Shëndet

Vitaminat B-Kompleks: Përfitimet dhe efektet anësore


Vitamina B-Kompleks

Vitaminat B janë një grup lëndësh ushqyese që luajnë shumë role të rëndësishme në trupin tuaj.

Shumica e njerëzve marrin sasitë e rekomanduara të këtyre vitaminave vetëm nëpërmjet dietës, pasi ato gjenden në një shumëllojshmëri të gjerë ushqimesh.

Megjithatë, faktorë si mosha, shtatzënia, zgjedhjet dietike, kushtet mjekësore, gjenetika, mjekimi dhe përdorimi i alkoolit rrisin kërkesën e trupit për vitaminat B.

Në këto rrethana, plotësimi me vitamina B mund të jetë i nevojshëm.

Suplementet ushqimore që përmbajnë të tetë vitaminat B, quhen vitamina të kompleksit B.

Këtu janë përfitimet shëndetësore të vitaminave B-kompleks, si dhe rekomandimet e dozës dhe efektet e mundshme anësore.

Cilat janë vitaminat B-kompleks?

Suplementet e kompleksit B, zakonisht paketojnë të tetë vitaminat B në një pilulë.

Vitaminat B janë të tretshme në ujë, që do të thotë se trupi juaj nuk i ruan ato. Për këtë arsye, dieta juaj duhet t’i furnizojë ato çdo ditë.

Vitaminat B kanë shumë funksione të rëndësishme dhe janë jetike për ruajtjen e shëndetit të mirë.

Vitaminat e kompleksit B zakonisht përmbajnë sa vijon:

B1 (tiaminë) – Tiamina luan një rol thelbësor në metabolizëm duke ndihmuar në shndërrimin e lëndëve ushqyese në energji. Burimet më të pasura ushqimore përfshijnë mishin e derrit, farat e lulediellit dhe embrionet e grurit.

B2 (riboflavin) – Riboflavina ndihmon në shndërrimin e ushqimit në energji dhe gjithashtu vepron si një antioksidant. Ushqimet më të larta në riboflavinë përfshijnë mishin e organeve, viçin dhe kërpudhat.

B3 (niacin) – Niacina luan një rol në sinjalizimin qelizor, metabolizmin, prodhimin dhe riparimin e ADN-së. Burimet ushqimore përfshijnë pulën dhe tonin.

B5 (acidi pantotenik) – Ashtu si vitaminat e tjera B, acidi pantotenik ndihmon trupin tuaj të marrë energji nga ushqimi dhe gjithashtu është i përfshirë në prodhimin e hormoneve dhe kolesterolit. Mëlçia, peshku, kosi dhe avokado janë të gjitha burime të mira.

B6 (piridoksina) – Piridoksina është e përfshirë në metabolizmin e aminoacideve, prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut dhe krijimin e neurotransmetuesve. Ushqimet më të larta në këtë vitaminë përfshijnë qiqrat, salmonin dhe patatet.

B7 (biotina) – Biotina është thelbësore për metabolizmin e karbohidrateve dhe yndyrave dhe rregullon shprehjen e gjeneve. Maja, vezët, salmoni, djathi dhe mëlçia janë ndër burimet më të mira ushqimore të biotinës.

B9 (folati) – folati është i nevojshëm për rritjen e qelizave, metabolizmin e aminoacideve, formimin e qelizave të kuqe dhe të bardha të gjakut dhe ndarjen e duhur të qelizave. Mund të gjendet në ushqime si zarzavate me gjethe, mëlçi dhe fasule ose në suplemente si acidi folik.

B12 (kobalamina) – Ndoshta më e njohura nga të gjitha vitaminat B, B12 është jetike për funksionin neurologjik, prodhimin e ADN-së dhe zhvillimin e qelizave të kuqe të gjakut. B12 gjendet natyrshëm në burimet shtazore si mishi, vezët, ushqimet e detit dhe bulmeti.

Edhe pse këto vitamina ndajnë disa karakteristika, ato të gjitha kanë funksione unike dhe nevojiten në sasi të ndryshme.

Kush duhet të marrë një vitaminë B-kompleks?

Meqenëse vitaminat B gjenden në shumë ushqime, me shumë mundësi nuk jeni në rrezik për të zhvilluar një mangësi për sa kohë që ndiqni një dietë të plotë.

Megjithatë, rrethana të caktuara rrisin nevojën për vitamina B, duke i bërë të nevojshme suplementet.

Gratë shtatzëna ose gjidhënëse

Gjatë shtatzënisë, kërkesa për vitamina B, veçanërisht B12 dhe folate, rritet për të mbështetur zhvillimin e fetusit.

Në gratë që janë shtatzëna ose ushqejnë me gji, veçanërisht ato që ndjekin dieta vegjetariane ose vegane, plotësimi me një vitaminë B-kompleks është thelbësor.

Mungesa e B12 ose folatit tek gratë shtatzëna ose ato me gji mund të çojë në dëmtime të rënda neurologjike ose defekte të lindjes tek fetusi ose foshnja.

Të rriturit më të vjetër

Me kalimin e moshës, aftësia juaj për të absorbuar vitaminën B12 zvogëlohet dhe oreksi juaj bie, duke e bërë të vështirë për disa njerëz që të marrin mjaftueshëm B12 vetëm përmes dietës.

Aftësia e trupit për të çliruar B12 nga ushqimi në mënyrë që të mund të përthithet varet nga sasia e mjaftueshme e acidit të stomakut.

Megjithatë, vlerësohet se 10-30 përqind e njerëzve mbi 50 vjeç nuk prodhojnë mjaftueshëm acid në stomak për të absorbuar siç duhet vitaminën B12.

Mungesa e B12 është lidhur me rritjen e shkallës së depresionit dhe çrregullimeve të humorit te të moshuarit.

Mungesa e vitaminës B6 dhe folatit janë gjithashtu të zakonshme tek popullata e moshuar.

Efektet e mundshme anësore

Meqenëse vitaminat B janë të tretshme në ujë, nuk ka gjasa që ju të konsumoni shumë nga këto lëndë ushqyese vetëm përmes dietës ose duke marrë një shtesë të kompleksit B sipas udhëzimeve.

Megjithatë, marrja e suplementeve që përmbajnë sasi tepër të larta dhe të panevojshme të vitaminave B-kompleks mund të çojë në efekte anësore serioze.

Doza të larta të B3 shtesë (niacin) mund të çojnë në të vjella, nivele të larta të sheqerit në gjak, skuqje të lëkurës dhe madje edhe dëmtim të mëlçisë.

Përveç kësaj, doza të larta të B6 mund të shkaktojnë dëmtim nervor, ndjeshmëri ndaj dritës dhe lezione të dhimbshme të lëkurës.

Një tjetër efekt anësor i suplementeve të kompleksit B është se mund ta kthejë urinën në të verdhë të ndezur.

Edhe pse urina e zbardhur mund të jetë tronditëse, nuk është e rrezikshme, por thjesht heqja vitaminave të tepërta trupi juaj nuk mund t’i përdor.

 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore