Ministri i Mbrojtjes kamboxhiane, Tea Banh, këtë muaj ka bërë shumë përpjekje për t’i bindur zyrtarët ushtarakë perëndimorë dhe diplomatët se Kina nuk po ndërtonte një bazë ushtarake në vendin e tij.
Vërejtjet e tij në forumin e sigurisë “Shangri-La Dialogue” përputheshin me këmbënguljen e Pekinit se Ushtria Çlirimtare Popullore nuk po përpiqej të ndërtonte një rrjet global bazash.
Por SHBA-të dhe aleatët e saj nuk janë të bindur.
Derek Chollet, zyrtar i lartë i Departamentit Amerikan të Shtetit, tha se Washington-i ishte “i bindur” se Kina po ndërtonte një bazë në Ream në bregun e Gjirit të Tajlandës të Kamboxhias.
“Ne kemi indikacione se Kina po kërkon një strukturë ekskluzive ushtarake”, tha Chollet në një intervistë.
Gjatë vitit të kaluar, kambanat e alarmit kanë rënë çdo disa muaj në SHBA dhe mes aleatëve të saj mbi planet e supozuara kineze për baza të reja ushtarake.
Por, në mënyrë paradoksale, frika rreth PLA-së për të fituar një gjurmë globale dhe mohimet e Kinës se po ndërton shumë baza mund të jenë të justifikuara.
Vetëm pak ditë përpara fjalimit të Tea Banh në Singapor, ministri mori pjesë në një ceremoni themelimi për ndërtimin e financuar nga Kina në bazën detare ekzistuese të Kamboxhias në Ream.
Në mars u publikuan lajmet për një projekt-marrëveshje midis Kinës dhe Ishujve Solomon që disa qeveri perëndimore besojnë se mund t’i hapë rrugën Pekinit për të ndërtuar një bazë në vendin e Paqësorit.
Vitin e kaluar, dyshimet e SHBA-ve u zbuluan se Kina po ndërtonte një strukturë sekrete ushtarake në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe mund të kishte plane të ngjashme në Guinenë Ekuatoriale.
Ndërsa Pekini hedh poshtë shqetësimet rreth synimeve të tij, ushtria e tij ka filluar të krijojë një rrjet të atyre që i quan pika të forta strategjike përgjatë rrugëve të rëndësishme tregtare detare për të mbrojtur interesat globale në rritje të Kinës.
Letra e bardhë e mbrojtjes e Kinës në vitin 2019 thoshte se detyrat e ushtrisë përfshinin mbrojtjen e anijeve të ngarkesave dhe evakuimin e qytetarëve kinezë jashtë vendit dhe se PLA-ja do të zhvillonte “objekte logjistike jashtë shtetit”.
Por, në kontrast të plotë me ushtrinë amerikane, me qindra bazat e saj të dedikuara në mbarë botën, PLA-ja mbështetet kryesisht në objektet në portet e huaja që janë në pronësi ose të operuara nga ndërmarrjet shtetërore kineze.
Sipas një raporti të botuar në prill, kompanitë kineze zotërojnë ose operojnë të paktën një terminal në 96 porte në 53 vende, dhe ai rrjet i infrastrukturës portuale po bëhet me shpejtësi shtylla kurrizore e operacioneve të PLA-së në detet e largëta.
Në raport thuhej se Anijet e Marinës PLA u thirrën në një të tretën e atyre porteve për furnizime ose diplomaci detare, kishin kryer mirëmbajtje në nëntë prej tyre, vizituan 69 për stërvitje me vendet e tyre pritëse dhe hynë në doke të thata për riparime në 47.
Ky model me përdorim të dyfishtë i infrastrukturës portuale vendos fuqinë e Kinës në asetet e infrastrukturës ekonomike jashtë shtetit kundër rrjetit të fuqishëm të aleatëve të Washington-it.
Ekspertët kinezë thanë se politika e “bashkimit civil-ushtarak” – një shtytje për të vënë në dispozicion të forcave të armatosura asetet dhe aftësitë e kompanive civile, apo edhe për të integruar kompanitë e institucionet ushtarake dhe civile – e ndihmoi PLA-në të mbronte investimet dhe tregtinë kineze.
Ligjet e miratuara vitet e fundit kërkojnë që infrastruktura e transportit jashtë shtetit të ndërtohet sipas specifikimeve ushtarake dhe debati në botimet ushtarake tregon se personeli i PLA-së po vendoset në disa prej kompanive që zotërojnë ose operojnë portet jashtë shtetit, si kompania shtetërore kineze e transportit “Cosco”.
Objektet moderne portuale të ndërtuara nga Kina mund të strehojnë një gamë të gjerë anijesh detare, duke përfshirë ato më të mëdhatë. Megjithatë, varësia nga portet me përdorim të dyfishtë në pronësi kineze jashtë vendit kufizon rreptësisht atë që mund të bëjë PLA-ja.
Vendimi i Pekinit për të ngritur bazën e tij të parë të plotë ushtarake sugjeron që PLA-ja të kuptojë kufijtë e porteve me përdorim të dyfishtë.
Në vitin 2017, ajo u zhvendos për të hapur një bazë në vendin e Afrikës Lindore të Xhibutit, i cili tashmë po priste një pjesë të vogël të ushtrive të tjera, përfshirë atë të SHBA-ve. Vendimi erdhi pas pothuajse një dekade shoqërimesh për të mbrojtur anijet kineze dhe të tjera civile nga piratët në brigjet e Afrikës, përmes të cilave “Marina PLA” mësoi se çfarë kërkohej për të mbështetur misionet e zgjatura në detet e largëta.
Zyrtarët perëndimorë qëndruan në dyshimet e tyre mbi mohimet e bazës kineze. “Qëllimi i Pekinit është të ndërtojë një rrjet global”, tha një zyrtar i inteligjencës perëndimore, duke sugjeruar se Kina po lëvizte gradualisht për të shmangur provokimin e një reagimi të tepërt.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
