Shuhet në moshën 91-vjeçare ikona e kinemasë spanjolle Carlos Saura

Regjisori i mirënjohur spanjoll Carlos Saura ndërroi jetë të premten e 10 shkurtit.

Kineasti spanjoll doli në qendër të vëmendjes globale në vitet ’60 me kritikat ndaj diktaturës së Franco-s, duke u fokusuar më vonë në filma rreth muzikës dhe kërcimit, veçanërisht flamenco-s.

I referuar shpesh si një gjigant i kinemasë spanjolle së bashku me Luis Bunuel dhe Pedro Almodovar, Saura bëri rreth 50 filma gjatë një karriere që përfshin pesë dekada.

Dhe ai fitoi një mori çmimesh.

“Angazhimi i tij politik, ndjenja e tij e estetikës dhe kultura e tij artistike e bëjnë Carlos Saura një figurë kryesore të kinemasë evropiane”, shkruante e përditshmja franceze Le Figaro në një biografi në faqen e saj të internetit.

Saura lindi më 4 janar 1932, në qytetin verilindor të Huesca-s në një familje artistësh: nëna e tij ishte një pianiste dhe vëllai i tij, Antonio, do të bëhej një piktor i njohur.

Në rininë e tij, ai zhvilloi një dashuri për fotografinë përpara se të ndiqte studimet për kinema.

Ai së pari fitoi njohje ndërkombëtare me The Hunt (1966), kritika e tij ndaj regjimit të diktatorit Francisco Franco, i cili fitoi Ariun e Argjendtë, çmimin e dytë më të lartë në Festivalin e Filmit në Berlin.

Më pas ai vazhdoi me regjinë e Peppermint Frappe (1967), një studim i klasës së mesme të Spanjës duke u kapur mes së shkuarës dhe së tashmes, gjë që i dha atij të njëjtin çmim në Berlin vitin e ardhshëm.

Për të kapërcyer censurën e regjimit, Saura përdori metafora dhe simbolikë, duke sulmuar shtyllat e diktaturës si kisha, ushtria dhe familja në filma si Kopshti i Kënaqësive (1970) dhe Ana dhe Ujqërit (1972).

Filmi i tij i vitit 1975 Cria Cuervos (Rritja e korbave) – për një vajzë të vogël që i mbijeton rrethanave mbytëse, të ngjashme me një diktaturë, duke shpikur një botë fantazi – fitoi çmimin e jurisë së Festivalit të Filmit në Kanë në 1976, të cilin ai e kishte fituar më parë me dramën e tij të vitit 1974 “Cousin Angelica”.

Filmat e tij shpesh prekin temat e kujtesës dhe vdekjes, duke përfshirë Mama Turns 100 (1979), një përrallë goditëse për neurozat e shoqërisë post-Franco, e nominuar për filmin më të mirë të huaj në Oscars e vitit 1980.

Ai fitoi çmimin kryesor të Festivalit të Filmit në Berlin, Ariu i Artë, për filmin Deprisa, deprisa (Më shpejt, Më shpejt), një film i vitit 1981 për kriminelët e mitur.

“Në shumë prej filmave të tij… ai krijon shprehje të sofistikuara të kohës dhe hapësirës duke shkrirë realitetin me fantazinë, të kaluarën me të tashmen dhe kujtesën me halucinacionet”, sipas një përmbledhjeje të intervistave të vitit 2003 nga Linda M. Willem.

Pas vdekjes së Frankos në 1975 dhe tranzicionit të Spanjës drejt demokracisë, Saura e zhvendosi fokusin në dashurinë e tij për muzikën dhe kërcimin me prodhime të fokusuara në tango, folklorin argjentinas, operën dhe mbi të gjitha flamenco-n.

Ai është më i njohur për trilogjinë e tij të viteve 1980 të filmave flamenco “Dasma e përgjakshme”, “Carmen” dhe “A Love Witched”.

Ai e ndoqi në vitet 1990 me Sevillana, Flamenco dhe Tango, kjo e fundit u nominua për Oscars’in në gjuhën e huaj më të mirë në 1999.

Në vitin 2002 ai luajti balerinën e njohur spanjolle Aida Gomez në baletin Salome dhe në vitin 2009 bëri një përshtatje historike të I, Don Giovanni.

Saura ka punuar edhe si fotograf gjatë gjithë jetës së tij, duke bashkëpunuar me revista të specializuara dhe duke marrë pjesë në ekspozita të shumta.

Ai kishte një lidhje të gjatë me aktoren Geraldine Chaplin, vajzën e Charlie Chaplin, me të cilën bëri nëntë filma dhe pati një fëmijë.

Ai u martua edhe me disa gra të tjera. Saura gjithashtu drejtoi filmin zyrtar për Olimpiadën e Barcelonës në Maratonën e vitit 1992.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.