare të naftës të Emirateve të Bashkuara Arabe, Adnoc, e cila po planifikon të rrisë kapacitetin e saj të prodhimit të naftës dhe gazit.

Al Jaber ka thënë më parë se roli i tij i dyfishtë është një përfitim për bisedimet, pasi ai do të sjellë një “mendësi biznesi” dhe do të nxisë sektorin privat.

Figura të mëdha në bisedime, duke përfshirë John Kerry nga SHBA-të dhe Frans Timmermans nga BE-ja, e kanë lavdëruar atë.

Megjithatë, aktivistët nuk janë të bindur dhe po planifikojnë një protestë në Bon kundër konfliktit të perceptuar të interesit në rolin e Al Jaber.

Në Cop28, kombet do të ndërmarrin një “mbledhje globale” për herë të parë që nga nënshkrimi i marrëveshjes së Parisit në vitin 2015, për të vlerësuar nëse ata janë në rrugën e duhur për të përmbushur angazhimet e tyre për të ulur emetimet.

Ky inventar ka të ngjarë të tregojë se bota është larg kësaj rruge.

Emetimet e gazeve serrë kanë vazhduar të rriten, pavarësisht nga një rënie e mprehtë në vitin 2020 kur izolimet e pandemisë ishin në fuqi në shumë vende.

Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike llogariti në vitin 2018 se bota duhet të përgjysmojë emetimet e gazeve serrë deri në vitin 2030, krahasuar me nivelet e vitit 2010, në mënyrë që të qëndrojë brenda pragut 1.5 gradë Celsius dhe të arrijë emetimet neto zero deri në vitin 2050.

Por kjo llogaritje mbështetej në një supozimi se bota do të reduktonte emetimet me rreth 7 për qind në vit gjatë viteve 2020.

Teksa emetimet kanë vazhduar të rriten, shkalla vjetore e rënies së emetimeve tani do të duhet të jetë shumë më e pjerrët për të qëndruar brenda kufirit.

Joeri Rogelj, bashkëautor i punimit të ri dhe profesor i shkencave klimatike në Imperial College London, ka thënë se “vitet e vazhdueshme të emetimeve të larta pas përditësimeve të buxhetit të mbetur të karbonit nënkuptojnë se deri tani ne duhet të bëjmë më shumë”.

Dhe sipas tij, kjo do të thotë ose të lëvizim përpara datës së objektivit global, ose të shkurtojmë shumë më thellë emetimet deri në vitin 2030.

Majid Al Suwaidi, drejtori i përgjithshëm i Cop28 dhe një nga ndihmësit kryesorë të Al Jaber, ka treguar se Emiratet e Bashkuara Arabe nuk do të përdorin stokun global për të emërtuar dhe turpëruar kombet që u mungonin premtimet e tyre në bazë të marrëveshjes së Parisit, ose që nuk kishin arritur të shkurtonin emetimet mjaft shpejt.

“Ndryshimi i klimës është një nga ato gjëra ku ne të gjithë jemi të ndërlidhur”, ka theksuar ai.

“Ne nuk mund ta zgjidhim problemin individualisht. Duhet ta zgjidhim kolektivisht. Kjo është ajo që e bën të vështirë. Të gjithë kanë zgjidhjet e tyre. Të gjithë kanë idetë e tyre. Dhe nëse ne mund t’i bashkojmë njerëzit pas atyre zgjidhjeve të përbashkëta dhe të drejtojmë agjendën, ai bëhet një moment i vërtetë i fuqishëm”, ka shtuar ai.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.