“A68” – ajsbergu që lironte 1.5 miliardë ton ujë në oqean

Ajsbergu përbindësh “A68” po hidhte më shumë se 1.5 miliardë ton ujë të freskët në oqean, çdo ditë në kulmin e shkrirjes së tij.

Për ta vënë këtë në kontekst, i bie të jetë rreth 150 herë sasia e ujit që përdoret çdo ditë nga të gjithë qytetarët e Mbretërisë së Bashkuar.

“A68” ishte për një periudhë të shkurtër, ajsbergu më i madh në botë.

Ajo mbulonte një sipërfaqe prej gati 6 mijë kilometra katrore,  kur u çlirua nga Antarktida në vitin 2017. Por në fillim të vitit 2021, ajo ishte zhdukur.

Studiuesit aktualisht janë të zënë duke u përpjekur të vlerësojnë ndikimin që “A68” kishte në mjedis.

Dhe një ekip i udhëhequr nga Universiteti i Leeds është kthyer në të gjitha të dhënat satelitore për t llogaritur dimensionet në ndryshim të gjigantit ndërsa lëvizte në veri nga Kontinenti i Bardhë, përmes Oqeanit Jugor dhe lart në Atlantikun e Jugut.

Kjo i ka mundësuar grupit të vlerësojë shkallët e ndryshme të shkrirjes gjatë rrjedhës së ekzistencës trevjeçare e gjysmë të megabergut.

Një nga periudhat kyçe, padyshim, ishte drejt fundit, pasi “A68” iu afrua klimave më të ngrohta të Territorit Britanik të Jashtëm të Gjeorgjisë Jugore.

Për një kohë, ekzistonte frika se blloku gjigant mund të rrëshqasë në cekëtat përreth, duke bllokuar rrugët e kërkimit të ushqimit të miliona pinguinëve, fokave dhe balenave.

Por kjo nuk ndodhi kurrë, sepse, siç mund të tregojë tani ekipi, “A68” humbi thellësinë e mjaftueshme për të qëndruar në det.

“Duket se ai preku shkurtimisht shelfin kontinental. Pikërisht atëherë berg mori një kthesë dhe ne pamë një copë të vogël të shkëputur. Por nuk ishte e mjaftueshme për të tokëzuar A68”, tha Anne Braakmann-Folgmann nga Leeds për BBC News.

“Dhe unë mendoj se ju mund të shihni pse në vlerësimet e trashësisë”, shtoi bashkëautori, Andrew Shepherd.

“Në atë fazë, keelja e bergut ishte mesatarisht 141 metra, dhe grafikët e batimetrisë në zonë tregonin 150 metra”, shtoi ai.

Deri në prill të vitit 2021, “A68” ishte thyer në fragmente të panumërta të vogla që ishin përtej gjurmimit. Por ndikimet e tij në ekosistemin do të kenë qenë shumë më jetëgjatë.

Bergët gjigantë me tabela ose me majë të sheshtë tani njihen se kanë ndikim të konsiderueshëm kudo që enden.

Inputet e tyre të ujërave të ëmbla do të ndryshojnë rrymat lokale dhe i gjithë hekuri, mineralet e tjera, madje edhe lënda organike e marrë gjatë jetës së tyre dhe më pas e hedhur në oqean do të bëj prodhimin biologjik.

Anketa Britanike e Antarktidës arriti të vendosë disa avionë robotikë në afërsi të “A68” për të monitoruar kushtet përpara se masa e akullit të shpërndahej plotësisht.

“Të dhënat e marra nga këto dhe instrumente të tjera, megjithëse nuk janë analizuar ende plotësisht, po zbulonin disa veçori interesante”, tha oqeanografi biologjik, Geraint Tarling.

“Ne mendojmë se ka një sinjal vërtet të fortë në ndryshimin e florës së specieve fitoplanktonike rreth A68, dhe gjithashtu në depozitimin aktual të materialit në pjesët më të thella të oqeanit. Sensori i grimcave në glider po merrte disa sinjale shumë të forta”, tha Tarling.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.