Dhjetë vite pas vdekjes së Bin Laden, Al Qaeda ende ‘më këmbë’

“Unë mund të njoftoj popullin amerikan dhe botës se Shtetet e Bashkuara kanë kryer një operacion në të cilin Osama bin Laden, udhëheqësi i Al Qaeda-s, është vrarë”.

Me këto fjalë, presidenti i SHBA-ve, Barack Obama, zbuloi më 2 maj të 2011 vdekjen e atij që kishte qenë njeriu më i kërkuar në botë.

Mëngjesin e 1 majit 2011, shumica e amerikanëve nuk kishin dëgjuar kurrë për Abbottabad. Atë natë, qyteti i pluhurosur afër maleve të Pakistanit veriperëndimor ishte qendra e historisë më të madhe në botë.

Një ekip i Seals të Marinës Amerikane sapo kishte zbritur me helikopter në një rezidencë me mure të larta, atje në errësirën e natës. Ata lokalizuan Bin Laden-in dhe e vranë.

Përpjekja për të gjurmuar dhe ekzekutuar Osama bin Laden-in, e cila u zhvillua 10 vite më parë nga kjo fundjavë, ishte operacioni sekret më i afërt i mbajtur në historinë moderne amerikane.

Një mision shumë i ndjeshëm, politikisht i mbingarkuar dhe i rrezikshëm fizikisht, që përfshinte shkeljen e territorit sovran nga SHBA-të për të synuar një ikonë të dhunës dhe terrorit ndërkombëtar.

Dhjetë vite më vonë, organizata terroriste, që krijoi dhe kreu sulmin më famëkeq deri më tani, mbetet një kërcënim.

Zhdukja e udhëheqësit të saj nuk i dha fund Al Qaeda-s, e cila, nën bastunin e egjiptianit Ayman al Zawahiri, “numri dy” i saj, ka arritur të mbijetojë në një dekadë të ndryshimeve në skenën botërore dhe gjithashtu xhihadiste, kryesisht për shkak të prishjes në vitin 2014 të Shtetit Islamik dhe kalifatit të tij dhe për të ruajtur kërcënimin, falë pranisë së tij në disa kontinente.

Vdekja e Bin Laden-it ndodhi në mes të “Pranverës Arabe”, një moment trazirash në disa vende myslimane që Al Qaeda diti të përfitonte, duke u përqendruar në situatën lokale në vende të ndryshme dhe shqetësimet konkrete ndaj autoriteteve të saj, por pa humbur kurrë objektivin e tij të një xhihadi global që lejon, në fund të fundit, krijimin e një kalifati.

Në fillim të dekadës së fundit, grupi terrorist, bërthama qendrore e të cilit ishte në zonën e Afganistan-it/Pakistan-it, kishte filiale të njohura në Magreb (AQIM), në gadishullin Arabik (AQAP), në Somali (Al Shabaab) dhe në Irak.

Sot, prania e tij në këto vende ka mbetur diku me sukses e gjetkë pa rezultat, dhe është përhapur në fusha të tjera, veçanërisht drejt Sahelit, ku vepron Grupi për Mbështetjen e Islamit dhe Myslimanëve (JNIM).

Nën udhëheqjen e Al Zawahiri-t, i cili gjithmonë është kritikuar për mungesën e karizmës së tij krahasuar me Bin Laden, Al Qaeda jo vetëm që ka arritur të kapërcejë humbjen e udhëheqësit të saj, por gjithashtu i ka mbijetuar ndarjes së Shtetit Islamik, origjina e të cilit ishte dega në Irak, dhe më vonë Fronti Al Nusra, i cili u bë dega zyrtare në Siri pas përçarjes me Abu Bakr al Bagdadin.

Al Zawahiri mbajti grupin të bashkuar

Xhihadisti veteran egjiptian bëri që të gjithë anëtarët e partisë të betoheshin për besnikërinë e tyre ndaj tij dhe madje në 2014 nisi një ekskluzivitet të ri, Al Qaeda në Nënkontinentin Indian. Megjithëse ai dëshmoi se si Shteti Islamik u bë grupi terrorist me famë në skenën botërore, ai diti si të shmangte një gjakderdhje me një transferim masiv të luftëtarëve.

“Ju nuk merrni kredi të mjaftueshme për të mbajtur rrjetin koheziv në kohë kaq sfiduese”, përmbledh Tore Hamming, një ekspert në Qendrën Ndërkombëtare për Studimin e Radikalizimit (ICSR), në një artikull të fundit Lawfareblog.

Megjithëse humbja e epërsisë në xhihadin global mund të konsiderohet si një dështim i Al Zawahiri-t, nuk është e qartë nëse Bin Laden do të mbetej gjallë, përçarja me Al Bagdadi mund të mos kishte ndodhur. Kjo, duke pasur parasysh distancimin që kishte grupi që ai drejtoi, i cili luajti me doktrinën dhe praktikat e Al Qaeda-s.

Dhe në të njëjtën kohë ai kishte një homolog të dobishëm për ata të Al Zawahiri-t, meqenëse përpjekjet antiterrorizëm në të gjithë botën u përqendruan kryesisht në Shtetin Islamik. Kjo e la të lirë Al Qaeda-n për t’u riorganizuar dhe konsoliduar, duke përshpejtuar “lokalizimin” e saj dhe lidhjet e saj me grupe lokale, duke mbështetur popullatën në zonat e tyre të veprimit dhe duke shmangur tjetërsimin me aktivitetet e tyre.

Gjendja aktuale

“Sot, Al Qaeda ka më shumë luftëtarë aktivë në më shumë vende nga sa ka pasur ndonjëherë”.

Ajo ka shkuar nga forca në forcë pa alarmuar kryeqytetet perëndimore, duke ndërtuar një bazë popullore përmes përpjekjes së saj për ‘lokalizimin’ ndërsa vazhdon ende aftësinë e saj për të kryer sulme terroriste transnacionale”, përmbledh Katherine Zimmerman, një eksperte në Institutin Amerikan të Ndërmarrjeve, në një artikull për Institutin Hudson.

Sipas Qendrës Soufan, Al Qaeda aktualisht ka midis 30 mijë dhe 40 mijë luftëtarë në të gjithë botën.

Grupi i ka përqendruar veprimet e tij në disa skenarë specifik; Afganistan/Pakistan, Nënkontinenti Indian, Siria, Jemeni, Afrika Lindore, Magrebi dhe Sahel.

Në të kaluarën, thekson Zimmerman, udhëheqësit kryesorë të Al Qaeda-s, bërthama e saj qendrore, ishte përqendruar në rajonin e parë, ku besohet se do të vendosej Al Zawahiri, por sot “ata janë të shpërndarë në filiale, si dhe në Iran, teksa vazhdojnë të ndjekin linjat strategjike drejtuese të filialeve”.

“Vetë anëtarët e partnerëve vazhdojnë të jenë të fortë, në shumë raste më të fortë se homologët e tyre në Shtetin Islamik”, thotë eksperti.

Përshtatur nga Europa Press për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.