Thirrjet për anulimin e Festivalit “Mirëdita dobar dan” nga autoritetet serbe: BE-ja del kundër, “të përmbahemi nga gjuha nxitëse”

Qëllimi i Festivalit “Mirëdita, dobar dan”, i projektuar për të ndihmuar në procesin e normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, pritet të mos mbahet këtë vit, meqë Beogradi zyrtar nuk e do organizimin e tij.

E kanë bërë të qartë edhe se nuk do të japin leje që festivali të mbahet dhe kundër këtij vendimi të tillë të autoriteteve të Serbisë është shprehur Bashkimi Evropian, që është edhe ndër financuesit e këtij organizimi.

Në një përgjigje për Albanian Post, zëdhënësi i BE-së, Peter Stano, ka kërkuar që të ndalet gjuha përçarëse e udhëheqësve në Serbi dhe ka potencuar se festivali duhet të vazhdojë.

“Është e rëndësishme të përmbahemi nga gjuha nxitëse dhe politizimi i asaj që në thelb është një iniciativë kulturore nga organizatat e shoqërisë civile që duan të promovojnë shkëmbimet ndërkulturore dhe në mes të njerëzve”, tha Stano për AP.

“Mirëdita, dobar dan!” është festivali, siç thuhet në faqen zyrtare të tij, që bashkon artin, kulturën, avokimin dhe debatin publik në një platformë.

Duke bashkuar artistë, aktivistë për të drejtat e njeriut dhe paqe, dhe krijues të opinionit nga Kosova dhe Serbia, festivali pasuron perspektivat rajonale dhe nxit bashkëpunimin dhe ndërtimin e paqes. Përveç prezantimit më të mirë të skenës së artit bashkëkohor, pjesë thelbësore e festivalit janë debatet publike dhe aksionet avokuese.

Por, përkundër qëllimit të këtij festivali, i cili organizohet që nga viti 2014 në Beograd dhe Prishtinë, autoritetet më të larta serbe, siç është Ministri i Punëve të Brendshme, Ivica Daçiç, Ministri i Kulturës, Nikola Selakoviç, por edhe kryetari në detyrë i Beogradit, Aleksandër Shapiç, kanë refuzuar kategorikisht që të japin leje, derisa kanë bërë thirrje – në formë të ultimatumit – që mos të bëhet organizmi i tij.

Marrë për bazë destruktivitetin e Serbisë, Stano, ka nënvizuar faktin se ky festival kontribuon edhe në normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë.

Kushtrim Koliqi, njëri nga organizatorët e festivalit “Mirëdita, Dobar Dan”, ka thënë për Albanian Post, se ata, përkundër deklaratave publike që janë bërë nga autoritetet serbe, zyrtarisht nuk kanë pranuar ndonjë vendim dhe se janë në pritje.

Në arsyetimin e pushtetit në Serbi për ndalimin e këtij festivali, kanë propaganduar se i njëjti ka për qëllim “falsifikimin dhe ndryshimin e drejtpërdrejtë të historisë”.

“Kanë bërë thirrje për ta ndaluar këtë festival, mirëpo në të njëjtën kohë kanë dhënë informata të rrejshme dhe akuza të rrejshme që nuk qëndrojnë fare të tipit që ne po duam ta ndryshojmë historinë, po duam të provokojmë a diçka të ngjashme”, thekson Koliqi për Albanian Post.

Se festivali zyrtarisht nuk është anuluar ende e ka konfirmuar edhe Stano.

Sipas tij, Unioni është në dijeni se organizatorët po tentojnë të përshtatin datat e festivalit për të larguar çfarëdo keqkuptimi.

“Vëmë re gjithashtu se organizatorët po tregojnë fleksibilitet për të rregulluar datat e festivalit për të shmangur keqkuptimet e mundshme dhe për të siguruar që pjesëmarrësit të ndihen rehat në pjesëmarrjen në ngjarjet kulturore, duke marrë parasysh ndjeshmërinë e mundshme rreth një date specifike”, shtoi ai.

