Izraeli ecën në vijën e imët midis Gazës dhe Libanit, në pritje të lëvizjes së radhës të Hezbollahut

“Kushdo që dëshiron të pengojë krijimin e një shteti palestinez duhet të mbështesë forcimin e Hamas-it dhe transferimin e fondeve për Hamas-in”.

Kështu deklaronte kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu në një takim të fraksionit Likud në mars 2019, siç citohet nga Haaretz.

“Ajo që mbetet në vend si një komponent i përhershëm i inteligjencës, siç ndodh edhe në artin e luftës, është elementi njerëzor, nga ana e armikut dhe nga ana jonë. Jemi më mirë sot sepse kemi mësuar nga ajo që kanë bërë mirë paraardhësit tanë dhe nga gabimet e tyre. Ata që vijnë pas nesh me siguri do të mësojnë nga gabimet tona”.

Ndërsa këto fjalë janë të Shefit të Shtabit të IDF-së, Herzl Halevi në një konferencë të Korpusit të Inteligjencës më 11 shtator, duke shënuar 50 vjetorin e Luftës së Yom Kipur-it.

“Ajo që ndodhi të shtunën në mëngjes është një incident i rëndë, i padurueshëm. Ne si ushtri jemi përgjegjës për këtë”, deklaroi Omer Tishler, shef i shtabit të Forcave Ajrore të Izraelit.

“Ishe i përgatitur, Guy. Ju dhe miqtë tuaj luftuat mes shtëpive të Kibbutz Kissufin me vendosmëri dhe guxim. Ju kërkuat të angazhoheni me armikun. Ju luftuat për të shpëtuar banorët. Por në kushtet e betejës që u zhvilluan, duke u përballur me dhjetëra terroristë, nuk pate asnjë shans”, u shpreh Yuval Bazak duke lavdëruar djalin e tij Guy, një ushtar luftarak i Brigadës Golani i cili u vra në betejë në kufirin e Gazës të shtunën.

“[Kibutz] Kfar Azza nuk është më. Është shkatërruar”, deklaroi një banor i kibucit këtë javë.

Konferenca e shkurtër për shtyp të mërkurën, në të cilën u njoftua formimi i qeverisë së re të unitetit kombëtar izraelit, supozohej të ishte një ngjarje inkurajuese, pothuajse festive.

Por në realitet ishte edhe paksa e frikshme. Netanyahu, i cili ishte qartazi i mërzitur dhe me një lot që shkëlqente në syrin e majtë, përshkroi në detaje gjithçka që shumë reporterë kishin parë të turbullohej deri diku.

Ata e bënë këtë jo për të mbrojtur Hamasin, por për të ruajtur mendjen e shikuesve dhe lexuesve të tyre.

Netanyahu tregoi tmerret që terroristët nga Rripi i Gazës lanë pas në komunitetet izraelite pranë kufirit të Gazës: vrasje, përdhunime, prerje kokash, masakër të fëmijëve në shtretër dhe mjete të tjera të tmerrshme të vrasjes.

Kryeministri ka të drejtë në vlerësimin e tij se Hamasi është sjellë si ISIS, duke eliminuar kështu dallimin mes akteve të dy grupeve.

Publiku izraelit e kishte kuptuar tashmë që në ditën e parë të luftës.

Në këtë drejtim, ekziston një fushatë diplomatike që Izraeli duhet të zhvillojë jashtë vendit, siç bëri ministri i Mbrojtjes Yoav Gallant kur ia prezantoi detajet tronditëse ministrave të mbrojtjes të NATO-s të enjten.

Është e rëndësishme që të angazhohet Perëndimi në anën e Izraelit përpara një aksioni shumë agresiv në Rrip, ndërkohë që është e mundur.

Por ofrimi i detajeve ekstreme për publikun izraelit nuk arrin asgjë dhe vetëm nxit ndjenjat e hakmarrjes.

A do të kishte banditë ekstremiste të krahut të djathtë që do të përpiqen të djegin xhamitë në Bregun Perëndimor dhe Jerusalem ose të dëmtojnë arabët izraelitë si rezultat i agjitacionit të kryeministrit?

Më parë, ministri i Sigurisë Kombëtare i krahut të djathtë radikal Itamar Ben-Gvir dha një kontribut të tijin për ndezjen e gjërave në terren, kur ai parashikoi Operacionin Ruajtës të Mureve brenda Izraelit, që do të thotë sulme arabe izraelite ndaj hebrenjve.

Në thelb, lajmi kryesor që doli nga konferenca e shkurtër për shtyp përfshinte objektivat e luftës aktuale në Gaza.

Netanyahu, Gallant dhe ministri i ri pa portofol Benny Gantz, udhëheqësi i Partisë së Unitetit Kombëtar, folën të gjithë për shkatërrimin e qeverisë së Hamasit në Gaza – edhe nëse mjetet e detajuara që janë planifikuar nuk janë diskutuar ende publikisht.

Drejtimi është i qartë – bombardimet e vazhdueshme ajrore që janë të mëdha në shtrirje dhe që do të godasin sistematikisht objektivat ushtarake të Hamasit në një përpjekje për të zvogëluar aftësitë e tij.

Në të njëjtën kohë, ata po hedhin bazat për një pushtim tokësor në shkallë të gjerë.

Në marrjen e këtyre hapave, Izraeli po kombinon operacione që përfshijnë dëme të mëdha për një popullsi civile dhe vuajtje të mëdha njerëzore, duke përfshirë ndërprerjen e infrastrukturës që furnizon Rripin e Gazës me ujë, karburant dhe gaz natyror.

Qindra mijëra banorë të enklavës që jetojnë në lagje pranë kufirit janë larguar tashmë nga shtëpitë e tyre.

“Do të jetë e gjatë dhe e dhimbshme, por nuk ka alternativë”, thanë të enjten zyrtarët në selinë e Shtabit të Përgjithshëm të IDF-së.

Hapat që po ndërmerren në jug lidhen gjithashtu me atë që po ndodh në veri.

Ekziston një thirrje, kryesisht nga komentuesit e transmetimit dhe politikanët, për të përfituar nga lufta për një fushatë tjetër sulmuese – kundër Hezbollahu-t në Liban, për të çrrënjosur aftësitë e organizatës në Libanin jugor – për të parandaluar përsëritjen nga veriu të sulmit të Hamasit nga Gaza.

Në selinë e Shtabit të Përgjithshëm, ka nga ata që besojnë se në veri është më mirë të përqendroheni në mbrojtjen tokësore – dhe me sulme masive ajrore nëse lind nevoja.

Është një çështje e prioriteteve – ku të fokusohemi dhe në çfarë mase është e mundur të veprohet në të dy drejtimet në të njëjtën kohë, ndërkohë që ka gjithashtu shqetësim për sulmet terroriste nga Bregu Perëndimor dhe incidentet brenda Izraelit.

Bisedimet me komandantët dhe rezervistët për Gazën pasqyrojnë mbështetje të vendosur për veprim në shkallë të gjerë dhe një dëshirë të fortë për t’u regjistruar në luftë.

Shumica e njësive rezerviste kanë raportuar një normë prej 110 për qind të raportimit për detyrë (që do të thotë se raportojnë edhe vullnetarët që nuk shërbejnë rregullisht në një njësi).

Planet për operacione sulmuese në Rrip janë planifikuar me përpikëri vitet e fundit dhe kanë përfshirë një sasi të madhe stërvitjesh dhe një numër të madh ushtrimesh.

Fakti që një oficer veteran, Gjenerali Chico Tamir, është përgjegjës për përgatitjet për fushatën në emër të Komandës Jugore të IDF-së, frymëzon njëfarë mase besimi.

E megjithatë, sulmi befasues i Hamasit natyrshëm shkakton shqetësim për aftësitë ushtarake mbrojtëse të Izraelit.

E panjohura kryesore lidhet me sjelljen e Hezbollahu-t në një ngjarje të tillë.

Deri më tani, përshtypja ka qenë se ajo po jep kontributin e saj për Hamasin nga veriu, por se ose nuk ka vendosur ende të bashkohet plotësisht në luftime, ose ka vendosur për një politikë ngacmimi në përgatitje për fillimin e një sulmi kur IDF-ja vepron në Rrip.

Në këtë drejtim, ka rëndësi të madhe fjalimi i presidentit amerikan Joe Biden për luftën, si dhe hapat praktik që janë ndërmarrë – dërgimi i dy aeroplanmbajtësve në Mesdhe me 200 avionë luftarakë në to, dhe marrëveshja amerikane për të siguruar një transport ajror me municion dhe pjesë këmbimi.

Zyrtarët e IDF-së flasin për bashkëpunim “duke” me amerikanët si dhe për mbështetje të fortë britanike.

Mund të shpresohet se prania ushtarake amerikane dhe gatishmëria e qartë për të punuar krah për krah me Izraelin në Liban të ketë një efekt të rëndësishëm parandalues ndaj Hezbollahu-t dhe Iranit.

