Shqetësimi për kostot e banesave arrin rekord në vendet e pasura

Pakënaqësia me kostot e strehimit ka arritur një rekord të lartë në të gjithë vendet e pasura, duke u ngritur mbi shqetësimet e tjera si kujdesi shëndetësor dhe arsimi.

Gjysma e të anketuarve në vendet e OECD janë të pakënaqur me disponueshmërinë e banesave të përballueshme, sipas shifrave të Gallup Analytics, një rritje e mprehtë që kur bankat qendrore rritën normat e interesit për t’u përballur me periudhën më të keqe të inflacionit në një brez.

Ndërsa normat më të larta kanë ndihmuar në uljen e çmimeve të pronave në disa vende evropiane, banesat mbeten më të shtrenjta se përpara pandemisë – edhe para se të faktorizohen në kosto më të larta të huamarrjes.

Në SHBA, çmimet e banesave janë rritur pavarësisht rritjes së normave të interesit.

Pothuajse 60 për qind e të anketuarve në ekonominë më të madhe në botë thanë se ishin të pakënaqur me stokun e banesave të përballueshme.

Ndërkaq, qiratë janë rritur në një kohë kur çmimet më të larta për sendet e tjera thelbësore, si ushqimet dhe karburantet, janë ulur në të ardhurat e disponueshme.

Studiuesit fajësojnë pjesërisht mungesën e ndërtimit të shtëpive të reja për krizën e përballueshmërisë.

“Në thelb ne nuk kemi ndërtuar mjaftueshëm,” tha Willem Adema, një ekonomist i lartë në divizionin e politikave sociale të OECD, duke shtuar se zhvilluesit shpesh synonin familjet më të pasura, duke përkeqësuar presionin ndaj atyre me të ardhura më të ulëta.

Andrew Wishart, një analist në Capital Economics, tha se”tendencat e popullsisë mund të lëvizin shumë më shpejt sesa mund të ndryshoni ofertën e banesave.”

Pakënaqësia për strehimin do të luajë një rol të rëndësishëm në zgjedhjet e këtij viti, veçanërisht në SHBA, ku votuesit shkojnë në qendrat e votimit në nëntor.

Çmimi mesatar i banesave tani është pothuajse 38 për qind më i lartë se kur presidenti amerikan Joe Biden mori detyrën në janar 2021, sipas indeksit Case-Shiller.

Hulumtimet nga Qendra e Përbashkët për Studimet e Strehimit të Universitetit të Harvardit treguan se pagesa mujore e strehimit për një shtëpi me çmim mesatar me një kredi me depozitë të ulët, siç favorizohej nga blerësit për herë të parë, ishte tani 3,096 dollarë – krahasuar me rreth 2 mijë dollarë në janar 2021.

Ndërkohë, shumë pronarë shtëpish ekzistues kanë mbyllur hipotekat 30-vjeçare me tarifa jashtëzakonisht të ulëta dhe në tërësi po paguajnë më pak për shërbimin e borxhit si përqindje e të ardhurave se në çdo kohë që nga viti 1980, sipas Harvardit.

Të dhënat e Gallup, bazuar në përgjigjet e më shumë se 37 mijë njerëzve në 37 vendet që përbëjnë klubin e shteteve të pasura të OECD-së, tregojnë se pakënaqësia për përballueshmërinë e banesave është më e larta tek moshat nën 30 vjeç dhe ata të moshës 30 deri në 49 vjeç, shumë prej të cilëve mund të jenë duke u përpjekur të hipte në shkallët e pronës.

Rreth 44 për qind e moshave mbi 50 ishin të pakënaqur me strehimin në vendet e OECD-së, por përqindja u rrit në 55 për qind për moshat nën 30 vjeç dhe 56 për qind për ata të moshës 30 deri në 49 vjeç.

Në Angli, çmimet e banesave tani janë tetë herë më shumë se paga mesatare vjetore, sipas statistikave zyrtare. Ky është më shumë se dyfishi i raportit të parë kur qeveria e fundit laburiste mori detyrën në 1997.

Numri i familjeve që jetojnë në strehim të përkohshëm në Angli është gjithashtu në një rekord të lartë.

Rreth 30 për qind e popullsisë në vendet e pasura ishin të pakënaqur me sistemin e kujdesit shëndetësor, arsimin dhe transportin publik. Pakënaqësia me standardin e jetesës u rrit në vitin 2023, por vetëm pak, duke u rritur nga 24 në 25 për qind.

Sondazhi Botëror i Gallup përpilohet çdo vit, me sondazhin e vitit 2023 bazuar në përgjigjet e 145,702 njerëzve në 142 vende dhe të peshuara sipas popullsisë.

Të anketuarit janë pyetur për një sërë çështjesh socio-ekonomike dhe politike.

Disa vende ku të dhënat e 2024 janë tashmë të disponueshme kanë treguar një rritje të mëtejshme të pakënaqësisë me strehimin këtë vit.

Në Gjermani, pjesa e atyre që janë të pakënaqur për disponueshmërinë e banesave të përballueshme u rrit në një nivel të ri prej 46 për qind, nga 42 për qind në 2023 dhe më shumë se dyfishi i niveleve deri në vitin 2012.

Në Spanjë, përqindja e atyre që janë të pakënaqur me strehimi u rrit në 62 për qind në 2024, më i larti që nga kriza financiare.

Marrë nga Financial Times”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.