Ken Follett mbi të kuptuarit e së tashmes përmes historisë

Para se të bëhej një nga autorët e trillimeve më të shitura në botë, Ken Follett ishte reporter gazete në Londër.

Vendosmëria e shpërbleu: Follett u bë shpejt një tregimtar pjellor.

Në vitin 1978, ai gjeti sukses të jashtëzakonshëm me librin e tij të njëmbëdhjetë, një thriller i epokës së Luftës së Dytë Botërore të quajtur Eye of the Needle.

Që nga publikimi, libri ka shitur më shumë se 10 milionë kopje dhe u rendit në listën e BBC-së me 100 romanet që formësuan botën tonë në 2019-ën.

Tani, Follett është autori i 37 romaneve: thrillers dhe tregimeve historike që janë përkthyer në 40 gjuhë dhe janë shitur 191 milionë kopje deri më sot.

Në shtëpinë e tij në një fshat anglez, 74-vjeçari ka diskutuar me autoren Katty Kay të BBC-së për të diskutuar rrugën e tij si autor.

Follett u rrit në Cardiff dhe ra në dashuri me leximin në moshën katër vjeçare, ndërsa u rrit në një familje “fetare jashtëzakonisht puritane”.

Ai nuk lejohej të shikonte televizor, të dëgjonte radio apo të shihte filma.

Teksa miqtë shkonin në kinema në fundjavë, ai gjendej në bibliotekën publike, duke zbuluar letërsinë që për të është “një nga kënaqësitë më të mëdha të jetës”.

Vitet e tij në bibliotekë vendosën bazat për karrierën e tij si autor për të shkruar romane që mbulojnë shekuj histori.

Kay vëren se shumë nga komplotet e tij mbulojnë konfliktet politike dhe betejat sociale që “ndjehen si tema shumë moderne”.

“Sigurisht që ka paralele”, thotë Follett, dhe “më i rëndësishmi është një revolucion teknik”.

Zhvillimi i shpejtë i inteligjencës artificiale dhe efektet e saj të mëvonshme – veçanërisht pasiguria që ajo sjell për të ardhmen e njerëzve në fuqinë punëtore – është një temë historike që ai ka eksploruar që ndihet veçanërisht tingëlluese sot.

“E njëjta gjë po ndodhte në shekullin e XVIII-të”, thotë ai.

Megjithatë, ai gjithashtu thekson se kushtet në atë kohë nuk ishin ndryshe nga gjendja e botës aktuale.

“Kishte gjithashtu një luftë të tmerrshme evropiane, dhe ajo vazhdoi për 23 vjet…më në fund, pati një krizë të kostos së jetesës, me çmimin e bukës duke u dyfishuar. Teknologji e re, një luftë e tmerrshme dhe inflacion – kjo është pikërisht ajo që ne po kërkojmë sot”.

Romanet e Follett mbulojnë shekuj të historisë, duke përfshirë Epokën e Errët, Luftërat Napoleonike, fillimin e Revolucionit Industrial dhe Londrën e viteve 1960.

Kay thekson se “ka një lloj universaliteti në tema, qoftë në Mesjetë, qoftë në Luftën e Dytë Botërore. Shqetësimet e njerëzve janë në thelb të njëjta – shqetësimet e personazhit janë shqetësimet që kemi të gjithë”.

Për këtë edhe vetë autori është dakord.

“Të gjithë janë të shqetësuar dhe mendojnë për të siguruar jetesën, për të ushqyer familjen, për të rritur fëmijët e tyre. Njerëzit janë të shqetësuar për dhunën dhe krimin dhe ata janë të shqetësuar për luftën.” Por megjithëse modelet mund të duken të njohura, “nuk e di nëse është e vërtetë që historia përsëritet”, shton ai.

Prapëseprapë, pavarësisht se si zhvillohen ngjarjet, temat e ngjashme të së kaluarës vendosin skenën për tregime bindëse që rezonojnë me jetën moderne.

“Gjërat që na duken si interesante dhe dramatike dhe që tregojnë për një periudhë tjetër të historisë janë në fakt gjërat që janë në mendjen tonë, sepse ne po i jetojmë ato tani”, thotë Follett.

“Është thuajse automatike që një roman historik në një farë mënyre të pasqyrojë të tashmen”.

Si një autor me audiencë globale, Follett gjithmonë ka histori për të treguar dhe do të vazhdojë ta bëjë këtë.

Ai mund të shkruajë kudo dhe është i sigurt në procesin e tij.

Follett nuk vuan nga “blloku i shkrimtarit”, por gjatë gjithë procesit të tij të hartimit, ai mund të vuajë herë pas here një moment dyshimi.

“Unë mendoj se ju jeni shkrimtari më pak i zemëruar që kam takuar ndonjëherë”, thotë Kay.

Folett qesh. “Në fillim të karrierës sime, kisha një agjent. Dhe ai më tha: Problemi yt i vetëm si shkrimtar është se nuk je shpirt i torturuar”.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.