Nga ana tjetër, mund të merret me mend se prania amerikane kërkon koordinim në një mënyrë që nuk do ta lejonte Izraelin të tërhiqte amerikanët në një fushatë ushtarake në Liban pa dijeninë dhe pëlqimin e tyre paraprak.

Ngjarjet e së mërkurës mbrëma në veri, të cilat ende nuk dihen të plota, po portretizohen si një sërë keqkuptimesh të rrezikshme.

Të kujton disi incidentin e Gjirit të Tonkinit në vitin 1964, pas të cilit Shtetet e Bashkuara hynë në Luftën e Vietnamit në masë të plotë.

Sipas llogarisë së IDF-së, disa fatkeqësi rezultuan në dy alarme false që dërguan gjysmën e vendit në hapësira të mbrojtura dhe frikësuan gjysmën tjetër të vendit.

Fillimisht pati një njoftim të rremë për zbulimin e një tufe avionësh dron, si dhe disa raportime të rreme për infiltrim nga kufiri libanez.

Kjo u pasua nga një njoftim shtytës për të qëndruar në hapësira të mbrojtura. Në të njëjtën kohë, thashethemet qarkulluan mes politikanëve për një qëllim izraelit për t’i dhënë një goditje parandaluese Libanit.

Dikush mund të kuptojë alarmin dhe vigjilencën. Pas dështimit të inteligjencës që çoi në masakrën më të keqe në historinë e vendit të shtunën, edhe hijet e maleve do të konsideroheshin vetë male.

Që nga ai 7 tetor, vendimmarrësit sigurisht po mendonin diku edhe për ditën e parë të Luftës së Yom Kipurit të vitit 1973 dhe vendimin për të mos goditur më parë – nën presionin e administratës së SHBA-ve.

Për një arsye ose një tjetër, thashethemet për veprimin izraelit në veri nuk u realizuan kurrë.

Është e mundur që e gjithë kjo të jetë rezultat i nervozizmit të tepërt dhe kalibrimit të tepruar të sistemeve të ndryshme pas asaj tronditjeje të tmerrshme të shtunën nga Gaza.

Por duhet të shqyrtohet mundësia që ai të përfshijë një sulm kibernetik duke përdorur aftësi të nivelit të lartë.

Ajo e mërkurë e tensionuar ngre një tjetër shenjë rreziku. Ekziston një kombinim i pazakontë i njerëzve në krye në Izrael.

Nga njëra anë, është një kryeministër i papërshtatshëm, një figurë gati shekspiriane që po përballet me rrezikun personal të një përfundimi të poshtër të një karriere të shkëlqyeshme.

Përballë tij janë ushtarakë të turpëruar, të cilët janë goditur dhe konsumuar nga ndjenjat e fajit. Kjo nuk është një recetë e përsosur për vendimmarrje të konsideruar.

Lajmi i rëndësishëm është se Gantz dhe kolegu i tij i Partisë së Unitetit Kombëtar Gadi Eisenkot, të cilët të dy janë ish-shefa të shtabit të IDF-së, i janë bashkuar kabinetit të luftës.

Netanyahu do t’i shqetësojë ata – siç bën Netanyahu – por të paktën segmenti kryesor dhe i arsyeshëm i publikut izraelit (i cili është ende shumica, duhet të shpresojmë) do të ndiejë se ka dikë ku të mbështetet.

Me treshen e ministrit të Mbrojtjes Yoav Gallant dhe Gantz dhe Eisenkot në kabinetin e luftës, dhe një masë të ndikimit dhe mbështetjes frenuese amerikane, ndoshta gjërat do të fillojnë të ndryshojnë për mirë.

Përmasat e mizorive të së shtunës në komunitetet izraelite në kufi me Rripin e Gazës janë ende duke u zbuluar.

Kibutët e shkatërruar u hapën për anëtarët e medias pasi u zvogëluan shqetësimet në lidhje me praninë e vazhdueshme të celulave terroriste të Hamasit në terren.

Të mbijetuarit e masakrës së bashku me komandantët e forcave të sigurisë që mbërritën me vonesë në një mision shpëtimi, duke rrezikuar jetën për të ndalur sulmin e Hamasit, zbuluan historitë e asaj që kishin përjetuar.

Llogaritë ishin për trimëri të guximshme nga ana e civilëve, policisë, anëtarëve të skuadrës së sigurimit dhe ushtarëve.

Por ndjenja mbizotëruese nga vizita ishte pikëllimi dhe dështimi.

