Një mocion mosbesimi i suksesshëm, i cili mund të jetë lehtësuesi më i madh, ose vështirësuesi më i epërm, i një procesi tepër kontrovers nën emërtimin e njohur prej dy vjetësh tashmë si “vetoja bullgare ndaj Maqedonisë së Veriut”.
Veto kjo, e cila vështirëson – faktikisht pamundëson – hapjen e negociatave për integrimin evropian të Shkupit e me këtë të fundit, me vete merr edhe Shqipërinë, e cila është në pritje (jo të ëmbël) për një vendim konkret: Vijim i derës së mbyllur për Tiranës prej vetos ndaj Shkupit, apo ndarje e shteteve në shtegun që të çon për nga Bashkimi Evropian?
E dyta gjithnjë ka qenë pak e mundur të ndodhë. Të gjithë krerët më të lartë evropianë e kanë theksuar shumë herë. Vendet procesin e nisin së bashku, ose presin së bashku. Ndarje, nuk ka!
Mirëpo, 22 qershori, dhuroi një sërë skenarësh brenda pak orësh.
Fillimisht, ishte Komisioneri për Zgjerimin dhe Fqinjësinë e mirë, Oliver Varhelyi, ai i cili me një status në Twitter, ngjalli shpresë se mund të kishim heqje të vetos.
We thank leader of opposition Gerb @BoykoBorissov for making a historical decision for Europe & for 🇲🇰to accept negotiation based on🇫🇷proposal allowing to proceed w/ opening accession nego w/ 🇲🇰. We expect gov’t making necessary proposals to Parl today so Europe can move forward.
— Oliver Varhelyi (@OliverVarhelyi) June 22, 2022
Partia opozitare GERB e drejtuar nga Boyko Borissov, ish-kryeministër i Bullgarisë, kishte pranuar variantin francez të bisedimeve, i cili heq menjëherë veton nga Shkupi dhe i hap rrugë integrimit, për t’i lënë mosmarrëveshjet në tryezë negociatash mes dy vendeve.
Pak minuta më vonë, kryeministri aktual, Kiril Petkov, e solli Ballkanin “me këmbë në tokë” sërish, duke deklaruar se vetoja do të qëndrojë në këmbë dhe nuk ka pranim të variantit francez.
Mirëpo tashmë, e gjithë kjo, nuk ka aspak rëndësi, pasi me 123 vota kundrejt 116, kabineti Petkov ra!
Skenarët janë tashmë disa.
Më interesanti është ai i propozuar nga partia Lëvizja për të Drejtat dhe Liritë në Bullgari (DPS).
Këta të fundit, kanë dorëzuar në Parlament një kërkesë për procedurë të përshpejtuar me qëllim heqjen e menjëhershme të vetos bullgare kundrejt palës maqedonase.
🔴BREAKING: My party @DPS_news, took the brave decision to request a fast parliamentary procedure to lift immediately #Bulgaria’s veto on #NorthMacedonia and to unblock the #EU integration of the #WesternBalkans 🇧🇬🇪🇺 🇲🇰🇦🇱 pic.twitter.com/2GhpP2RvdJ
— Ilhan Kyuchyuk (@ilhankyuchyuk) June 22, 2022
Një gjë e tillë (nëse ndodh), do ta zhbllokonte procesin menjëherë për dy vendet e Ballkanit Perëndimor në procesin e integrimit evropian.
Ilhan Kyuchyuk, është një prej deputetëve iniciatorë të kësaj nisme dhe sipërmarrjen e tillë e ka vlerësuar shumë lartë edhe vetë Varhelyi.
Teorikisht, është më se e mundur që ky votim të ndodhë, por gjithçka do të varet nga vullneti i Parlamentit për të kaluar procedurën e përshpejtuar.
Në vetvete, duke qenë se nga radhët e GERB janë shprehur të gatshëm të pranojnë variantin francez, vota e tyre pro kësaj nisme mund të merret si e mirëqenë dhe një pjesë e madhe e opozitës së tanishme, është po ashtu pro.
Mbetet edhe mundësia gjithsesi, që kjo gjë të mos ndodhë, pasi në ndërkohë, Petkov do të ketë mundësinë të formojë një kabinet të ri qeveritar me marrjen e miratimit mandator nga presidenti Rumen Radev.
Koha prej mandatimit për Petkov, do të jetë prej shtatë ditësh dhe nëse ai gjen votat e duhura (vetëm gjashtë të tilla), e rimerr shumicën dhe mund të vijojë mbrojtjen e vetos.
Nga ana tjetër gjithsesi, arritja e shumicës mund të jetë e vështirë pas mocionit të mosbesimit dhe presionit të qartë evropian që po ushtrohet ndaj Bullgarisë.
Ndaj, i dyti në listë që mund të provojë formimin e Qeverisë së re nëse Petkov nuk mundet, është pikërisht Borissov, partia e të cilit doli e dyta në votime.
Në një rast kur Borissov arrin ta formojë kabinetin dhe të marrë shumicën, duke qenë se ai ka marrë zotimin për të pranuar variantin francez të bisedimeve, është thuajse e sigurt se vetoja do të hiqet.
Çështja e vetme është që një skenar i tillë, mund të zgjasë në kohë dhe të mos jetë mundësia reale që procesi të përmbyllet përpara votimit në strukturat e larta të BE-së.
Nëse dy partitë më të mëdha në vend nuk arrijnë të formojnë Qeverinë e re, edhe më shumë e vështirë është që parti të tjera ta arrijnë dhe praktikisht, me këtë skenar, vendi do të shkonte në zgjedhje të parakohshme.
Këto vetë, më së shpejti, do të mbaheshin në gusht nëse procedurat zbatohen në limitet minimale ligjore
E, në kushtet kur në gusht, bullgarët do t’i drejtoheshin sërish kutive të votimit, e gjithë skakiera politike në Sofje potencialisht do të ndryshonte rrënjësisht, duke mos ditur se si do të ishin skenarët e rinj qeverisës dhe se kujt populli do t’i jepte të drejtë.
Vetë presidenti Radev, asgjë nuk e ka në dorë sa i përket vetos, përveçse të kryejë procedurat kushtetuese mbi mandatimin e partive që mund të formojnë kabinete apo të dekretimit të vendimeve.
Në terma më konkretë, është e vërtetë se Qeveria ra në Bullgari, por vetoja jo vetëm që nuk ka rënë, por është bërë akoma më e komplikuar me një sërë skenarësh të mundshëm.
I vetmi ideal gjithsesi për Ballkanin Perëndimor, mbetet një: Heqja e vetos…
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
