Prapaskenat e frustrimit evropian – Macron do t’i vendosë Veto Kosovës për vizat nëse s’ka zbatim të marrëveshjes gjatë vjeshtës

“Dialogu është i vdekur nëse anulohet vendimi për vizat”, tha Vjosa Osmani, duke shprehur kështu një opinion te saj, por nëse nuk de-përshkallëzohet situata në Veri të Kosovës dhe të fillojë implementimi i Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe gjatë kësaj vjeshte vdekja e liberalizimit të vizave nuk do jete një opinion, por vendim i prerë i Bashkimit Evropian.

Burime ndërkombëtare të Albanian Post brenda procesit negociator kanë treguar se paralajmërimi i fundit i presidentit francez, Emmanuel Macron, para ambasadorëve francezë nuk ishte një frazë rastësie, por një tingull alarmi për liderët ballkanikë qe e kane ngecur procesin tash e sa kohë.

“Macron e tha me dashamirësi dhe ishte një vërejtje prej miku, por toni mund të ndryshojë nëse vazhdohet me neglizhenca të pakuptueshme siç ka ndodhur deri tani”, ka thënë burimi i AP-së.

“Franca dhe Gjermania i kanë bërë premtimet e tyre për politikat e vizave dhe çështjet tjera ekonomike, të cilat do të rishikohen nëse të dy palët nuk sillen me përgjegjësi. Ne duhet të jemi tejet kujdesshëm në këtë drejtim, posaçërisht kur stabiliteti i Ballkanit Perëndimor është në rrezik”, tha presidenti francez, në mbledhjen e përvjetshme me ambasadorë ku tregohen edhe linjat e qarta të politikës së jashtme franceze.

Franca, njëjtë si Gjermania, janë angazhuar me kapacitete të mëdha dhe profile të larta në gjetjen e një modeli që funksionon për Kosovën dhe Serbinë.

Me njerëz të piketuar nga kabinetet e tyre Macron e kancelari gjerman Olaf Scholz, treguan edhe si përmbajtje, por edhe si simbolikë, përkushtimin e tyre.

Si prodhim i këtij angazhimi ishte edhe propozimi franko-gjerman i shndërruar tashmë në marrëveshje të arritur në Bruksel dhe të aneksuar në Ohër.

Kur u duk se gjithçka po shkonte drejtë një pajtimi eventual, në stilin ballkanik distanca mes dy palëve u rrit dhe gjithçka pothuajse u kthye në pikën zero.

Me Kurtin e Vuçiç-in që luajnë lojën e fajësimit, perëndimi e ka pasur të vështirë të procesojë pengesat e pakuptueshme të “shpikura” nga vetë palët që në anën tjetër luten për zgjidhje.

Pikërisht se modeli i “shuttle diplomacy” nuk funksiononte dhe as takimet e kohëpaskohshme të nivelit të lartë në Bruksel, me propozomini e presidentit Macron ishte dizajnuar një tip konference ku palët do “burgoseshin”, në ndonjë kryeqytet evropian – me shumë mundësi në Paris – deri në gjetjen e një zgjidhjeje finale.

Ishte planifikuar edhe kush do merrte pjesë dhe si do të dukej seti i nënshkrimit të marrëveshjes. Kush do të ishin garantuesit formalë e cilët mbështetësit e implementimit.

Me luftën në prag, Evropës i duhej një shembull pajtimi si model i kundërt i zgjidhjes së problemeve nga ai i Rusisë që sulmon fqinjët, por edhe si përmbajtje duke larguar Serbinë nga influenca çdo herë e më e madhe ruse dhe afruar bashkë me Kosovën në BE.

Prandaj, vetë propozimi franko-gjerman kishte një vizion 10 vjeçar, përtej marrëveshjes, që parashihte anëtarësimin e Ballkanit Perëndimor në BE, në të njëjtën kohë kur po ideohet edhe një bashkim politik shumë më i thellë i Evropës.

Ideja e dy shtyllave të BE-së, Francës e Gjermanisë, është që paralel me integrimin e vet shteteve brenda BE-së me njëra tjetrën të ndodhë edhe integrimi i shteteve jashtë BE-së në Union.

Konferenca nuk u organizua përfundimisht, pasi, siç i shpjegon AP-së burimi ndërkombëtar, Macron ishte paralajmëruar se ai mund të befasohet nga kryeneçësia e liderit kosovar, Albin Kurti.

“Mund të mos vijë fare”, i ishte thënë Macronit, çka do të përbënte një dështim spekatakolar për dikë si Macron në politikën e jashtme.

