Në një intervistë për të përditshmen italiane “La Repubblica”, Radoslaw Sikorski ka folur për herë të parë me një gazetë italiane që kur u emërua ministër i Jashtëm në Poloni.
Ai ilustron idetë e tij për Rusinë, emigracionin dhe të ardhmen e Evropës.
Intervista e plotë:
Putin po fillon stërvitjet ushtarake bërthamore në kufirin me Bjellorusinë. Sa të shqetësuar duhet të jemi?
“Putini ka përmirësuar raketat me aftësi bërthamore dhe ka modernizuar objektin e tij të ruajtjes së kokave bërthamore në enklavën e Kaliningradit në vitet e fundit. Për ne nuk ndryshon asgjë. Moska ende mund të na asgjësojë me bomba atomike mijëra herë. Tashmë në kohën kur unë negociova marrëveshjen e mbrojtjes raketore me SHBA-të, ata kërcënuan se do të na asgjësonin me armë bërthamore. Aq sa u bëja thirrje gjeneralëve rusë që të mos na kërcënojnë me luftë bërthamore një herë në tre muaj. Ata u ndalën për një kohë”.
“Por kjo është letra e fundit që Putini mund të luajë. Dhe duhet mbajtur mend se ushtria ruse nuk është e pajisur për të luftuar në një mjedis të kontaminuar. Kërcënimi i përdorimit të armëve bërthamore ka një sërë implikimesh të ndërlikuara dhe ne nuk duhet ta torturojmë veten me këtë kërcënim”.
A është Polonia gati të dërgojë trupa në Ukrainë?
“Nuk duhet ta përjashtojmë. Ne duhet ta lëmë Putinin të pezulluar për sa i përket qëllimeve tona”.
A ka ndikime ruse në Poloni?
“Sigurisht. Në Spanjë, rusët transferuan para për separatistët. Kohët e fundit një gjyqtar polak iku në Bjellorusi dhe ne mendojmë se ishte një dezertim i drejtuar nga Moska. Rusët dërguan skuadra goditëse në Gjermani dhe Britani. Rusët veprojnë kudo. Dhe padyshim edhe në Poloni”.
“Ne duhet të mësojmë të vaksinojmë sistemin tonë politik, institucionet tona dhe opinionin tonë publik kundër manipulimit rus. Putin ka qenë në luftë me ne që nga viti 2011. Duhet të kuptojmë se kjo është sfida dhe ta përballojmë atë”.
Pse që nga viti 2011?
“Sepse ai ishte i bindur gabimisht se protestat ruse në Shën Petersburg dhe Moskë kundër kthimit të tij në Kremlin ishin një grusht shteti perëndimor”.
A mendoni se PIS dhe e djathta evropiane janë ndikuar nga Rusia?
“Nga pikëpamja ideologjike, po, është e qartë. Janë kundër të drejtave homoseksuale, janë anti-evropianë, shfrytëzojnë në mënyrë të pahijshme median publike për të transmetuar mesazhet e tyre dhe për të promovuar unitetin mes partisë dhe kishës. Të gjitha këto janë tipare karakteristike të Putinizmit. Ata pretendojnë se e urrejnë Putinin. Por ideologjikisht janë shumë të ngjashëm”.
“Autoritarizmi është i njëjti. Presidenti rus po frymëzon botën të jetë anti-perëndimore dhe anti-modernizuese. Falë një lloji të caktuar të ‘tradicionalizmit të armatosur’, të paktën një e treta e popullsisë është tërhequr nga autoritarizmi”.
Qeveria juaj po ngre një komision për të hetuar ndikimet ruse, i cili të kujton atë që PiS donte të ngrinte pak para zgjedhjeve, të ashtuquajturin ‘Lex Tusk’. A është një hakmarrje ndaj PiS?
“Jo, ka një ndryshim thelbësor. Komisioni antikushtetues i PiS do të kishte të drejtë të dëbonte njerëzit nga politika. Ideja fillestare ishte përjashtimi i politikanëve nga politika me një komision politik që do të kishte kompetencat e një prokurorie dhe një gjykate. Megjithatë, komisioni ynë është një organ këshillues i Ministrit të Drejtësisë. Nuk ka fuqi. Do të kufizohet në shqyrtimin e disa rasteve nga e kaluara, hetimet e gazetarëve të besueshëm dhe këshillimin e Ministrit të Drejtësisë se cilat raste mund të hetohen nga prokurorët. Kjo është e gjitha. Dhe do të jetë me dyer të mbyllura dhe askush nuk do të dëbohet nga politika”.
Çfarë do të bëni në kufirin me Bjellorusinë? Ka vite që atje ka kthime të paligjshme të emigrantëve.
“Ne do të forcojmë kufirin. Jo vetëm kundër emigracionit të paligjshëm, por edhe kundër kërcënimeve ushtarake. Do të doja që kolegët tanë perëndimorë të kuptojnë se nuk po flasim për flukse emigrantësh të varfër që ëndërrojnë për një jetë më të mirë”.
“Ajo që po përballemi në kufirin lindor të Polonisë është një sulm i organizuar ndaj Bashkimit Evropian. 90% e njerëzve që përpiqen të kalojnë kufirin bjellorus-polak kanë një vizë ruse në pasaportën e tyre. Këta janë njerëz që u rekrutuan dhe u inkurajuan në Etiopi dhe gjetkë për të ardhur në Moskë nëpërmjet Lindjes së Mesme. Më pas dërgohen në Bjellorusi dhe më pas detyrohen të kalojnë kufirin”.
