Kulturë

Nga skllavëria në Kembrixh, historia e Francis Williams


Imagjinoni një botë ku fati i tërë jetës suaj të përcaktohej nga ngjyra e lëkurës suaj. Francis Williams jetoi në një botë të tillë, por ai luftoi gjithsesi përmes poezisë.

Francis Williams lindi rreth vitit 1692 në Xhamajka. Ai lindi në skllavëri, por deri në moshën pesë vjeçare prindërit e tij John dhe Dorothy Williams ishin liruar me vullnetin e ish-zotërisë së tyre. Në mënyrë të pazakontë për kohën, familja e Francis ishte e pasur, pronë e zezakëve të lirë, gjë që i ndau ata nga shumica e popullsisë së Xhamajkës që ishin ose kolonistë britanikë (dhe kryesisht të bardhë) ose afrikanë të robëruar. Prona e familjes përfundimisht do të zgjerohej duke përfshirë tokën dhe madje edhe skllevërit me ngjyrë.

Me këtë edukim unik të privilegjuar për një xhamajkan me ngjyrë, Francis dhe vëllezërit e motrat e tij ishin në gjendje të shkonin në shkollë dhe Francis do të udhëtonte në Evropë në 1721. Sakaq, ai vizitoi dhe eksploroi kulturat e vendeve të ndryshme duke përfshirë Francën dhe Italinë, ashtu si bijtë e pronarëve të pasur britanikë të plantacioneve të skllevërve që dominonin shoqërinë xhamajkane. Në 1723, Francis u bë një shtetas britanik, duke forcuar vendin e tij në shoqëri dhe duke i dhënë një status që ishte i paarritshëm për skllevërit.

Pasioni i Francis për të mësuar nuk u ndal me udhëtimet e tij, sipas historianit bashkëkohor dhe mbështetësit të skllavërisë Edward Long (1734-1813), ai përfitoi nga një eksperiment shoqëror i ideuar nga aristokrati i pasur John Montagu, Duka i 2-të i Montagut (1690 -1749). Kjo, për të parë nëse arsimi i duhur mund ta lejojë atë të barazojë, në mos më mirë, arritjet intelektuale të bashkëkohësve të tij të bardhë.

Duka financoi arsimin e tij në një shkollë të ciklit anglez dhe më pas në Universitetin e Kembrixhit, duke e bërë atë studentin e parë me ngjyrë që merrte pjesë. Sidoqoftë, ekziston një problem me këtë rrëfim: Universiteti i Kembrixhit nuk ka rekord të Francis-it që ka marrë pjesë ndonjëherë.

Historia është, megjithatë, akoma e besueshme. John Montagu kishte miqësi të fortë me ish-skllevër të tjerë, Job Ben Solomon (1701-1773) dhe Ignatius Sancho (1729-1780) të cilët ai gjithashtu i kishte ndihmuar në edukimin dhe nuk ka asnjë arsye pse Edward Long- i cili e urrente idenë e shkollimit të njerëzve me ngjyrë, do ta trillonte atë. Megjithatë misteri i studentit të parë me ngjyrë në Kembrixh mbetet dhe ç’është më e rëndësishmja familja e Francis nuk kishte nevojë për paratë e Montagut në radhë të parë pasi ishin mjaft të pasur për ta dërguar në universitet vetë.

Përshtatur për Museum of Cambridge nga Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore