Trashëgimtarët e monarkive të shfuqizuara të Evropës

Përgjatë shekullit të XIX-të dhe të XX-të, shumica e vendeve evropiane ndërmorën hapa për të shfuqizuar monarkitë e tyre përgjithmonë.

Veç 12 kombe në Evropë ruajnë një formë monarkie edhe sot e kësaj dite. Ato janë Andorra, Belgjika, Danimarka, Lihtenshtajni, Luksemburgu, Monako, Holanda, Norvegjia, Spanja, Suedia, Vatikani dhe Britania e Madhe.

Por në të gjitha vendet me monarki të shfuqizuara, ka ende pasardhës të monarkëve. Pjesë e këtyre vendeve është edhe Shqipëria.

Mbreti i fundit i Shqipërisë ishte edhe mbreti i dytë në një farë mase.

Gjatë shekullit të kaluar ka pasur dy herë që Shqipëria ka pasur mbret. E para ishte pak para Luftës së Parë Botërore pas pavarësisë së Shqipërisë në vitin 1912 që zgjati deri në vitin 1924.

Kurse hera e dytë ishte kur Presidenti Zog u vendos si mbret në vitin 1928, i cili zgjati derisa Italia pushtoi në vitin 1939.

Nipi i Zogut, Leka II, është trashëgimtari i mbetur i fronit. Ai ka punuar si diplomat dhe këshilltar politik i Presidentit.

Austro-Hungaria

Shpërbërja e Perandorisë Austro-Hungareze në vitin 1918 ishte rezultat i drejtpërdrejtë i humbjes së saj në Luftën e Parë Botërore.

Pas vrasjes së Franz Ferdinandit në vitin 1914, Karl I u bë trashëgimtari i fronit dhe e mori atë në vitin 1916. Nipi i tij, Karl von Habsburg është gjallë sot dhe trashëgimtari natyror i Perandorisë së kaluar.

Ai ka shërbyer si eurodeputet për Austrinë dhe ka drejtuar një emision televiziv austriak të quajtur “Who is Who”.

Bullgaria

Bullgaria mbajti një referendum për të shfuqizuar monarkinë e saj në 1946 me 95.6 për qind të njerëzve që votuan pro. Asokohe, Car Simeon II në fuqi u detyrua të largohej nga vendi.

Simeoni II është ende gjallë, duke e bërë atë një nga dy personat në këtë listë që ishin vetë monarku në fuqi.

Ai ishte vetëm gjashtë vjeç kur mori detyrën nga babai i tij në vitin 1943. Krahas Dalai Lamës, ata janë të vetmit kryetarë shtetesh të gjallë nga Lufta e Dytë Botërore.

Megjithatë, nuk ka qenë një karrierë e keqe për Simeon II, i cili u kthye në Bullgari, u bë politikan dhe ishte kryeministër i vendit midis viteve 2001 dhe 2005.

Franca

Ka katër njerëz të ndryshëm që pretendojnë disa si trashëgimtarë të fronit francez. Kjo është kryesisht për shkak se procesi i heqjes qafe të familjes mbretërore në Francë ishte një nga më të çrregulltit.

Personi i parë me një pretendim është Louis Alphonse de Bourbon ose Louis XX. Ai është trashëgimtari i drejtpërdrejtë i fronit të Louis XIV, i cili vdiq në vitin 1715.

Problemi është se ai është i lidhur me Louis XIV përmes djalit të tij Philip V, i cili hoqi dorë nga e drejta për fronin francez dhe u bë mbret i Spanjës. Gjë që e bën atë një trashëgimtar të mundshëm të fronit spanjoll.

Por kjo është e ndërlikuar pasi gjyshi i tij Infante Jaime hoqi dorë nga e drejta e tij.

Gjithashtu ai nuk është trashëgimtari i vetëm sepse pas Revolucionit Francez në vitin 1830, Charles X u rrëzua dhe u zëvendësua nga Louis Philippe, Duka i Orléans, kushëriri i tij.

Kjo çoi në monarkinë jetëshkurtër të Shtëpisë Orléans, trashëgimtari më i madh i së cilës është Jean, Konti i Parisit ose Jean IV.

Por kjo nuk është e gjitha.