Kaluan orë të gjata derisa komuniteteve iu dha ndihma e vërtetë pasi u goditën edhe forcat fillestare që u përgjigjën, dhe në një kohë kur selia komanduese e divizionit ushtarak në zonë dhe postat ushtarake përgjatë kufirit nuk kishin arritur të zmbrapsnin numrat superiorë të forcave të Hamasit, madje patën vështirësi të mbroheshin.

Skuadrat e sigurimit të komunitetit dhe anëtarët e komuniteteve u gjendën vetëm në fillim, përballë dhjetëra dhe madje qindra terroristëve që kishin depërtuar në çdo komunitet përgjatë kufirit.

Banorët e zonës kufitare pohojnë se ushtria u kishte dhënë një urdhër tronditës që të mos mbanin armë të gjata (nënkupton pushkët) në shtëpitë e tyre, për shkak të shqetësimeve për vjedhje dhe për këtë arsye ata këmbëngulën që armët t’i ruanin në një armaturë.

Në kibuci në zonën ku anëtarët shkelnin rendin dhe ruanin armët në shtëpitë e tyre ekzistonte mundësia e një reagimi minimal.

Në kibuci të tjerë, anëtarët e skuadrës së sigurimit ishin të armatosur vetëm me pistoleta ndërsa përpiqeshin të dëshpëruar të arrinin në armaturën e kibucit.

Kibutët që ishin pak më larg kufirit dhe që kishin marrë telefonata nga kibuci që tashmë ishin sulmuar ndonjëherë arrinin të organizoheshin më mirë.

Në Kibbutz Erez, një anëtar 70-vjeçar i skuadrës së sigurisë së kibucit luftoi me terroristët.

Në fillim, ai mendoi se kamioni që vinte nga porta e kibucit i përkiste forcave izraelite të shpëtimit, por dikush që kishte parë tashmë pamjet video të terroristëve në Sderot, e paralajmëroi atë me telefon se ishte një forcë nga Hamasi.

Në Kibbutz Nir Oz, dy të rinj mbijetuan me gjyshërit e tyre pasi u fshehën në një dhomë sigurie.

Terroristët nuk i kishin vënë re në errësirë edhe pse e kontrolluan zonën dy herë.

Shumë shtëpi u dogjën me banorët e tyre brenda pasi ata u strehuan në dhomat e tyre të sigurisë.

Të tjerët mbijetuan. Anëtarët e Kibbutz Kfar Azza, të cilët u plagosën rëndë, kanë filluar të zhvillojnë një diagram që tregon viktimat në secilën rrugë në kibbutz, nga shtëpia në shtëpi.

Një numër i madh nuk mbijetoi. Të tjerë janë të zhdukur dhe nuk dihet nëse kanë mbijetuar apo nëse janë rrëmbyer dhe dërguar në Gaza.

Hamasi tani po përpiqet të shmangë krahasimin me ISIS-in dhe pretendon se ka pasur raste në të cilat vrasësit e tyre kanë kursyer jetën e grave dhe fëmijëve.

Por raste të tilla janë të rralla. Gratë dhe fëmijët gjithashtu u morën në mënyrë sistematike peng në Gaza, ndërsa të tjerët u abuzuan para se të vriteshin.

Masakrës së kryer nga forca komando Nukhba e Hamasit iu bashkua një turmë njerëzish që i ndoqën, duke plaçkitur, si dhe përdhunuar dhe vrarë këdo që mundnin.

Shumë prej këtyre njerëzve janë të njohur për IDF-në nga demonstratat në anën e Gazës të gardhit kufitar para luftës.

Fotot e tyre tani janë skanuar nga videot e realizuara dhe do të bëhen përpjekje për t’i bërë që të japin llogari.

Ishte thjesht një orgji vrasjesh dhe gjaku. Çdo përpjekje nga avokatët perëndimorë pro-palestinezë për të mbrojtur ose shfajësuar mizoritë nuk do të ketë dobi.

Në mungesë të tmerrshme të një paralajmërimi të vërtetë të inteligjencës, strategjia e mbrojtjes u shemb në zonë.

Ai bazohej në instalimin e një pengese kundër tuneleve, por IDF-ja nuk u përgatit dhe nuk priste një sulm që do të verbonte plotësisht rrjetin e postave të vëzhgimit dhe kamerave, dhe që brenda pak minutash do të vinte komandën e shtabit të divizionit të ushtrisë në zonë jashtë veprimit.

Pas tërheqjes së Izraelit në vitin 2005 nga Rripi i Gazës, baza e IDF-së Re’im u ndërtua relativisht afër gardhit kufitar për të strehuar selinë e komandës së divizionit dhe selinë e dy brigadave rajonale.

