Lufta në Siri: OKB-ja zgjat me 6 muaj vijën e shpëtimit të ndihmës në Idlib

Këshilli i Sigurimit i OKB-së ka riautorizuar dërgesat ndërkufitare të ndihmave për Sirinë e kontrolluar nga rebelët për gjashtë muaj.

Fuqitë perëndimore iu përulën një kërkese nga Rusia, një aleate e vendosur e qeverisë siriane, e cila vuri veton ndaj propozimit të tyre për një zgjatje njëvjeçare javën e kaluar.

Mandati për dërgesat nëpërmjet Turqisë skadoi të dielën, duke bërë që shefi i ndihmës i OKB-së të paralajmërojë se “njerëzit do të vdesin”.

Rreth 800 kamionë kalojnë çdo muaj në provincën veriperëndimore të Idlibit me ndihma për 2.4 milionë civilë.

Pothuajse dyfishi i këtij numri njerëzish, kryesisht gra dhe fëmijë, janë bllokuar në bastionin e fundit të grupeve rebele xhihadiste dhe të mbështetura nga Turqia, që kundërshtojnë presidentin Bashar al-Assad pas 11 vitesh konflikti brutal.

Rreth 70% e civilëve tashmë nuk kanë mjaftueshëm për të ngrënë në një kohë kur çmimet e ushqimeve po vazhdojnë të rriten ndjeshëm dhe një në tre fëmijë janë të kequshqyer, sipas OKB-së.

Më shumë se 1.7 milionë njerëz të zhvendosur brenda vendit duhet gjithashtu të jetojnë në kushte të rënda në kampe me tenda dhe vendbanime informale me akses të kufizuar në ujë, kanalizime dhe kujdes shëndetësor.

Rajoni gjithashtu sheh rregullisht përleshje vdekjeprurëse, sulme ajrore dhe bombardime pavarësisht një armëpushimi të ndërmjetësuar nga Rusia dhe Turqia në vitin 2020 për të ndaluar një sulm qeveritar.

Më shumë se 56 mijë kamionë që transportonin ushqime, ilaçe, strehimore dhe ndihma të tjera për shpëtimin e jetës kanë shkuar në zona të Sirisë jashtë kontrollit të qeverisë që nga viti 2014, kur Këshilli i Sigurimit autorizoi operacionin e parë humanitar ndërkufitar të OKB-së.

Në vitin 2020, Rusia dhe Kina përdorën fuqitë e tyre të vetos si anëtarë të përhershëm të këshillit për të ndaluar dërgesat e OKB-së përmes Jordanisë dhe Irakut, si dhe një nga dy pikat kufitare turke.

Ata argumentuan se operacioni shkelte sovranitetin dhe integritetin territorial të Sirisë dhe se ndihma duhet të kalonte linjat e frontit përmes territorit të kontrolluar nga qeveria.

Kjo lëvizje nënkuptonte që njerëzit që jetonin në Sirinë verilindore të kontrolluar nga kurdët duhej të fillonin të mbështeteshin në dërgesat përmes Damaskut dhe të linin vendkalimin Bab al-Haëa si opsionin e vetëm të OKB-së për të hyrë në Idlib.

Të premten, Rusia vuri veton ndaj një rezolute të Këshillit të Sigurimit të hartuar nga Irlanda dhe Norvegjia që do të kishte zgjatur autorizimin për dërgesat përmes Bab al-Haëa për një vit tjetër, ndërsa SHBA, Britania e Madhe dhe Franca bllokuan një propozim rus për një rinovim gjashtëmujorë.

Ambasadorja e SHBA-ve në OKB, Linda Thomas-Greenfield e quajti atë një “ditë të errët” për Këshillin e Sigurimit.

“Kjo ishte një votë për jetë a vdekje për popullin sirian dhe Rusia zgjodhi këtë të fundit”, u tha ajo gazetarëve.

Ajo paralajmëroi se një zgjatje gjashtëmujore “mund t’i lërë sirianët pa batanije në fund të dimrit” dhe do t’i mohojë partnerëve të OKB-së kohën për të organizuar furnizimin e besueshëm të ndihmës.

Diplomatët nuk arritën të bien dakord për një kompromis përpara skadimit të mandatit për operacionin të dielën mbrëma, pavarësisht se shefi i ndihmës i OKB-së Martin Griffiths paralajmëroi se “njerëzit do të vdesin, nuk do të vaksinohen dhe nuk do të kenë strehim”.

Fuqitë perëndimore përfundimisht iu përkulën kërkesës së Rusisë për një zgjatje gjashtëmujore të dërgesave përmes kalimit Bab al-Hawa deri në janar 2023, pasi Polyanskiy vazhdoi të këmbëngulte se çdo gjë tjetër do të vihej në veto.

Rusia, Kina dhe 10 vende të tjera votuan në favor të rezolutës të martën, ndërsa SHBA, Britania e Madhe dhe Franca abstenuan për të regjistruar zemërimin e tyre.

Në një zhvillim të veçantë në Sirinë veri-perëndimore të martën, ushtria amerikane njoftoi se kishte vrarë udhëheqësin e grupit xhihadist Shteti Islamik (IS) në Siri, Maher al-Agal, në një sulm me dron.

Një deklaratë e Komandës Qendrore të SHBA tha se Agal ishte “përgjegjës për ndjekjen në mënyrë agresive të zhvillimit të rrjeteve IS jashtë Irakut dhe Sirisë” dhe se largimi i tij do të prishte aftësinë e grupit për të kryer sulme globale.

Ai shtoi se një zyrtar i lartë i IS-it i lidhur ngushtë me Agal u plagos rëndë në sulmin, i cili synonte një motoçikletë pranë Jidayris të martën. Reaguesit e parë nga Helmetat e Bardha thanë se dy persona ishin vrarë.

Marrë nga BBC, përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.