Shtëpia e tyre u rrëzua më pas 18 vjet më vonë në Revolucionin Francez të vitit 1848. Pushtetin e mori Louis-Napoléon Bonaparte, nipi i Napoleonit.

Napoleoni kishte qenë Perandor para dy revolucioneve të mëparshme dhe ai gjithashtu ka disa trashëgimtarë të tij.

Trashëgimtari më i vjetër i gjallë i Napoleonit është Charles Napoléon, një politikan francez.

Edhe ai nuk është qartë trashëgimtari i dukshëm, pasi babai i tij kishte përcaktuar në testamentin e tij se donte që nipi i tij ta pasonte atë si kreu i shtëpisë së Napoleonit.

Kjo e bën Jean-Christophe Napoléon trashëgimtarin aktual.

Gjeorgjia

Gjeorgjia ka vetëm dy trashëgimtarë të mundshëm të fronit. Vendi humbi monarkinë kur u bë pjesë e Perandorisë Ruse në vitin 1801.

Nugzar Bagration-Gruzinsky është pasardhësi i gjallë i George XII, mbretit të fundit të Gjeorgjisë që vdiq në vitin 1800. David Bagration i Mukhran-it nga ana tjetër është pasardhës i familjes Bagrationi, e cila ka lidhje me një lloj më të vjetër të monarkisë gjeorgjiane.

Të gjitha dallimet midis këtyre dy trashëgimtarëve të mundshëm të fronit të Gjeorgjisë u lanë mënjanë kur Davidi u martua me vajzën e Nugzar-it, duke kombinuar prejardhjen e familjes.

Gjermania

Gjermania është paksa komplekse pasi para vitit 1918 ajo kishte mbretëri të shumta që ekzistonin brenda perandorisë së saj si Bavaria dhe Prusia.

Perandori i fundit gjerman ishte Wilhelm II, i cili mbretëroi deri në vitin 1918 kur një revolucion pas Luftës së Parë Botërore e ktheu rajonin në Republikën parlamentare të Vajmarit.

Stërnipi i Wilhelm II është Georg Friedrich Ferdinand. Ai është gjithashtu stërnipi i katërt i Mbretëreshës Victoria të Mbretërisë së Bashkuar.

Krahasuar me shumicën e pretenduesve të tjerë, ai ka mbajtur një profil më të ulët publik dhe gëzon jetën në pallatet e mbetura të familjes së tij.

Greqia

Greqia mbajti një referendum në vitin 1973 për të shfuqizuar monarkun e saj pas një periudhe trazirash, duke e bërë atë vendin më të fundit evropian që heq dorë.

Në atë kohë, monarku në fuqi ishte Konstandini II dhe ai është ende gjallë. Ai jetoi në mërgim përpara se të kthehej në Greqi për Lojërat Olimpike të vitit 2004 dhe tani jeton përsëri në vend.

Italia

Nga viti 1861 deri në vitin 1946, vendi drejtohej nga Shtëpia e Savojës.

Monarkia e Italisë u shfuqizua pas Luftës së Dytë Botërore pjesërisht si rezultat i mbështetjes së mbretit ndaj diktatorit Benito Musolini.

Në ditët e sotme, Vittorio Emanuele është një pretendent për fronin si mbreti i fundit, djali i Umberto II. Por këtë e ka kontestuar kushëriri i tij i tretë Aimone, i cili është stër-stërnipi i mbretit Emanuele II.

Ky i fundit mbretëroi nga viti 1861 deri në vitin 1878.

Vittorio ka qenë në mërgim për pjesën më të madhe të jetës së tij deri në kthimin e tij në Itali në vitin 2002. Ai ka pasur pak polemika, duke e deklaruar veten mbret në vitin 1969, duke u akuzuar për vrasje në vitin 1978 dhe një burgim në vitin 2006 për korrupsion.

Lituania

Lituania dhe Polonia u bashkuan në një Commonwealth të vetëm në vitin 1569, i cili i dha fund statusit të kombit individual dhe monarkisë për një kohë të gjatë.

Gjatë Luftës së Parë Botërore, Wilhelm Karl, Duka i Urahut, i cili në periudha të ndryshme dukej se mund të ishte në linjë për fronin në Monako dhe Shqipëri, në fund u emërua Mbret i Lituanisë në qershor 1918.

