Macron do të emërojë kryeministrin e ardhshëm të Francës – fokusi zhvendoset te zgjedhjet legjislative

Emmanuel Macron pritet të shpallë kryeministrin e ri në ditët në vijim, pasi do të fokusohet në zgjedhjet legjislative në qershor, pas fitores së tij ndaj Marine Le Pen në balotazhin presidencial të dielën e 24 prillit.

Kryeministri Jean Castex ka thënë se do të japë dorëheqjen së bashku me qeverinë, duke i dhënë mundësinë Macron-it të zgjedhë një fytyrë dhe ekip të ri për mandatin e tij të dytë pesëvjeçar në detyrë.

Analistët sugjerojnë se Macron mund të emërojë Élisabeth Borne, ministren e Punës, si kryeministre, vetëm gruan e dytë në Francë që mban këtë post.

Të tjerë që pretendohen për “Hôtel de Matignon” – rezidenca zyrtare e Kryeministrit të Francës – përfshijnë ministrin e Financave, Bruno Le Maire, ministrin e Brendshëm, Gérald Darmanin, ose ministrin e Bujqësisë, Julien Denormandie.

Edhe përpara se Macron të rizgjidhej si president të dielën, vëmendja ishte kthyer në ciklin e ardhshëm elektoral.

Ai do të ketë nevojë për partinë e tij, “La République en Marche!” dhe aleatët e saj për të arritur një shumicë, për të shmangur formimin e një qeverie armiqësore që mund të paralizojë programin e tij.

Detyra e emërimit të një kryeministri dhe kabineti të ri është bërë veçanërisht e ndërlikuar, pasi Macron do përpiqet t’i tërheqë votuesit e së majtës radikale që mbështetën Jean-Luc Mélenchon në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale, duke shmangur largimin e mbështetësve të Le Pen.

Macron po përballet me kërkesat për të treguar se është president i “të gjithë francezëve”, pasi fitoi 58.54% – krahasuar me 41.46% të Le Pen – të votave në raundin të dytë të së dielës.

Fitorja e tij do të konfirmohet zyrtarisht nga Këshilli Kushtetues i vendit të mërkurën.

Castex mund t’i ishte kërkuar të qëndronte si kryeministër, por për radion franceze në fillim të këtij muaji tha se Franca do të kërkonte një “forcë të re lëvizëse” nëse Macron fitonte.

Mélenchon, i cili për pak nuk mundi Le Pen në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale, u ka bërë thirrje votuesve që ta bëjnë atë kryeministër në zgjedhjet legjislative të 12 dhe 19 qershorit.

Ndërsa kryeministri emërohet nga presidenti, i cili në parim mund të zgjedhë kë të dojë.

Parlamenti ka fuqinë të detyrojë dorëheqjen e qeverisë, kështu që zgjedhja e kryeministrit duhet të pasqyrojë nga nevoja politike vullnetin e shumicës në parlament.

Anëtarët e partisë së “Mélenchon”, “La France Insoumise” (LFI), kanë zhvilluar “negociata” me homologët e tyre në partitë “Ecology-Green” dhe ato komuniste, me synimin për të bashkuar forcat në zonat ku një aleancë e majtë mund të fitonte mjaft mandate për t’u dhënë atyre kontrollin e “Assemblée Nationale”, dhoma e ulët.

Një sondazh nga “Harris Interactive” të hënën parashikoi që partia e Macron të fitonte 326 deri në 366 vende, një shumicë e plotë në Asamblenë Kombëtare me 577 vende, me 117 deri në 147 vende për partitë e ekstremit të djathtë dhe të majtë që arrinin midis 73 dhe 93 vende.

Tri forca politike janë shfaqur në Francë pas rënies së partisë tradicionale të qendrës së djathtë “Les Républicains” dhe Partisë Socialiste të qendrës së majtë: një qendër pro-evropiane e përfaqësuar nga LREM e Macron, e rrethuar nga një e majtë radikale e përfaqësuar nga Mélenchon dhe e djathta ekstreme e Le Pen.

Votuesit që refuzojnë Macron-in e kanë të vështirë për t’u përballur me ekstremet – përfshirë të Gjelbrit – por do të duhet të zgjedhin një kamp.

Macron ka premtuar se do të gjejë një përgjigje ndaj zemërimit të atyre që mbështetën të djathtën ekstreme ose abstenuan në raundin e dytë.

Jean-Marie Le Pen, themeluesi i Frontit Kombëtar, tha se vajza e tij kishte bërë “çdo gjë që mundi”.

