Shqipëria

Shqiptarët jetojnë më gjatë se amerikanët, thotë raporti


Ndërsa jetëgjatësia në SHBA vazhdon të bjerë, një raport i ri zbuloi se vendi ka qenë në një disavantazh të jetëgjatësisë që nga vitet 1950 dhe vetëm është përkeqësuar që atëherë. Madje duke ia kaluar edhe Shqipëria.

Studimi, i botuar në Gazetën Amerikane të Shëndetit Publik, tregon gjithashtu se më shumë se 50 vende kanë tejkaluar SHBA-të në jetëgjatësi që nga vitet 1930 dhe një pjesë e vogël e shteteve mund të jenë pjesërisht përgjegjës.

Duke zgjeruar grupin për të përfshirë vendet me popullsi mbi 500 mijë, raporti zbuloi se 56 vende kishin tejkaluar SHBA-të në jetëgjatësi që nga viti 1950 dhe përfshinin vende me ekonomi më të vogla, popullsi më të ulët dhe sisteme të ndryshme qeveritare.

Vendet me të ardhura të mesme bënë mjaft fitime në jetëgjatësinë për të kapur dhe më pas tejkaluar SHBA-të gjatë kohëve kur përshpejtimi i vendit u ngadalësua, tha autori i studimit Dr. Steven Woolf.

Deri në vitin 2019, SHBA-të u renditën në vendin e 40 në mesin e vendeve të populluara – më ulët se Libani dhe Shqipëria.

Sipas Statista, në vitin 2021, jetëgjatësia nga lindja për gratë në Shqipëri ishte rreth 79.17 vjet, ndërsa jetëgjatësia nga lindja për burrat ishte mesatarisht rreth 74.09 vjet.

“Shkalla e problemit është më e madhe se sa kemi menduar ndonjëherë … më e vjetër se sa mendonim, dhe numri i vendeve që kanë tejkaluar Shtetet e Bashkuara është shumë më i madh se sa mendonim”, shtoi Woolf, drejtor emeritus i Qendra për Shoqërinë dhe Shëndetin në Universitetin e Commonwealth-it të Virginia-s në Richmond.

Zbulimet ofrojnë një perspektivë të re mbi jetëgjatësinë në SHBA dhe hedhin dritë mbi mënyrën se si të ndryshohet trendi, thonë ekspertët.

Shtetet e Bashkuara filluan të shohin rritje dramatike të jetëgjatësisë në fillim të shekullit të 20-të, kryesisht si rezultat i përparimeve të shëndetit publik si vaksinat dhe kanalizimet, tha Woolf.

Raporti i ri tregon se si kjo rritje vazhdoi në vitet ’50, me jetëgjatësinë në SHBA që renditet në vendin e 12-të më të lartë në botë.

Por kjo normë rritjeje filloi të bjerë në vitin 1955, dhe deri në vitin 1968, SHBA kishte rënë në vendin e 29-të.

Shkalla e rritjes së jetëgjatësisë u rikuperua në vitin 1974, sipas studimit, më pas u ngadalësua përsëri në 1983.

Të dhënat e përkohshme nga viti 2021 tregojnë se jetëgjatësia në SHBA ka rënë në 76.1 vjet, sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Studimi u mbështet në vlerësimet nga Divizioni i Popullsisë i OKB-së dhe Baza e të Dhënave të Vdekshmërisë në SHBA, tha Woolf, të cilat mund të anojnë renditjet e sakta dhe ndryshimet nga viti në vit.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore