Kina mund të ketë kryer krime kundër njerëzimit në Xinjiang, sipas OKB-së

Organizata e Kombeve të Bashkuara (OKB) ka akuzuar Kinën për “shkelje të rënda të të drejtave të njeriut” në një raport të shumëpritur në lidhje me akuzat për abuzim në provincën Xinjiang.

Kina i kishte kërkuar OKB-së që të mos publikonte raportin – me Pekinin që e quajti atë një “farsë” të organizuar nga fuqitë perëndimore.

Raporti vlerëson pretendimet për abuzim kundër myslimanëve ujgurë dhe pakicave të tjera etnike, të cilat Kina i mohon.

Hetuesit thanë se gjetën “prova të besueshme” të torturës që mund të përbënin “krime kundër njerëzimit”.

Grupet e të drejtave të njeriut kanë dhënë alarmin mbi atë që po ndodh në provincën veri-perëndimore për vite me radhë, duke pretenduar se më shumë se 1 milion ujgurë ishin arrestuar kundër vullnetit të tyre në një rrjet të madh të atyre që shteti i quan “kampe riedukimi”.

Raportimi i “BBC” në vitet e fundit ka zbuluar dokumentacion – duke përfshirë dosjet e policisë që detajojnë ata në paraburgim – të cilat duket se mbështesin pretendimet, si dhe akuzat për përdhunim, torturë dhe sterilizimin e detyruar.

Kina gjithmonë ka mohuar me zë të lartë çdo keqbërje.

Megjithatë, raporti i OKB-së arriti në përfundimin se “shkalla e ndalimit arbitrar dhe diskriminues të anëtarëve të ujgurëve dhe grupeve të tjera kryesisht myslimane mund të përbëjë krime ndërkombëtare, në veçanti krime kundër njerëzimit”.

Gjithashtu gjeti se “akuzat për modele të torturës ose keqtrajtimit, duke përfshirë trajtimin e detyruar mjekësor dhe kushtet e pafavorshme të paraburgimit, janë të besueshme, siç janë pretendimet për incidente individuale të dhunës seksuale dhe të dhunës me bazë gjinore”.

“Në mënyrë të ngjashme, ka indikacione se skemat e punës dhe punësimit për qëllime të supozuara të zbutjes së varfërisë dhe parandalimit të ‘ekstremizmit’, mund të përfshijnë elemente shtrëngimi dhe diskriminimi mbi baza fetare dhe etnike”.

Raporti rekomandoi që Kina të ndërmarrë menjëherë hapa për të liruar “të gjithë individët e privuar në mënyrë arbitrare nga liria”.

Pekini tashmë ka hedhur poshtë gjetjet, me zëdhënësin e Ministrisë së Jashtme Wang Wenbin duke u thënë gazetarëve se “të ashtuquajturat sugjerime u grumbulluan së bashku bazuar në dezinformata për t’i shërbyer objektivave politike”.

Kongresi Botëror Ujgur e mirëpriti raportin dhe kërkoi një përgjigje të shpejtë ndërkombëtare.

“Pavarësisht mohimeve të forta të qeverisë kineze, OKB-ja e ka pranuar tashmë zyrtarisht se po ndodhin krime të tmerrshme”, tha Drejtori Ekzekutiv i Projektit të të Drejtave të Njeriut Ujgur, Omer Kanat.

Në Xinjiang jetojnë rreth 12 milionë ujgurë, kryesisht myslimanë. OKB tha se anëtarët jomyslimanë mund të jenë prekur gjithashtu nga çështjet në raport.

Shtetet e Bashkuara dhe ligjvënësit në disa vende të tjera kanë denoncuar më parë veprimet e Kinës në Xinjiang si gjenocid, por OKB-ja nuk e bëri këtë akuzë.

Pekini – i cili e pa raportin paraprakisht – mohon akuzat për abuzim dhe argumentoi se kampet janë një mjet për të luftuar terrorizmin.

Kina ka këmbëngulur gjithmonë se militantët ujgurë po bëjnë një fushatë të dhunshme për një shtet të pavarur, por ajo akuzohet për ekzagjerim të kërcënimit për të justifikuar shtypjen e ujgurëve.

Delegacioni i saj në këshillin e OKB-së për të drejtat e njeriut në Gjenevë hodhi poshtë të enjten gjetjet e raportit, për të cilin tha se “përlyhet dhe shpifi Kinën” dhe ndërhyri në punët e brendshme të vendit.

Dosjet e Policisë së Xinjiang-ut – titulli që i është dhënë cache-së nga një konsorcium gazetarësh ndërkombëtarë, pjesë e të cilit është edhe BBC – kanë formuar bazën e një pjese të madhe të raportimeve të bëra nga BBC për Ujgurët në vitet e fundit.

Në dokumentin më domethënës në këtë pjesë të grupit të të dhënave, oficerët urdhërohen të përgatiten të përdorin armët në rast arratisjeje.

Kur aktivizohet alarmi, thonë gazetat, rrugët rrethuese duhet të mbyllen, ndërtesat të mbyllen dhe të dërgohet “grupi goditës” i policisë së armatosur të kampit.

Pas një gjuajtje paralajmëruese, nëse “studenti” vazhdon të përpiqet të arratiset, urdhri është i qartë: qëlloni për vdekje.

Vija e shkurtër prezantuese gri

Kina këmbëngul që kampet t’u ofrojnë ujgurëve mirënjohës dhe të gatshëm dhe pakicave të tjera turke mësime që i largojnë ata nga rreziqet e terrorizmit dhe ekstremizmit.

Në disa aspekte, ato kanë një ngjashmëri të përhershme me shkollat, me mësimin përmendsh të kinezishtes dhe recitimin e sloganeve propagandistike.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.