Të dielën në mbrëmje, përfaqësuesit e Macron dhe anëtarët e kabinetit të tij u përballën të gjithë me të njëjtën pyetje: kush do të jetë kryeministër? Të gjithë dhanë të njëjtën përgjigje: i takon presidentit të vendosë.

Kryeministra të mundshëm

Élisabeth Borne, 61 vjeç

Ministrja e Punësimit, e cila më parë ishte në Ministritë e Ekologjisë dhe Transportit, është një teknokrate dhe ish-kryetare e sistemit të transportit publik të rajonit të Parisit (RATP).

Ajo ka shërbyer nën kryeministrin socialist Lionel Jospin dhe i është besuar një zotërim i fortë në shumicën e temave. Borne do të ishte kryeministrja e dytë femër franceze pas Édith Cresson, e cila shërbeu për më pak se një vit në detyrë nën Presidentin François Mitterrand midis majit të vitit 1991 dhe prillit 1992.

Bruno Le Maire, 53 vjeç

Ministri i Financave dhe ish-ministri i Çështjeve Evropiane ka avantazhin e të qenit në të djathtën e qendrës dhe një tradicionalist. Ai është vlerësuar për trajtimin e tij ekonomik të qasjes së Macron “çfarëdo që kushton” ndaj krizës COVID-19.

Konsiderohet si një i konvertuar besnik në makronizëm, pavarësisht se ka shërbyer në qeverinë e Nicolas Sarkozy.

Richard Ferrand, 59 vjeç

Ish-anëtar i Partisë Socialiste dhe ish-gazetar, ai ishte sekretar i Përgjithshëm i partisë së re të Macron dhe u emërua ministër i Kohezionit Territorial, pasi Macron u bë president në 2017-ën, por dha dorëheqjen pas një muaji për t’u bërë kreu i grupit LREM në Asamblenë Kombëtare dhe më pas president i dhomës së ulët – post që ai e ka mbajtur që atëherë.

Julien Denormandie, 41 vjeç

Ministri i Bujqësisë thuhet shpesh se është një Macron pak më i ri. Denormandie shërbeu si zëvendës-shef i stafit të Macron-it në Ministrinë e Financave kur socialisti François Hollande ishte president. Ai ndihmoi në krijimin e “La République en Marche!” në vitin 2016.

Gerald Darmanin, 39 vjeç

Ministria e Brendshme konsiderohet e krahut të djathtë dhe shpesh akuzohet gabimisht se e quajti Le Pen “të butë” për emigracionin, gjë që ishte një koment sarkastik i bërë gjatë një debati. Një figurë përçarëse për të majtën, madje edhe për kolegët e tij, por ambicioze.

Të huajt

Édouard Philippe, 51 vjeç

Kryetari i bashkisë së Le Havre shërbeu si kryeministri i parë i Macron midis 2017-ës dhe 2020-ës. Një ish-socialist më pas anëtar i UMP-së së qendrës së djathtë, Philippe duhej të merrej me lëvizjen e “jelekëve të verdhë”, grevat dhe protestat për ndryshimet e diskutueshme të pensioneve të Macron dhe fillimin e pandemisë COVID-19. Ai dha dorëheqjen pas zgjedhjeve komunale të vitit 2020 dhe filloi lëvizjen e tij politike, Horizons, që shumë besojnë se do të jetë trampolina e tij drejt një oferte presidenciale të qendrës së djathtë në 2027.

Christine Lagarde, 66 vjeç

Kryetarja e Bankës Qendrore Evropiane dhe ish-drejtoresha e përgjithshme e Fondit Monetar Ndërkombëtar, ajo ishte Ministre e Ekonomisë e Sarkozy-t. Lagarde ka përvojën dhe kompetencën, por do të refuzohej si shumë liberale dhe globaliste nga e majta, kështu që do të ishte një zgjedhje jashtëzakonisht përçarëse.

Jean-Luc Mélenchon, 70 vjeç

Udhëheqësi i LFI-së u ka kërkuar votuesve francezë që ta bëjnë atë kryeministër në zgjedhjet e ardhshme legjislative, pasi ai humbi me vështirësi në balotazhin e raundit të dytë presidencial me 420 mijë vota. E urren Macron dhe do të bënte gjithçka për të penguar programin e tij. Nuk ndodh tani dhe do të ndodhë vetëm nëse ai detyron dorën e Macron duke fituar një shumicë parlamentare në qershor.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.