Megjithatë, me veprimet dhe deklaratat e autoriteteve serbe Koliqi nuk është i habitur, në këtë gjendje do të ishte po të ndodhte e kundërta.

“Ne do të çuditeshim nëse shteti serb apo politikanët kryesorë serbë do ta përkrahnin një iniciativë të tillë, apo do të ndihmonin në krijimin e kushteve dhe atmosferës miqësore për mbajtjen e festivalit”, potencon ai.

Festivali “Mirëdita, dobar dan” mbahet që nga viti 2014 në Beograd, dhe gjithmonë ka pasur zëra që kanë qenë kundër organizmit të tij në kryeqytetin serb, por jo si kësaj radhe.

“Unë ndiej keqardhje për këto reagime”, thotë Koliqi. “Ndiej keqardhje për shoqërinë serbe se çfarë lloj të politikanëve i udhëheqin ata, e shfrytëzojnë në këtë rast edhe festivalin ‘Mirëdita, dobar dan’ që të mirëmbajnë profilin e tyre politik nacionalist”.

“Në vend që ata [politikanët serbë] të promovojnë tolerancë mirëkuptimi e solidariteti, po i hedhin edhe më shumë benzinë zjarrit duke shpërndarë të pavërteta dhe duke na akuzuar me shpifje. Në të njëjtën kohë kontribuojnë edhe më shumë në rritjen e urrejtjes ndër etnike dhe ndërshtetërore”, shton ai.

Meqë nuk ka ende asnjë shkresë zyrtare, Koliqi si njëri nga organizatorët e festivalit, potencon se puna është duke vazhduar për mbajtjen e tij, derisa nuk ka treguar konkretisht se cilat do të jenë veprimet e tyre pasi që të marrin njoftimin edhe zyrtarisht.

“Me partnerët në Kosovë dhe Serbi i kemi diskutuar të gjitha skenarët varësisht prej vendimeve të tyre ne kemi me reaguar. Momentalisht nuk mundem të them asgjë, pasi që po shpresojmë që vendimmarrësit [në Serbi], përkundër diskursit publik, do e kryejnë punën e tyre, në qoftë se duan të lejojnë pak demokraci në atë shtet”.

Ai vlerëson se autoritetet serbe nuk duhet të marrin këso veprimesh, pasi që në të kundërtën është, sipas tij, “sinjal për shtetin serb dhe për standardin demokratik atje”.

“Na do të reagojmë varësisht prej vendimeve që ata i marrin”.

Përveç këtyre, ai ka folur edhe për rëndësinë në kontekstin aktual që e ka festivali.

“Ka mbetur një dritare e vetme dhe shumë e vogël e një komunikimi të sinqertë që është i bazuar në evidencë që i pranon realitetet politike, që e pranon të kaluarën e hidhur, solidarizohet me viktimat civile të luftës”, shton ai ndër të tjera.

Ndërsa, Stano ka deklaruar se është e nevojshme të veprohet në një mjedis të sigurt lidhur me këtë ngjarje.

Foto: Peter Stano

“Organizatorët duhet të jenë në gjendje të veprojnë në një mjedis të sigurt dhe të gjithë qytetarët që dëshirojnë ta shijojnë festivalin duhet të jenë në gjendje ta bëjnë këtë në përputhje me të drejtën e tyre për lirinë e shprehjes dhe tubimin paqësor”, tha Stano për AP.

Ndryshe, qëllimi kryesor i festivalit është të prezantojë skenën kulturore të Kosovës në Serbi dhe anasjelltas, dhe përmes takimit të përfaqësuesve të shoqërisë kulturore të Kosovës dhe Serbisë, të arrihet një shkëmbim i ideve artistike dhe krijimi i një tradite bashkëpunimi.

Nëpërmjet shkëmbimit të ideve artistike, debatit dhe diskutimeve rreth çështjeve aktuale sociale dhe politike, festivali kontribuon në aspiratat e përgjithshme për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.