The Times për Shqipërinë: Këndi i fundit i pazbuluar i Mesdheut – për më pak

Shkrim i gazetares britanike Marianna Hunt në Shqipëri, për The Times, përshtatur nga Albanian Post

Ne kaluam nëpër të njëjtat pyje të dendura me pisha dhe bredha si Jul Cezari në vitin 48 para erës sonë, gjysmë të nervozuar, gjysmë të emocionuar nga mendimi se do të përplaseshim me macet e egra, ujqit dhe derrat e egër evropianë që jetojnë mes pemëve të Parkut Kombëtar të Llogarasë në Shqipëri.

Papritur ne – partneri im, dhe unë – dolëm në një këndvështrim dhe admiruam malet përreth, të rrudhura nga luginat e veshura me pisha dhe ujërat bruz të detit Jon që shtriheshin drejt thembrës së Italisë. Ishim në mes të një prej ecjeve tona, të organizuara nga operatori turistik Walks Worldwide, dhe kjo pamje justifikonte të gjitha arsyet tona për prenotim.

Bregdeti Jon i Shqipërisë është shfaqur për udhëtarët ndërkombëtarë vitet e fundit falë fshatrave të përsosura si Ksamili, të cilët kanë plazhe të bardha të pacenuara, aq sa mund të mbahen në Instagram me emrin “Maldivet e Evropës”.

Megjithatë, e dija se në bregdetin e Shqipërisë kishte shumë më tepër se vetëm diell dhe rërë, duke përfshirë natyrën e paprishur dhe trashëgimitë historike magjepsëse të 50 viteve pas perdes së hekurt. Duke qenë se unë dhe partneri im mund të kemi pak kruarje duke qëndruar ulur në plazh gjatë gjithë ditës, ideja e një destinacioni me diell që kishte diçka më të thellë për të eksploruar ishte vërtet tërheqëse.

Pika përfundimtare e shitjes ishte çmimi. Sipas Walks Worldwide, kostot e përgjithshme për një pushim në Shqipëri janë rreth dy të tretat e çmimit të diçkaje të krahasueshme në Greqi. Në restorante, ju mund të paguani rreth gjysmën e asaj që do të paguanit në Korfuz – që është vetëm 30 minuta me traget nga Shqipëria.

Në vend të kësaj, ne fluturuam për në Tiranë, kryeqytetin e Shqipërisë, dhe shijuam tre ose më shumë orë me makinë deri në bregdet, peizazhi që fluturonte kureshtar mes qyteteve gri të stilit sovjetik dhe pamjeve të mëdha të detit.

Ishim në një turne ecjeje me vetë-udhëzues që fokusohej në të ashtuquajturën Riviera të vendit. Duke qenë se Shqipëria është ende pak e panjohur dhe ishte e vështirë për të gjetur informacion në lidhje me rrugët e ecjes në internet, ne zgjodhëm këtë paketë sepse ofronte përzierjen më të mirë midis ngecjes në natyrë (me shëtitje çdo ditë që variojnë nga tre deri në shtatë milje ) dhe pak rehati dhe mbajtje dore.

Ju jepet një pajisje GPS e ngarkuar paraprakisht me shtigjet, kështu që është jashtëzakonisht e vështirë të humbisni. Ky ishte një lehtësim pasi, megjithëse rrugët kishin shenja bardh e kuq, shpesh nuk kishte asnjë në momentet që kishe më shumë nevojë për to. Plus, nuk ka asgjë për t’u përafërt apo për të tërhequr gjërat tuaja përreth.

Rruga e shtatë netëve fluturon mes hoteleve, me një shofer taksie që vjen çdo mëngjes për t’ju marrë dhe për t’ju zbritur në fillim të shëtitjes së asaj dite, pastaj kthehet për t’ju marrë në fund, duke transportuar bagazhin tuaj në hotelin tjetër nëse është e nevojshme.

Rruga ishte gjithashtu një kombinim i bukur i ecjes në pyjet e lashta me pisha dhe shëtitjeve përgjatë plazheve rreth Himarës, një qytet i njohur bregdetar. Akomodimi ynë në Himare, Guest House Solive, ishte i fshehur në një rrugë të pistë. Ishte e thjeshtë, por e pastër, me një kopsht të vogël simpatik, ku pronari, Toni, rrit limonë me lëng dhe pjeshkë kerubike, si edhe gatuan omëletë të shijshme për mëngjes.

Në shëtitjen tonë të parë shkuam në fshatin me kalldrëm të Kudhes për të ndjekur shtigjet e barinjve të vjetër. Këto na çuan nëpër ullishtat dhe livadhet e sherebelës, ku aroma e kamomilit dhe barishteve ndihet sikur po thithim infuzione çaji bimor. Të vetmet krijesa të gjalla që kaluan rrugën tonë ishin dhitë dado dhe kecat e tyre.

Më në fund rruga zbriste në Qeparo, një tjetër fshat i shkatërruar me një grusht shtëpi fermash prej guri fildishi dhe një ose dy taverna të përgjumura. U ulëm nën hijen e një lisi në njërën prej tyre, Te Rrapi i Qeparoit, duke admiruar pamjen e detit Jon teksa futeshim në byrek (pastë tradicionale me filo) të mbushur me barishte të egra.

Duke ndjekur shtigjet e dhive (dhe dhive) u shpëtuam nga zonat e ndërtuara. Shëtitja nga fshati Lukovë në Borsh ishte një nga të preferuarat e mia, duke marrë ujëvarat dhe kishat e rrënuara dhe duke na rrënuar papritur në zona të mrekullueshme si Buneci, ku, në sezonin e ulët, të vetmet shenja të tjera të jetës njerëzore ishin çadrat e disave. kampistët e egër.

