Libani në gjendje të pasigurt mes paqes dhe luftës

Ministri i jashtëm i përkohshëm i Libanit, Abdallah Bou Habib, bëri një pranim befasues të sinqertë të pafuqisë më 3 janar, në një intervistë televizive në CNN.

Një ditë më parë, një sulm i dyshuar raketor izraelit kishte vrarë një udhëheqës të lartë të Hamasit në periferitë jugore të Bejrutit, një bastion i Hizbollahut.

Ishte sulmi i parë i tillë në Bejrut që nga lufta e vitit 2006 midis Izraelit dhe Hizbollahut.

Paniku u përhap në vend pasi libanezët shqetësoheshin se hakmarrja e Hizbollahut do të provokonte luftë të gjithanshme.

I pyetur nëse grupi militant shiit dhe partia politike mund të frenohen, Bou Habib u përgjigj: “Vendimi është i tyre, ne shpresojmë që ata të mos angazhohen për një luftë më të madhe”.

Vendimet e luftës dhe paqes kanë qenë prej kohësh jashtë duarve të shtetit libanez, duke u nisur që nga viti 1969, kur Libani nënshkroi marrëveshjet e Kajros, që u dha luftëtarëve guerilë palestinezë të vendosur atje lirinë për të përdorur territorin e tij për të goditur Izraelin.

Kjo përfundimisht do të çonte në pushtimin shkatërrues izraelit të vendit të vitit 1982, largimin e luftëtarëve dhe udhëheqësve palestinezë, krijimin e Hizbollahut dhe pushtimin 17-vjeçar izraelit të Libanit jugor.

Pas përfundimit të luftës civile në vitin 1990, fati i Libanit ishte në duart e zotërinjve të tij në Siri, një aleat i Iranit.

Atëherë presidenti sirian Hafez al-Assad shpesh përdorte Hizbollahun për të negociuar me Izraelin me zjarr përmes Libanit.

Sot, Damasku është një vasal i Teheranit, ndërsa Hizbollahu është rritur në një forcë paraushtarake rajonale të fuqishme, të armatosur rëndë, duke punuar ngushtë me Iranin.

Një ditë pas intervistës së Bou Habibit, erdhi përgjigja e Hizbollahut.

Udhëheqësi i grupit, Hassan Nasrallah, paralajmëroi Izraelin se nëse fillon një luftë kundër Libanit, Hizbollahu do të luftonte ashpër.

Një goditje kundër një udhëheqësi të Hamasit në zemër të një zone të kontrolluar nga Hizbollahu në kryeqytetin libanez nuk kualifikohej ende si shpallje lufte.

Nasrallah gjithashtu hapi derën e dialogut për t’i dhënë fund tre muajve të përleshjeve ndërkufitare.

Si shenjë, kryeministri i përkohshëm i Libanit, Najib Mikati, i dërgoi një letër OKB-së duke sinjalizuar gatishmërinë e vendit të tij për të zbatuar rezolutën 1701 të OKB-së, e cila përcakton që vetëm qeveria dhe forcat e OKB-së të jenë të pranishme përgjatë kufirit të Libanit me Izraelin.

Gjithashtu kërkon që Izraeli të përmbahet nga inkursionet në hapësirën ajrore dhe territorin libanez.

Por çështja se kush vendos luftën dhe paqen nuk është e vetmja gjëmë me të cilën përballet Libani.

Koha është një tjetër.

Nasrallah tha se dialogu do të ishte i mundur vetëm pas përfundimit të luftës në Gaza. Mikati më pas e përsëriti atë rresht.

Izraeli e ka bërë të qartë se nuk do të tolerojë më kërcënimin e paraqitur nga Hizbollahu në kufirin e tij verior, por Washingtoni i ka paralajmëruar vazhdimisht izraelitët që të mos nisin një ofensivë më të gjerë kundër Libanit.

Në dhjetor, zyrtarët izraelitë paralajmëruan se dritarja për një zgjidhje diplomatike ishte gjashtë deri në tetë javë.

A do të përkojë kjo me një ulje të intensitetit të fushatës së Izraelit në Gaza e mjaftueshme për të lejuar Nasrallahun në mënyrë të besueshme t’u thotë ndjekësve të tij se lufta ka mbaruar dhe dialogu mund të vazhdojë?

Kompleksit i shtohet fakti që Libani ka qenë pa president për më shumë se një vit.

Shpallja e luftës mund të mos jetë në kompetencën e shtetit libanez, por nënshkrimi i paqes, ose të paktën një ndërprerje e qëndrueshme e armiqësive, do të kërkojë udhëheqje legjitime të mandatuar me kushtetutë.

Libani është një vend i vogël me një ekonomi të falimentuar që nuk ka asnjë peshë si një lojtar rajonal.

Megjithatë, në një vend që ka qenë gjithmonë një fushë beteje me përfaqësues, postet e presidentit dhe kryeministrit janë subjekt i pazareve intensive.

Fuqitë rajonale si Irani apo Arabia Saudite e përdorin këtë për të projektuar ndikim ose për të mbrojtur interesat e tyre, ndërsa liderët politikë të Libanit luajnë së bashku, duke pritur të shohin se në cilën drejtim po fryjnë erërat rajonale.

Suleiman Franjieh, pasardhës i një familjeje të shquar të krishterë nga veriu dhe mik i Bashar al-Asad, ishte kandidati i deklaruar presidencial i atyre që ishin në linjë me Iranin shumë përpara luftës në Gaza.

Ata tani do të shtyjnë sërish për kandidatin e tyre, duke argumentuar se ai mund të sjellë qetësi në kufi nëse zgjidhet.

Opozita kishte emëruar më parë Jihad Azour, një zyrtar i lartë në FMN dhe ish-ministër i financave.

Por një kandidat i tretë, i padeklaruar është shefi i ushtrisë së Libanit, Joseph Aoun, një favorit i mundshëm i Washingtonit.

Zgjedhja e tij do të tregonte se një zgjidhje më e gjerë rajonale është në prag pasi lufta në Gaza të përfundojë.

Ndërkohë, libanezët, duke u ndjerë të pafuqishëm, mbeten duke bërë çdo ditë të njëjtën pyetje: “Shoo, fi harb?”, pra, “a ka luftë?”

Opinion nga Kim Ghattas për “Financial Times”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.