Nëse Evropa s’mund të bëjë bashkë dy liderë të shteteve të vogla ballkanike, si mund ta përballojë Rusinë dhe destruktivitetin e Vladimir Putin-it do ishte pyetja.

Albin Kurti kishte një histori të një refuzimi të tillë.

“Më mirë të mos shkoj se të shkoj e të mos nënshkruaj”, ishte atëherë arsyetimi i tij, kur thoshte se nuk bën të udhëtohet në SHBA për takim e marrëveshje në tavolinë të presidentit amerikan, Donald Trump, sepse “ka thika mbi harta”.

“Mund ta përsërisë të njëjtën dhe ta nxjerr zhveshur BE-në”, ishte paralajmërimi.

Si mungesë opsionesh nga perëndimi erdhën edhe masat shtrënguese\sanksionet për Kosovën.

Ne këtë kohë, sipas burimeve të AP-së, ishte një tjetër ide e presidencës franceze.

Të thirret Kurti në pallatin Elysee, të ketë takim bilateral me Macron dhe atje t’i bëhej krejtësisht e qartë rëndësia e madhe dhe nevoja e implementimit të Marrëveshjes ashtu siç e sheh Bashkimi Evropian, pra themelimi i menjëhershëm i Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe.

Ky ishte plani i Macron, përkundër përvojës së hidhur me ish-kryeministrin e Kosovës, Ramush Haradinajn, i cili kishte shpërfillur krejtësisht Macron-in kur ai ia kishte kërkuar heqjen e taksës 100 për qind në këmbim të liberalizmit të menjëhershëm të vizave.

Takim ky i cili u zhvillua në Berlin në prill të vitit 2019 në kuadër të Procesit të Berlinit ku Kosova përpos Ramush Haradinajt u përfaqësua edhe nga ish-presidenti, Hashim Thaçi.

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, e ka treguar në më shume se një rast, momentin kur Haradinajt i ishte ofruar në tavolinë liberalizimi i vizave për një lëshim që gjithsesi se u bë më vonë, por Haradinaj kishte refuzuar me brutalitetin e arrogancës së një lideri që e keqkupton rëndësinë e tij brenda një momenti të rëndësishëm për Evropën.

“Edhe Kurti mund të vijë këtu dhe më pas ta shes si sukses në Kosovë, duke dëshmuar se përkundër sanksioneve ai lirisht takohet me liderët më të rëndësishëm dhe prapë të mos procedojë me Asociacionin i është thënë Macron-it”, tregon prapaskenat e situatës burimi i Albanian Post.

Prandaj Macron, duke i parë të paefektshme paralajmërimet private, kohën që po ecën me ngërçin që nuk po kalon, destruktivitetin e palëve, si të Kosovës ashtu dhe të Serbisë, është treguar drastik publikisht, duke paralajmëruar rishqyrtim të vizave.

Vizat s’kanë të bëjnë me kritere teknike dhe kjo dihet prej kohësh në Kosovë. Ishte një vendim politik që pritej dhe i cili u mor me idenë e një karote për Kosovën, por edhe kjo mund të hiqet nga goja, për shkak të bllokimeve, të cilat BE-ja tashmë i konsideron të qëllimshme.

“Macron ka paralajmëruar Veto të procesit për viza, nëse nuk vazhdohet me Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe”, thotë burimi.

Ekziston tashmë edhe modeli që perëndimorët kanë zgjedhur dhe me të është i informuar edhe Kurti.

Asociacioni s’do jetë organizatë jo-qeveritare, siç është paralajmëruar gabimisht në Kosovë, por gjithashtu nuk del jashtë sistemit kushtetues të Kosovës dhe u jep serbëve të drejta në implementimin e politikave të caktuara lokale me theks të shtuar në arsim dhe shëndetësi.

Asociacioni gjithashtu le një hallkë të lidhjes së fuqishme edhe financiare mes këtyre komunave dhe shtetit të Serbisë.

E gjithë kjo, me transparencë të plotë në raport me Qeverinë e Kosovës.

Ky është modeli që e do BE-ja dhe këtë model kishte në mendje Macron kur në konferencë para ambasadorëve francezë përmendi potencialitetin e shqyrtimit të vizave.

Ndërsa një gjë e tillë padyshim do t’iu bëhet e qartë edhe Albin Kurtit dhe Aleksandër Vuçiç-it në takimin e radhës së nivelit të lartë në Bruksel më 14 shtator, takim të cilën e njoftoi një ditë më parë Shefi i Diplomacisë së BE-së, Josep Borrell.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.