Ne gjithashtu u drejtuam në Parkun Kombëtar të Llogarasë, një sërë malesh dhe livadhesh alpine me pamje nga Riviera. Këto pyje të dendura dikur siguruan strehë për Jul Cezarin dhe ushtrinë e tij ndërsa ai luftonte me rivalin e tij të madh Pompeut.

Një peizazh kaq i thyer aq afër plazheve ndihej shumë ndryshe nga ajo që kisha përjetuar në pjesë të tjera të Mesdheut. Është një peizazh që ka mahnitur edhe romantikët si Lord Bajroni, i cili u tërbua për Shqipërinë në poemën e tij epike Childe Harold’s Pilgrimage.

Kjo ndihej si ana e egër e Shqipërisë, duke mbështetur idenë time fillestare se vendi ishte shumë më tepër se pushimi i lirë në plazh që sugjerojnë postimet në Instagram. Megjithatë, ndjeva se vendi kishte më shumë për të dhënë. Jo më pak në aspektin e historisë së saj – një nga më të rrahurat dhe më të turbullta në Evropë.

Ne u takuam me Elton Caushin nga Albanian Trip, i cili ishte një nga të parët që promovoi udhëtimin në vend kur u çlirua nga kontrolli i hekurt i diktatorit komunist Enver Hoxha dhe pasardhësi i tij në fillim të viteve 1990.

“Në kohën e Hoxhës, Shqipëria ishte një nga vendet më të izoluara në botë. Ne ishim të shkëputur edhe nga Bashkimi Sovjetik”, na tha Caushi. Dyshimi i Hoxhës për botën e jashtme është arsyeja që, sot, peizazhi i Shqipërisë është i mbushur me bunkerë ushtarakë betoni (vlerësohet të jenë më shumë se 700 mijë – rreth një për çdo katër shqiptarë).

U ndalëm te një çift, duke u futur brenda për të imagjinuar fëmijët e moshës 12-vjeçare duke u stërvitur për t’i menaxhuar ata në rast të forcave pushtuese. “Ekziston një rrezik real që njerëzit të vijnë në plazhe dhe të largohen pa ditur asgjë për historinë tonë”, tha Caushi.

Përveç industrisë së saj në shpërthim të turizmit, skena e ushqimit në Shqipëri po bëhet gjithnjë e më e fortë, me një lëvizje lulëzimi nga ferma në tryezë.

Udhëtuam me makinë në brendësi të vendit për rreth tre orë për të vizituar Pupa, një punishte vere e drejtuar nga familja ku ata kultivojnë rrush autokton shqiptar si bishtajore (që gjenden vetëm në këtë rajon) dhe dhjetëra perime të ndryshme për restorantin e tyre.

Roze e bardhë e freskët dhe e bardhë kombinohet në mënyrë perfekte me pjatat me bazë perimesh që shpërthejnë me shije, si specat e ëmbël të mbushur me djathë kremoz. Kantina ka gjithashtu dhoma gjumi elegante.

Në bregdet, ushqimi ishte i një cilësie të ngjashme, por pak më të shtrenjtë.

Ne kërkonim të dilnim edhe më larg nga rruga e rrahur dhe Caushi na çoi në një rrugë të tërthortë deri në atë që mezi mund të përshkruhej si një rrugë për në fshatin Tragjas, ku vizituam shtëpinë e Sofo Daupajt, një dhi dhe gruan e tij, Dhurata.

Dikur kishte një komunitet të konsiderueshëm lart në këto kodra të largëta, por si një kështjellë për forcat e rezistencës që luftonin nazistët gjatë Luftës së Dytë Botërore, u bombardua dhe u braktis. Të mbijetuarit dhe pasardhësit e tyre tani jetojnë në shtëpi betoni në rrëzë të malit – me përjashtim të Daupajt. Ai dhe gruaja e tij mbeten me tufën e tyre prej rreth 400 dhish, 40 lopë dhe nëntë qen.

Ata ndërtuan një hambar, nga i cili Dhurata tani shërben dreka dhe darka të shijshme shtëpie për ata që thërrasin paraprakisht – “Ne nuk jemi restorant. Nuk ka menu”, tha ajo. Vitin e kaluar shtuan tre stane (kasollet e bariut prej guri), me çati prej kashte dhe hapësirë ​​të mjaftueshme për një krevat dopio.

Ndërsa nuk ka Wi-Fi, kasollet kanë priza për të karikuar një telefon dhe ka dushe të nxehtë në bllokun e tualetit.

Në mbrëmje, ndërsa dielli i skuqur perëndonte livadhet e pafundme me shkurre sherebele dhe lulet e verdha të tyre digjeshin, ne e ndoqëm Daupajn te tufa e tij e dhive. Ai i urdhëroi me një gjuhë të çuditshme lehjeje (“Nuk është as në të vërtetë shqip”, tha Caushi) ndërsa milte ato më të shëndosha.

Xixëllonjat filluan të dridhen dhe ne dëgjuam një vegël të dobët dhe qetësuese të largët çakejsh. Mendova të provoja të bëja një foto, por e hodha idenë. Tingujt, erërat, shija e qumështit të ngrohtë të dhisë… kjo ishte një anë e Shqipërisë që asnjë postim në Instagram nuk mund ta kapte.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.