Si pasojë, të gjithë u goditën në të njëjtën kohë dhe mezi funksionuan në orët e para.

Kreu i Komandës Jugore u detyrua të kërkonte një sulm ajror për të nxjerrë divizionin nga sulmi i Hamasit.

Ndërtimi i barrierës kundër tunelit solli gjithashtu një hollim të forcave që nga viti 2019, me mbështetje të tepruar në teknologji dhe gardhe.

Një vit e gjysmë më parë, një valë terrorizmi filloi nga Bregu Perëndimor që çoi në një zhvendosje, duke përqendruar një pjesë të madhe të forcave të përditshme të sigurisë atje.

Rripi u la si prioritet dytësor, megjithëse nuk pati shkurtime të mëtejshme në forcat e dislokuara përgjatë gardhit kufitar.

Megjithatë, burimet e sigurisë kanë pohuar se në ditët para shpërthimit të luftës, (në kundërshtim me disa nga ato që raportuam menjëherë pas sulmit të Hamasit) një batalion e gjysmë rezervistësh të Shtabit të Përgjithshëm nga Komanda Jugore u transferuan në qendrën e Komandës qendrore.

Këto nuk ishin forca të vendosura në gardh. Ata ishin pozicionuar brenda një gamë më të shkurtër dhe të shpejtë të thirrjes, por teatri i tyre kryesor i operacioneve ishte i qartë për ta.

Asnjë përgjigje për këtë nuk u mor nga koha e shtypit të enjten.

Çështja më e zymtë lidhet me çështjen e një paralajmërimi.

Është plotësisht e qartë në këtë fazë se këtu ka pasur një gabim inteligjence të rendit më të lartë.

Një pjesë e tij ishte një gabim konceptual – ideja se Hamasi nuk po kërkonte të futej në një luftë dhe se ishte i frenuar dhe më i interesuar në përmirësimin e situatës ekonomike në Rrip.

Për më tepër, shenjat e inteligjencës dhe operacionale që duhej të ishin zbuluar përpara se të kryhej një ofensivë kaq e gjerë nga Hamasi, munguan plotësisht.

Dhe kjo përkundër faktit se Hamasi përsëriti disa ushtrime në vitin e kaluar duke simuluar sulme të mëdha.

Izraeli monitoroi situatën, por supozoi se ato nuk do të kryheshin në realitet. Edhe në orët para sulmit, struktura e sigurisë qëndroi në vlerësimin se ishte një stërvitje.

Natën para sulmit të Hamasit, megjithatë pati një grumbullim shenjash ose fragmentesh informacioni që zgjuan një shqetësim të caktuar.

Dy konsultime telefonike u mbajtën gjatë natës midis rajonit jugor të shërbimit të sigurisë Shin Bet, Korpusit të Inteligjencës së IDF-së, divizionit të operacioneve dhe Komandës Jugore, me dijeninë e Shefit të Shtabit të IDF-së, Herzl Halevi.

Një konsultë e veçantë u zhvillua në Shin Bet me kreun e agjencisë, Ronen Bar.

Në komandë kishte një shkallë të lartë nervozizmi.

Në Shin Bet, ata pretenduan se përfshinte një stërvitje dhe në Korpusin e Inteligjencës ata ndanë këtë vlerësim dhe nuk rekomanduan ndonjë gjendje të rritur të gatishmërisë.

Kështu ndodhi me të dyja konsultimet në harkun kohor të disa orëve. Me rekomandimin e Shin Bet dhe me miratimin ushtarak në nivelin më të lartë, nuk u ndërmor asnjë hap.

Në Shin Bet, shenjat u konsideruan “sinjale të dobëta” nga të cilat nuk ishte e mundur të nxirreshin njohuri të mjaftueshme mbi aktivitetin në të ardhmen e afërt.

Megjithatë, në Shin Bet, kishte shqetësime për një sulm të izoluar rrëmbimi dhe ata dërguan një skuadër të vogël në jug.

Asnjë hap tjetër nuk u ndërmor dhe skuadra Shin Bet që shkoi në jug u përfshi në luftime në një kibuc më vonë gjatë ditës të shtunën, dhe një nga anëtarët e tij u plagos.

Përveç kësaj, në konsultime u vendos që të pritej deri në mëngjes. Deri atëherë, ishte tepër vonë.

Kjo analizë është marrë dhe përshtatur nga analisti i mbrojtjes së “Haaretz”, Amos Harel, për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com