Saga e balonës kineze të spiunazhit ka zhytur marrëdhëniet midis Washingtonit dhe Pekinit në një krizë të re.
Për Qeveritë evropiane, kjo paraqet çdo lloj telashi.
Pse?
Me përkeqësimin e marrëdhënieve midis dy superfuqive, liderët e Bashkimit Evropian duket se do të vihen nën presion të shtuar nga Shtëpia e Bardhë për të zgjedhur anën dhe për të bashkuar forcat kundër Kinës, ashtu siç shpresonin për një shkrirje të marrëdhënieve të ndërlikuara me Pekinin.
Dhe pastaj lufta.
Rusia po përgatit një ofensivë të madhe në Ukrainë gjatë javëve të ardhshme, por diplomatët e BE-së kanë frikë se incidenti me balonë rrezikon të shpërqendrojë ekipin e Presidentit, Joe Biden, pikërisht në momentin kur mbështetja amerikane për Kievin do të jetë më e nevojshme.
“Ne kurrë nuk kemi pritur që viti 2023 të ishte i lehtë, por ky është një fillim vërtet i vështirë”, tha një diplomat evropian për prestigjiozen “Politico”.
Të shtunën, SHBA-të rrëzuan atë që e identifikuan si një balonë mbikëqyrëse kineze në brigjet e Karolinës së Jugut me një raketë ajër-ajër nga një avion luftarak F-22.
Sekretari i Shtetit, Antony Blinken, shtyu për një kohë të pacaktuar një vizitë në Pekin që ishte planifikuar për këtë javë, udhëtimi i parë i tillë për një zyrtar të nivelit të kabinetit të SHBA-ve nën presidencën e Biden.
Imazhet e incidentit kanë qarkulluar në video dramatike në mediat sociale, të marra kryesisht nga shikuesit e emocionuar që brohorasin shfaqjen teatrale të fuqisë ushtarake.
Pekini këmbëngul se objekti gjigant me panel diellor ishte një “avion civil” që doli jashtë kursit ndërsa po kryente kërkime “kryesisht meteorologjike”.
Në përgjigje të sulmit me raketa, qeveria kineze shprehu “pakënaqësi të fortë” dhe protestoi kundër përdorimit të forcës nga SHBA-ve për të sulmuar mjetin civil pa pilot.
Politika e jashtme e SHBA-ve, ndonëse ende e investuar shumë në mbështetjen ushtarake të Ukrainës, mund të shpërqendrohet nga përplasjet e mprehta me Pekinin.
Politikanët amerikanë të krahut të djathtë kanë bërë thirrje për më shumë vëmendje ndaj Kinës që kur Rusia pushtoi Ukrainën një vit më parë.
“Ndërsa rivaliteti SHBA-Kinë ashpërsohet, do të ketë më shumë presion mbi evropianët, qasja e të cilëve ndaj Kinës është shumë e larmishme, për të zgjedhur anë”, tha Ricardo Borges de Castro, kreu i Programit Evropa në Botë në Qendrën e Politikave Evropiane.
“Realiteti është, nëse bota dominohet gjithnjë e më shumë nga dy pole, SHBA-të dhe Kina, BE-ja dhe evropianët do të duhet të zgjedhin anë për aq kohë sa siguria dhe mbrojtja e Evropës varen nga ombrella e SHBA-ve”.
Rusia, ndërkohë, pritet të nisë ofensiva masive në vetëm pak javë, kur sezoni më i ashpër i dimrit të përfundojë, sipas zyrtarëve ukrainas.
Moment i keq
Për Evropën, incidenti vjen gjithashtu në një moment të papërshtatshëm pasi zyrtarë të lartë po përgatiteshin të ri-angazhoheshin me Pekinin.
Shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, mësohet se po bën plane për një udhëtim në Pekin në prill, kur ai gjithashtu pritet të udhëtojë në Japoni për një takim ministror të G7.
Më vete, presidenti francez, Emmanuel Macron, ka njoftuar gjithashtu synimin e tij për të takuar Presidentin Xi Jinping në kryeqytetin kinez në fillim të këtij viti.
Ai do të ishte i interesuar të merrte një zyrtar të lartë nga Komisioni Evropian për t’u bashkuar, sipas një zyrtari me njohuri për planet.
Shpërthimi i fundit SHBA-Kinë “do të thotë që ne tani do të duhet të vëzhgojmë se sa keq reagon Kina dhe nëse këto udhëtime të planifikuara do të trajtohen si një sukses propagandistik nga Pekini në ndarjen e lidhjeve transatlantike”, tha një diplomat në kushte anonimiteti pasi ai nuk ishte i autorizuar të fliste për këtë temë.
“Në vazhdën e luftës në Ukrainë, koordinimi i politikës së Kinës midis të dyja palëve të Atlantikut po humbet fuqinë”, tha Reinhard Bütikofer, kryetar i delegacionit të Parlamentit Evropian për marrëdhëniet me Kinën.
Gjërat më të komplikuara janë mungesa e dukshme e interesit të Pekinit për të ndihmuar Perëndimin për të bërë presion mbi Vladimir Putin për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.
Më keq, sipas një raporti në Wall Street Journal, Kina është shfaqur si furnizuesi dominues i mallrave me përdorim të dyfishtë në Rusi, duke ofruar teknologji që i nevojitet ushtrisë së Moskës për pushtimin e saj.
Kompanitë shtetërore kineze të mbrojtjes kanë dërguar pajisje lundrimi, teknologji bllokimi dhe pjesë të avionëve luftarakë për kompanitë e mbrojtjes të sanksionuara në pronësi të qeverisë ruse, sipas artikullit.
Udhëheqësit evropianë e kanë paralajmëruar vazhdimisht Pekinin që të mos e ndihmojë Moskën ushtarakisht.
Zyrtari më i lartë i politikës së jashtme të Kinës, Wang Yi, ka hequr dorë nga plani për të vizituar Brukselin edhe pse do të udhëtonte në Gjermani për Konferencën e Sigurisë së Mynihut në shkurt, thanë dy diplomatë.
Reagimi i Evropës ndaj incidentit me balonë ishte i heshtur.
BE-ja thjesht vuri në dukje të drejtën e SHBA-ve për të mbrojtur hapësirën e saj ajrore.
Pak vende evropiane e mbështetën vendimin e administratës Biden në publik, duke theksuar një ndjenjë të përgjithshme ngurrimi.
Një nga përjashtimet ishte Estonia, ku Ministri i Jashtëm, Urmas Reinsalu, duke ripërsëritur një raport të “BBC-së” për rrëzimin e balonës, tha se e mbështet operacionin e SHBA-ve për të mbrojtur sovranitetin e saj.
Politika e jashtme e BE-së në vitin 2023 mund të përkufizohet me: pavendosmërinë evropiane mbi Kinën, ose oreksin e Amerikës për të siguruar mbrojtjen e Evropës.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
