Sfidat e vizitës së Raïssi-t në Turqi

Presidenti iranian duhet ta kishte bërë këtë udhëtim në nëntor dhe më pas në fillim të këtij muaji.

Por çdo herë, udhëtimi i Ebrahim Raïssi-t shtyhej për shkak të zhvillimeve rajonale.

Të mërkurën, ai më në fund duhet të takohet me homologun e tij turk Recep Tajip Erdogan në Ankara, për të folur kryesisht për situatën në Gaza dhe pasojat e saj në Lindjen e Mesme.

Nëse marrëdhënia e tyre dypalëshe luhatej midis përzemërsisë dhe tensioneve, lufta në Gaza duket se i ka afruar dy partnerët tregtarë dhe energjetikë.

Ndërkohë, mund të ripërcaktojë dinamikën e punës në Lindjen e Mesme.

Gjatë këtij samiti duhet të diskutohen edhe tema të tjera.

Duke kërkuar të pozicionohet si lider i komunitetit mysliman, Ankaraja kritikoi ashpër Izraelin që nga fillimi i luftës në Gaza, madje duke njoftuar një shkëputje nga qeveria e Benjamin Netanyahu-t, më e djathta në historinë e Izraelit.

Armiku i betuar i Izraelit, Republika Islamike, është mbështetja kryesore e Hamasit, disa nga liderët e të cilit janë internuar në Turqi prej vitesh, lëvizjes islamike palestineze që vjen nga Vëllazëria Myslimane me të cilën presidenti turk është afër.

Ministri i Jashtëm i Ankarasë, Hakan Fidan, priti të shtunën kreun e byrosë politike të Hamasit, Ismaïl Haniyé, për të folur për një armëpushim në Gaza, një rritje të ndihmës humanitare, lirimin e pengjeve dhe zgjidhjen me dy shtete.

Sepse Turqia ka kërkuar, më kot deri tani, të pozicionohet si ndërmjetëse në konflikt, siç mundi të bënte në çështjen e Ukrainës.

Një afrim me Iranin, i cili drejton “boshtin e rezistencës” që aktivizon frontet e aneksuara në Gaza, të paktën do t’i lejonte atij të sigurojë mbrojtje kundër rrezikut të një përshkallëzimi të konfrontimeve që ndodhin në nivel rajonal.

Pas rritjes së sulmeve në javët e fundit kundër objektivave në Siri dhe Irak të lidhur me Partinë e Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), të konsideruara terroriste nga Ankaraja, Erdogan ka kërcënuar edhe një herë një operacion tokësor në Sirinë e Veriut.

Objektivi: largimi nga kufiri i Forcave Demokratike Siriane (SDF), me shumicë kurde, partnerë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në luftën e tyre kundër grupit të Shtetit Islamik.

Por Teherani ka kundërshtuar gjithmonë – me mbështetjen e Rusisë, një mbështetëse tjetër e Damaskut – çdo operacion turk në territorin sirian.

Të hënën, media Al-Monitor citoi burime duke thënë se një plan amerikan ishte në diskutim për të krijuar një aleancë midis SDF-së dhe ushtrisë siriane të Bashar al-Asad, e cila do të sugjeronte një tërheqje të mundshme të afro 900 ushtarëve amerikanë nga Siria.

Po ashtu shtoi se Turqia do të ishte konsultuar.

Plani mund të ketë përfitime për Iranin, i cili vazhdimisht po fiton terren në vend dhe dëshiron të shohë tërheqjen e Washington-it.

Në këtë këndvështrim, presidenti turk sugjeroi gjithashtu vitin e kaluar se ai mund t’i drejtohej homologut të tij sirian për të gjetur një zgjidhje në kufi.

Takimi i tij me Ebrahim Raïssi, ndërsa samiti i 21-të i Astanës për Sirinë hapet në kryeqytetin e Kazakistanit, mund të hapë rrugën për diskutime midis dy ish-armiqve, ndërsa Bashar al-Assad i ka rezistuar deri më tani presionit rus që synon një afrim.

Përveç çështjeve rajonale, të dy vendet ishin ende në garë për ndikim në Kaukaz deri vonë.

Irani, i cili mbështet Armeninë, është i shqetësuar për dëshirat ekspansioniste të Azerbajxhanit, të manifestuara së fundi gjatë pushtimit të Nagorno-Karabakut në shtator 2023.

Pranë Ankarasë dhe projektit të saj panturkist, Baku furnizohet me armë me Izraelin dhe akuzohet nga fqinji iranian i lejimit të infiltrimit të elementëve armik.

Një marrëveshje duket se është arritur deri më tani për të reduktuar tensionet midis Azerbajxhanit dhe Iranit rreth planit të Bakut për të ndërtuar korridorin Zangezour për ta lidhur atë me enklavën e tij të Nakhiçevanit në territorin armen – gjë që do të kishte ndërprerë një lidhje jetike midis Iranit dhe Armenisë.

Një zbutje që presidenti iranian dhe ai turk pa dyshim do të dëshirojnë ta përsërisin.

Dhe kjo do t’i përshtatej gjithashtu Rusisë, lidhjet e së cilës me Republikën Islamike janë forcuar që nga lufta në Ukrainë dhe për të cilën Turqia luan një rol ndërmjetës në konfliktin me Kievin.

A do ta shohin SHBA-të dhe evropianët këtë si një sinjal për t’u interpretuar?

Ndërkohë që Teherani po luan nxehtë e ftohtë në rajon përmes përfaqësuesve të tij, Parlamenti turk megjithatë filloi të martën shqyrtimin e protokollit për pranimin e Suedisë në NATO.

Këtë të fundit, Ankaraja e kishte bllokuar deri më tani me qëllim marrjen e avionëve luftarakë F-16 nga amerikanët.

Marrë nga “L’Orient-Le Jour”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.