Ai u rrëzua pesë muaj më vonë pas kapitullimit të Gjermanisë në luftë.

Megjithatë, trashëgimtari i tij i gjallë Inigo është teknikisht në linjë për atë fron, edhe pse ai e vizitoi vendin për herë të parë në vitin 2009 kur ishte 47 vjeç.

Mali i Zi

Mali i Zi e humbi monarkinë me krijimin e Jugosllavisë në fund të Luftës së Parë Botërore në vitin 1918.

Nikolla është trashëgimtari i gjallë i mbretit të parë dhe të fundit, Nikolla I i Malit të Zi.

Deri te ai, mbretëria e Malit të Zi kishte një rol shpirtëror dhe nënkuptonte se udhëheqësit ishin gjithashtu peshkopë. Këta princ-peshkop quheshin vladika dhe ishin beqarë.

Nikolla I dhe babai i tij e ndryshuan këtë dhe ai u bë mbreti i vetëm.

Portugalia

Portugezët përmbysën monarkinë e tyre në vitin 1910.

Mbreti i fundit ishte Manueli II, i cili nuk kishte fëmijë. Kjo do të thoshte se linja zyrtare në fron vinte nga pema familjare e mbretit Miguel I, i afërmi i gjallë i të cilit Duarte Pio është një politikan që mbron monarkitë.

Rumania

Mbreti Michael I i Rumanisë u bë mbreti i fundit kur vendi formoi një qeveri komuniste në vitin 1947.

Vajza e madhe e tij është Margareta, e cila është një pretenduese për fronin. Babai i saj e përcaktoi këtë, pavarësisht se nuk ishte një akt i njohur nga qeveria rumune.

Por edhe Paul Philippe pretendon se është trashëgimtar i ligjshëm. Ai pretendon se Michael I nuk duhet të kishte qenë mbret pasi babai i tij – Mbreti Carol II – kishte një fëmijë para tij me një grua të mëparshme.

Ai fëmijë është babai i Paul Phillippe. Edhe pse ai e njeh republikën, Paul Philippe u plagos aq shumë për këtë saqë paditi vendin për të njohur babanë e tij si djalin e Carol II.

Duke i ndërlikuar gjërat më tej, për shkak të rregullave të trashëgimisë në vitin 1937 nën Carol II, teknikisht Karl Friedrich është trashëgimtari i fronit. Edhe pse ai pretendon se nuk ka asnjë interes për titullin.

Rusia

Carët Romanov të Rusisë patën një fund të palumtur.

Revolucioni i shkurtit i vitit 1917 pa që familja të abdikonte pushtetin përpara se të ekzekutoheshin, me gjasë me urdhër të Leninit, në vitin 1918.

Kaq shumë anëtarë të familjes Romanov u ekzekutuan si pjesë e revolucionit rus, pati konfuzion për një kohë të gjatë se kush ishte pasuesi aktual teknik.

Më e dalluara ishte Anna Anderson, e cila pretendonte se ishte Anastasia, vajza e fundit e Carit Nikolla II.

Përgjithësisht pranohet se Maria Vladimirovna ose Karl Emichof, respektivisht stërmbesa dhe stërnipi i perandorit Aleksandër II janë trashëgimtarët e mundshëm.

Kurse djali i nipit të Nikolla II, Alexis Andreievich mund të ketë gjithashtu një pretendim. Të tre pretendentët e fronit kanë kaluar një pjesë të mirë të kohës duke luftuar.

Serbia dhe Jugosllavia

Kanë të njëjtin pretendues për fronin.

Kur Serbia u bë pjesë e Jugosllavisë në vitin 1918, Mbreti Pjetri I i Serbisë u bë Mbreti Pjetri I i Jugosllavisë si Mbret i serbëve, kroatëve dhe sllovenëve.

Në vitin 1945, Mbreti Pjetri II u rrëzua si Mbret i Jugosllavisë dhe u krijua Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë. Djali i tij, Aleksandri, u rrit në Mbretërinë e Bashkuar dhe beson në rivendosjen e monarkisë.

Marrë nga “Euronews”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com