Arkeologët kanë identifikuar shembullin e vetëm të njohur të një mumie shtatzënë

Arkeologët kanë zbuluar shembullin e parë të njohur të një mumieje shtatzënë. Thuhet se mbetjet e lashta datojnë në shekullin e parë para Krishtit dhe u zbuluan në Tebë në vitin 1826 – por ekspertët kishin supozuar prej kohësh se ekzemplari ishte mashkull, falë mbishkrimit në sarkofag që emërton një prift egjiptian.

“Surpriza jonë e parë ishte se nuk kishte penis, por kishte gjoks dhe flokë të gjatë, dhe më pas zbuluam se ishte një grua shtatzënë”, tha arkeologia Marzena Ozarek-Szilke për Associated Press . “Kur pamë këmbën e vogël dhe më pas dorën e vogël [të fetusit], u tronditëm vërtet”.

Zbulimi u publikua vitin e kaluar në Gazetën e Shkencave Arkeologjike nga ekipi i Projektit të Mumies së Varshavës në Akademinë e Shkencave Polake, e cila që nga viti 2015 ka kryer teste laboratorike joinvazive si skanimet CT dhe rrezet X për të ndihmuar në kuptimin më të mirë të mumieve.

Trupi i vetëm shtatzënë i balsamosur në botë i gjetur ndonjëherë besohet të ketë qenë midis moshës 20 dhe 30 vjeç dhe 26 ose 30 javësh shtatzënë. Ajo ka qenë e ekspozuar në Muzeun Kombëtar në Varshavë që nga viti 1917 – por kurrë nuk ishte ekzaminuar aq tërësisht sa ishte kohët e fundit.

Ekspertët tani besojnë se njeriu që dhuroi mumien mund të ketë gënjyer për origjinën e saj në Tebë dhe e ka vendosur në një arkivol tjetër për ta bërë atë të duket më e vlefshme. Shembulli mund të jetë gjithashtu më i vjetër se sa vlerësohet aktualisht, pasi teknika e mumifikimit është më e sofistikuar se shembujt e tjerë nga shekulli i parë para Krishtit.

E dhëna e parë për identitetin e mumies erdhi nëpërmjet tomografisë kompjuterike, e cila zbuloi një strukturë delikate kockore, pa asnjë shenjë të penisit. Një vizualizim 3-D zbuloi flokë të gjatë kaçurrelë dhe gjoksin e gruas. Por çudia e vërtetë ishte fetusi, i paprekur edhe pse organet e tjera u hoqën, siç ishte tipike e balsamimit egjiptian.

“Ne nuk e dimë pse u la atje”, Wojtek Ejsmond, një bashkëthemelues i projektit të mumies, për “CNN”. “Ndoshta ka pasur një arsye fetare. Ndoshta ata mendonin se fëmija i palindur nuk kishte shpirt ose se do të ishte më i sigurt në botën tjetër. Ose ndoshta sepse ishte shumë e vështirë për të hequr një fëmijë në atë fazë nga barku pa shkaktuar dëme serioze”.

Ekipi shpreson të kryejë kërkime shtesë për të përcaktuar shkakun e vdekjes dhe nëse ai kishte lidhje me shtatzëninë e gruas.

“Nuk është sekret që shkalla e vdekshmërisë gjatë shtatzënisë dhe lindjes ishte e lartë në atë kohë”, tha Ejsmond në një deklaratë. “Prandaj, ne besojmë se shtatzënia mund të ketë kontribuar disi në vdekjen e gruas së re”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.