Shqetësime për konflikt interesi rreth eurodeputetëve dhe punëve të tyre të dyta

Gjysmë duzinë anëtarë të Parlamentit Evropian fitojnë më shumë nga punët e dyta sesa si ligjvënës të BE-së, sipas analizës që ngre pyetje në lidhje me konfliktet e mundshme të interesit.

Grupi i fushatës Transparency International zbuloi se 70% e 705 anëtarëve të Parlamentit Evropian kanë punë të dyta.

Pak më shumë se një e katërta e punëve u paguan, me gjashtë ligjvënës që fitonin më shumë se rroga e tyre vjetore bruto prej 120 mijë e 900 euro.

Eurodeputeti me të ardhurat më të larta deklaroi 3 milionë euro në vit nga një biznes i pasurive të paluajtshme; një politikan tjetër kishte një rrogë nga puna e tij në avokatinë e korporatave që ishte pothuajse aq e lartë sa paga e deputetit.

Kurse shumë parlamentarë përfituan nga anëtarësimi në bordin e kompanive.

Nga 20 fituesit më të mëdhenj të eurodeputetëve, nëntë ishin anëtarë të Partisë Popullore Evropiane të qendrës së djathtë (EPP); gjashtë të tjerë u përkisnin partive nacionaliste ose të ekstremit të djathtë, ose kishin qenë anëtarë të grupeve të tilla në të kaluarën e afërt.

Te 20 të parë përfshiheshin gjithashtu dy socialistë; dy liberalë, duke përfshirë ish-koordinatorin e Brexit, Guy Verhofstadt; dhe një i pavarur, i cili u përjashtua nga grupi liberal.

Ky ishte eurodeputeti lituanez Viktor Uspaskich, 3 milionë euro të ardhura të të cilit kryesuan listën.

Ai u hoq nga grupi liberal Renew në vitin 2021 për shkak të komenteve homofobike dhe tani është i pavarur.

Një eurodeputet i profilit të ulët, Uspaskich u raportua nga transmetuesi publik i Lituanisë vitin e kaluar se i kishte dhënë para një faqeje interneti që promovonte teori konspirative për luftën në Ukrainë dhe vaksinat kundër COVID.

Në vendin e dytë ishte eurodeputeti francez Jérôme Rivière, i cili fitoi 220 mijë e 248 euro mbi pagën e tij të eurodeputetit, kryesisht përmes përfshirjes së tij në një kompani shërbimesh financiare.

Rivière u zgjodh në Parlamentin Evropian si anëtar i Tubimit Kombëtar të Marine Le Pen, por më vonë iu bashkua partisë Reconquête të Éric Zemmour, përpara se të riregjistrohej si i pavarur në 2023.

Në numrin 3 ishte László Trócsányi, një ish-ministër hungarez i drejtësisë dhe anëtar i partisë qeverisëse të së djathtës së djathtë Fidesz: ai vlerësohej të fitonte 171 mijë e 638 euro nga një rektorat në universitet dhe nga punët akademike.

Eurodeputetë të tjerë që kishin të ardhura të larta përfshinin Guy Verhofstadt, një ish-udhëheqës i grupit liberal. Ai fitoi 131 mijë e 988 euro, kryesisht nga bordet e kompanive.

Eurodeputeti francez i qendrës së djathtë, Geoffrey Didier, fitoi 115 mijë e 200 euro në vit duke punuar si avokat korporativ në një firmë ku thuhet se “këshillon dhe ndihmon liderët e biznesit ose organizatat financiare” në çështje gjyqësore, si dhe fitime të tjera të jashtme.

Ai ka thënë se puna e tij si avokat ishte “plotësisht në përputhje me ligjin” me mandatin e tij të eurodeputetit.

Monika Hohlmeier, një eurodeputete gjermane e qendrës së djathtë, deklaroi 75 mijë euro në vit për t’u ulur në bordin e grupit BayWa me bazë në Mynih, një konglomerat bujqësi-ndërtim-energji që është në regjistrin e lobistëve të BE-së.

“Përvojat që kam në organizata të ndryshme apo në BayWa dhe njohuritë që gjeneroj atje më pasurojnë për të analizuar çështje të ndryshme nga këndvështrime të ndryshme dhe për të bërë një vlerësim të konsideruar me kujdes të fakteve”, ka thënë ajo.

Eurodeputeti nacionalist flamand Johan Van Overtveldt fitonte 30 mijë euro në vit duke u ulur në bordin e një kompanie Nbx BV me bazë në Antwerp, e cila është e specializuar në teknologji dhe sisteme pagesash.

Zyra e Van Overtveldt ka bërë me dije se eurodeputeti ishte anëtar i bordit ndërkombëtar të asaj kompanie dhe “përqendrohet në planet e zgjerimit ndërkombëtar, jashtë BE-së, ndaj dhe nuk ka konflikt interesi”.

Asnjë nga eurodeputetët nuk ka thyer asnjë rregull, por Transparency International ka thënë se sfera e punëve të dyta, të paguara dhe të papaguara, ka ngritur shqetësime për konfliktet e interesit dhe ndërhyrjet e mundshme të huaja, 18 muaj pasi Parlamenti Evropian u trondit nga paratë e “Qatargate”.

“Kur shikojmë përmbajtjen e deklaratave, shohim se ka gabime, shohim se ka aktivitete që mund të jenë të favorshme, potencialisht për një konflikt interesi”, ka thënë Raphaël Kergueno, autori kryesor i studimit të Transparency International.

Ai bazohet në deklaratat publike të interesave të jashtme të deputetëve deri më 24 prill 2024.

Ai e krahasoi atë që e shihte si kontrolle të kufizuara të parlamentit mbi deklaratat e eurodeputetëve me kontrolle më “proaktive” në disa vende anëtare të BE-së, si Franca.

“Kjo hap derën për një mori problemesh: ose konflikt interesi dhe potencialisht një derë e hapur për subjektet që mund të përpiqen të derdhin para nga qeveritë e vendeve të treta në parlamentin evropian”.

Pas skandalit të “Qatargate”, eurodeputetët votuan për të forcuar standardet e etikës dhe transparencës.

Më shumë se gjysma e 20 fituesve më të mëdhenj votuan kundër një amendamenti që do të ndalonte punët e dyta me organizatat në regjistrin e lobistëve të BE-së.

Propozimi përfundimisht dështoi pasi u refuzua nga më shumë se 90% e PPE-së së qendrës së djathtë dhe grupit Euroskeptik Konservatorë dhe Reformistëve Evropianë (ECR).

Transparency International po pyet gjithashtu nëse eurodeputetët e zënë me punë të dyta kanë kohë të fokusohen në detyrat e tyre parlamentare.

Raporti tregon se eurodeputeti mesatar me interesa anësore ka katër aktivitete, të paguara dhe të papaguara, ndërsa 23 deputetë deklaruan më shumë se 10 vende pune të dyta.

Transparency International i bën thirrje parlamentit të ardhshëm evropian, i cili fillon mandatin e tij në korrik pas zgjedhjeve evropiane, të ndalojë të gjitha punët e dyta, të paguara dhe të papaguara.

Në mungesë të një ndalimi të tillë grupi i fushatës do të donte të shihte kontrolle më të forta nga parlamenti për punët e dyta, që “vendos burimet për të siguruar gjithashtu që eurodeputetët nuk do të kanë një situatë konflikti interesi”.

Marrë nga “The Guardian”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.