Po emigracioni funksionon kështu kudo: njerëzit e varfër që kalojnë kufijtë, kështu është edhe në Afrikë.
“Ka një ndryshim thelbësor. Në Afrikën Veriore fenomeni i emigracionit nuk organizohet nga një shtet. Fqinji ynë, një anëtar i Kombeve të Bashkuara, po organizon një luftë hibride përmes emigrantëve me qëllim që të shkatërrojë Bashkimin Evropian duke e bërë atë politikisht të paqëndrueshëm”.
“Mendojnë, për mendimin tim, se nëse nuk arrijmë të mbrojmë dhe kontrollojmë kufirin e jashtëm, e djathta ekstreme do të fitojë në vendet tona dhe në zgjedhjet evropiane. Dhe kjo do të shkatërrojë Bashkimin Evropian. Ky është plani”.
Pra, nuk do të zbatonit, për shembull, Konventën e Gjenevës për këta emigrantë?
“Unë personalisht kam qenë përfitues i Konventës së Gjenevës. Unë kam qenë një refugjat në Mbretëri të Bashkuar në vitet 1980. Por Konventa e Gjenevës ishte krijuar për t’u zbatuar për individët. Numrat kanë rëndësi. Asnjëherë nuk kishte për qëllim të zbatohej për miliona njerëz. Në anën tjetër të Mesdheut ka një miliard njerëz që preferojnë të jetojnë këtu sesa atje. A mund të strehojmë një miliard njerëz? Nuk mundemi”.
Është një e drejtë individuale shqyrtimi i kërkesës për azil.
“Nuk ka asnjë të drejtë individuale për të jetuar kudo që të duash në botë. Nëse do të kishte, nuk do të kishim nevojë për pasaporta apo viza. Nëse kemi pasaporta ose viza, do të thotë që kufijtë duhet të kontrollohen. Dhe qytetarët tanë kërkojnë që kufiri i jashtëm i zonës Shengen të jetë me njerëz. Nëse kjo nuk ndodh, ajo do të shembet dhe ne nuk do të kemi më liri të lëvizjes brenda zonës Shengen. Dhe ne jemi të përkushtuar të bëjmë pjesën tonë në anën polake të kufirit të BE-së”.
Edhe në rrezik për të shkelur rregullat që mbrojnë të drejtat e njeriut?
“Nuk ka të drejtë njerëzore të jetosh ku të duash. Nuk ka të drejtë të njeriut për të kaluar kufirin ilegalisht”.
Edhe kryeministri Donald Tusk votoi kundër Paktit Evropian për Emigrantët. A do ta aplikoni?
“Ne jemi ende duke shqyrtuar ndikimin në Poloni. Dhe mos harroni se Polonia është vendi që mirëpret numrin më të madh të refugjatëve dhe personave të zhvendosur për shkak të luftës. Dhe ne jemi të kërcënuar nga një valë tjetër refugjatësh nëse Putini arrin të shkatërrojë kapacitetin e prodhimit të energjisë elektrike të Ukrainës. Kështu, ne duam të bëjmë dallimin midis refugjatëve të vërtetë të luftës, grave dhe fëmijëve ukrainas dhe njerëzve të sjellë në kufirin tonë nga GRU e Putinit. Ka një ndryshim të madh”.
Sipas disa thashethemeve, Putin është gati të negociojë një armëpushim në vijën e parë. Sa i besueshëm është?
“Epo, besimi im te Vladimir Putin është komprometuar. Nëse dëshiron t’i japë fund luftës, mund ta bëjë këtë duke u tërhequr nga Ukraina. Mund ta bëni vetëm me një telefonatë, e cila do të shkonte kështu: ‘I nderuar Shef i Shtabit, do t’ju kërkoja të përfundoni operacionin special ushtarak, duke filluar nga nesër’. Dhe tragjedia e vërtetë është se Ukraina nuk mund ta bëjë këtë”.
A ka ndërhyrje ruse në zgjedhjet evropiane?
“Sigurisht. Rusia ka ndërhyrë në zgjedhjet tona qysh në vitin 2014, ndërhyri në zgjedhjet e Amerikës në vitin 2016 dhe në referendumin e Britanisë për Brexit. Ai do të bëjë gjithçka që na vë në vështirësi, që bind popullatën tonë se demokracia nuk funksionon. Se ne jemi po aq të këqij sa ata”.
“Përhapja e mosbesimit dhe kaosit është modeli i biznesit të Putinit. Siç mund ta shihni, shumë gjëra po ndodhin në Evropë”.
A e ndani ju nevojën për një reformë të Traktateve Evropiane?
“Jo. Mendojmë se zgjerimi mund të bëhet pa ndryshuar traktatet”.
Edhe pa ndryshuar mekanizmin e votimit?
“Ne jemi kundër. Ekziston vetëm një fushë në të cilën ne do të pranonim braktisjen e parimit të unanimitet: atë të sanksioneve. Ne besojmë se fakti që një vend i vetëm mund të bllokojë ose vonojë sanksionet ka qenë pak i dobishëm”.
Çfarë mendoni për kërkesën e gjykatës së Hagës për një urdhër arresti për Netanyahun dhe liderët e Hamasit?
“Mendoj se nuk është e dobishme të shpallen vendime kundër një terroristi dhe një kryeministri në detyrë të një vendi demokratik në të njëjtën kohë. Mendoj se Gjykata i ka bërë keq vetes”.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
