Analiza e profesoreshës Kostovicova: Kurti e Vuçiç i kaluan vijat e kuqe – por zbatimi i marrëveshjes së BE-së do jetë i mbushur me sfida

Profesoresha Denisa Kostovicova për politikën globale në Institutin Evropian LSE në Londër në një analizë të saj të botuar në blogs.lse ka shkruar se me pranimin e marrëveshjes për rrugën e normalizimit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë të ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, presidenti serb Aleksandër Vuçiç dhe kryeministri i Kosovës Albin Kurti “kaluan vijat e kuqe”.

“Zgjidhja aktuale e kontestit të Kosovës nuk është më përtej imagjinatës sonë. Preambula dhe 11 pikat e marrëveshjes së ndërmjetësuar nga BE-ja përcaktojnë parimet për normalizimin gjithëpërfshirës të marrëdhënieve diplomatike që do të përmirësonin jetën e njerëzve të zakonshëm në Kosovë dhe Serbi dhe do të largonin një pengesë për anëtarësimin e të dyja vendeve në BE”, ka shkruar ajo.

Po ashtu, sipas saj, marrëveshja përcakton se Serbia nuk do të kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare (neni 4).

“Ajo i hap rrugën Kosovës për anëtarësimin në OKB, të cilën Serbia, e udhëhequr nga Vuçiç, e kishte kundërshtuar ashpër dhe që lehtëson funksionimin e Kosovës si shtet i pavarur në marrëdhëniet ndërkombëtare. Kjo pavarësisht nëse Serbia e njeh zyrtarisht pavarësinë e Kosovës, e cila vetë nuk figuronte në marrëveshje”, shton ajo.

Gjithashtu, sipas Kosovicova-s, neni 7 afirmon përkushtimin e palëve për të siguruar “një nivel të duhur të vetë-menaxhimit për komunitetin serb në Kosovë”, duke përfshirë mundësinë e mbështetjes financiare të Serbisë për të”.

“Kjo kishte qenë një mollë sherri për Kosovën dhe Kurti e kishte refuzuar më parë. Ai e kishte krahasuar Asociacionin e Komunave Serbe në Kosovë me Republika Srpska-n, entiteti serb i Bosnje Hercegovinës, duke aluduar për ndikimin e saj destabilizues për demokracinë dhe stabilitetin në atë vend”.

Profesoresha ka shkruar tutje se nacionalistët në Serbi dhe Kosovë nxituan të akuzojnë Vuçiç-in dhe Kurtin për tradhti për pranimin e marrëveshjes nga ana e tyre.

“Megjithatë, narrativat e tyre nuk mbytën zërat e moderuar nga të dyja palët që e përshëndetën marrëveshjen si një moment historik të rëndësishëm në mbylljen e plagës së hapur të marrëdhënieve serbo-shqiptare. Ndryshe nga të gjitha pritjet, nuk pati asnjë protestë të madhe të brendshme kundër marrëveshjes as në Kosovë e as në Serbi”.

Por, ajo vlerëson se arritja e konsensusit mbi planin e zbatimit dhe ekzekutimi i tij do të jetë i mbushur me shumë sfida që janë shumë të njohura për diplomatët e BE-së dhe SHBA-së.

“Vlerësimi i aspektit gjeopolitik të angazhimit të ripërtërirë të BE-së dhe SHBA-së me mosmarrëveshjen e Kosovës hedh dritë mbi kushtet që e bënë të mundur marrëveshjen dhe me gjasë, mbi procesin e ardhshëm të zbatimit”.

Ajo ka shtuar se përdorimi i statusit të pazgjidhur të Kosovës nga Rusia është një rast i tillë.

“Rusia u rreshtua me qëndrimin e Serbisë dhe kundërshtoi pavarësinë e Kosovës, duke bllokuar anëtarësimin e saj në OKB dhe duke inkurajuar nacionalistët e Serbisë. Mbajtja në harresë e statusit të Kosovës ka ngadalësuar procesin e integrimit të Serbisë dhe Kosovës në BE, duke e kthyer atë në një kërcënim të fshehtë të sigurisë”.

“Për alarmin e nacionalistëve të Serbisë, Rusia ka përdorur shembullin e shpalljes së pavarësisë së Kosovës për të argumentuar shkëputjen e fillimit të Krimesë, e më pas të Donetskut dhe Luhanskut. Edhe pse Rusia ka mbajtur mbështetjen e saj për pozicionin e Serbisë ndaj Kosovës, në Serbi, dyshimet rreth mbrojtjes dhe mbështetjes diplomatike të Rusisë janë shfaqur”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.