“Cenueshmëria” kibernetike e Shqipërisë, nën tutelën e Izraelit dhe SHBA-ve

Në vazhdën kibernetike të sulmeve dhe mësymjeve të identifikuara nën grupimin e hakerëve “Homeland Justice”, Shqipëria gjendet gjatë ditëve të fundit në tutelën e Izraelit dhe autoriteteve amerikane.

Për një krahasim më gjithëpërfshirës të cenueshmërisë së vendit tonë në këtë aspekt, mjaftojnë rezultatet e Indeksit Global të Sigurisë Kibernetike (GCI) të vitit 2020.

Midis vendeve të Ballkanit Perëndimor, Shqipëria renditet e treta pas Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut (e 80-ta në renditjen totale), duke lënë pas vetëm Malin e Zi.

Por, lëvizjet e fundit japin shpresë për një rimëkëmbje të shëndetshme të sistemeve shtetërore nisur më së shumti nga bashkëpunimi me ekselencën amerikane të cyber-security.

Ushtria amerikane dërgoi një ekip operatorësh kibernetikë në Shqipëri vitin e kaluar për të ndihmuar në mbrojtjen e rrjeteve qeveritare pas një sulmi të dyfishtë dixhital për të cilat u fajësuan Irani.

Forca e Misionit Kombëtar Kibernetik (CNMF) vendosi një ekip prej dy duzina personeli në një operacion “hunt forward” pas hakerimit të dytë, i cili u zhvillua në shtator dhe u kthye përpara fundit të vitit 2022.

Misioni tre mujor ishte pjesë e një përpjekjeje tashmë shumëvjeçare nga CNMF-ja, një njësi e Komandës Kibernetike të SHBA-ve, për të punuar me qeveritë e huaja që duan ndihmë për të mbështetur sistemet e tyre.

Që nga viti 2018, ekipet janë vendosur 44 herë në 22 vende dhe kanë kryer operacione në afro 70 rrjete anembanë globit, veçanërisht në Ukrainë, muaj para pushtimit të Rusisë.

“Këto gjueti na afrojnë më shumë me aktivitetin e kundërshtarit për të kuptuar më mirë dhe më pas për të mbrojtur veten, por ato gjithashtu sjellin SHBA-të më afër partnerëve dhe aleatëve tanë”, tha në një deklaratë të enjten, gjeneral major William Hartman, komandanti i CNMF-së.

Misioni i Shqipërisë ishte i pari i CNMF-së në atë vend, dhe gjithashtu përfaqësonte herën e parë që një mision “hunt forward” i shpallur publikisht synohej në mënyrë eksplicite të forconte sistemet për shkak të aktivitetit dixhital iranian, jo rus.

Moska konsiderohet shumë më agresive në hapësirën kibernetike sesa Irani.

Izraeli

Më shumë se 80 përfaqësues të sektorit izraelit të teknologjisë së lartë nga ana tjetër vizituan Shqipërinë këtë javë për të gjetur një territor të ri të mundshëm për rritje jashtë vendit, sipas një raporti të fundit të Radio Army.

Ori Hadomi, ish-CEO i Mazor Robotics dhe sipërmarrësi aktual i teknologjisë së lartë, i tha Army Radio se ai ka bërë thirrje nga organizata të ndryshme biznesi ndërkombëtare që duan të zhvendosin pjesë të mëdha të sektorit izraelit të teknologjisë së lartë.

Hadomi shmangu emërtimin e vendeve specifike, por Greqia dhe Shqipëria kanë shfaqur publikisht interes për teknologjinë e lartë izraelite dhe ai la të kuptohej se vendet e tjera evropiane po vepronin në mënyrë të ngjashme.

Ata po ofrojnë përfitime tatimore dhe stimuj të tjerë për familjet dhe bizneset izraelite që të transplantohen në tokë të huaj.

Por, paralajmëroi ai, nëse atmosfera bëhet një atmosferë e fundamentalizmit fetar dhe racizmit, Shteti i Izraelit nuk ka shumë shanse për të mbajtur vëllimin aktual të punonjësve të teknologjisë së lartë.

Itai Melchior, nënkryetar i zhvillimit të biznesit në kompaninë izraelite të sigurisë kibernetike Gold N’Links, foli gjithashtu me Radio Army për krizën e teknologjisë së lartë.

Ai erdhi nga Shqipëria, ku ishte një nga organizatorët e konferencës së fundit ku morën pjesë dhjetëra përfaqësues izraelitë të teknologjisë, si dhe anëtarë të rangut të lartë të qeverisë shqiptare.

Melchior jeton dhe punon për një kompani izraelite në Shqipëri.

Sipërmarrësi i tha Radio Army se numri i pjesëmarrësve të konferencës izraelite u rrit në javët e fundit.

Planifikimi dhe organizimi i konferencës filloi shumë përpara se qeveria izraelite të fillonte procesin e saj aktual të trazuar të reformës gjyqësore.

Melchior përmendi gjithashtu se një qëllim i konferencës dhe një arsye pse ai punoi aq ngushtë me qeverinë shqiptare në planifikimin e saj, ishte të shpërndante nocionet e paramenduara të izraelitëve për Shqipërinë si një vend i zymtë post-sovjetik.

Ai donte të tregonte hapjen dhe gatishmërinë e Shqipërisë ndaj tregjeve të reja.

“Shqipëria nuk është ajo që keni menduar”, tha ai.

Ai shtoi se pjesëmarrësit izraelitë të konferencës ishin më të interesuar për sipërmarrjet e biznesit shqiptar sesa ai priste fillimisht.

NYT: Sulmi iranian ndaj Shqipërisë, më shkatërruesi në Evropë

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.