Ekspertët bëjnë thirrje për ndihmë financiare për ruajtjen e natyrës në botën në zhvillim

Vendet e pasura duhet të paguajnë për humbjen dhe dëmin që i shkaktojnë natyrës në vendet më të varfra në të njëjtën mënyrë si për ndikimet klimatike.

Në bisedimet për klimën Cop27 në nëntor, liderët botërorë ranë dakord për një fond të dedikuar për “humbje dhe dëme” që ofron ndihmë financiare për vendet e varfra të goditura nga fatkeqësia klimatike.

Vendet më të zhvilluara, të cilat janë kryesisht përgjegjëse për nxitjen e ndryshimeve klimatike, duhet të paguajnë kompensim për kombet më të varfra, të cilat zakonisht janë më të prekshme ndaj ndikimeve të saj.

Tani studiuesit po argumentojnë se një fond i ngjashëm duhet të krijohet për humbjen e natyrës. Kjo është për shkak se humbja e habitatit dhe mbishfrytëzimi i burimeve në vendet e varfra nxitet nga konsumi në veriun global, argumentojnë studiuesit në një koment të botuar në Nature Ecology & Evolution.

Marrëveshjet tregtare mes të dyve bazohen në padrejtësitë historike dhe disbalancat e pushtetit.

Studiuesit thonë se “humbja globale e biodiversitetit është shkaktuar në mënyrë disproporcionale nga konsumi i njerëzve në vendet e pasura”.

Sipas tij, koncepti duhet të merret parasysh për efektet e humbjes së biodiversitetit në vendet e jugut global.

Ashtu si ndryshimet e klimës, humbja e jetës së egër ka ndikime të rëndësishme sociale dhe ekonomike.

Si rezultat i zgjerimit të minierave shkatërruese, bujqësisë dhe shpyllëzimit nga kombet e pasura, njerëzit në vendet më të varfra shpesh kanë më pak burime natyrore për të ushqyer veten, më pak mundësi për të gjeneruar të ardhura dhe kanë një humbje të vlerave kulturore, sipas studiuesve.

“Janë njerëzit më të cenueshëm dhe më të varfër ata që janë më të goditurit nga humbja e biodiversitetit dhe kanë nevojë për mbështetje shtesë në trajtimin e ndikimeve të tij. Kjo është çështja”, thotë autori kryesor, Dilys Roe, nga Instituti Ndërkombëtar për Mjedisin dhe Zhvillimin në Londër.

Roe nuk ka eksploruar se si mund të zbatohet, duke përfshirë nëse humbja e natyrës mund të përfshihet në fondet ekzistuese të klimës për humbjet dhe dëmtimet për shkak të lidhjeve midis tyre. Pjesa nuk eksploron se si, ose ku duhet të jepet kompensimi, ose sa do të ishte e përshtatshme.

Sarah Dalrymple, një ekologe e ruajtjes nga Universiteti John Moores e Liverpool, e cila nuk ishte e përfshirë në punim, u pajtua me premisën.

“Ruajtja e natyrës nuk ka të bëjë vetëm me ruajtjen e ekosistemeve dhe specieve, por gjithashtu duhet të përfshijë drejtësinë sociale në thelbin e saj – kjo është arsyeja pse unë do të mbështesja përfshirjen e parimit të humbjes dhe dëmtimit në marrëveshjet globale që adresojnë humbjen e biodiversitetit”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.