SHBA në përpjekje diplomatike për të frenuar konfliktin në Gaza

Vendimi i presidentit Joe Biden për të vizituar Izraelin mbyll një javë diplomaci intensive amerikane që synon të mbështesë aleatin e saj më të ngushtë në Lindjen e Mesme dhe të përpiqet të parandalojë përhapjen e luftës së Izraelit me Hamasin në rajon.

Amerikanët janë të shqetësuar se guximi i sulmit të Hamasit dhe egërsia e kundërofensive izraelite mund të ndezin dhunë në Bregun Perëndimor dhe më gjerë.

Presidenti do të bashkohet me Sekretarin e tij të Shtetit, Antony Blinken, i cili ka qenë në një lëvizje të furishme në Lindjen e Mesme. Blinken ka theksuar mbështetjen e plotë të SHBA-ve për një përgjigje të fuqishme ndaj sulmit vdekjeprurës të Hamasit, i cili vrau më shumë se 1 mijë e 400 izraelitë.

Ai po përpiqet gjithashtu të zbusë viktimat civile në Gaza, enklavën që qeveriset nga grupi militant palestinez. Izraeli ka vrarë tashmë rreth 3 mijë palestinezë në sulmet e pamëshirshme ajrore dhe ka bllokuar ushqimin, ujin dhe energjinë elektrike për Gazën, duke e zhytur atë në një krizë humanitare.

“Blinken po përpiqet të fusë gjilpërën”, thotë David Schenker, ish-diplomati i lartë i departamentit të shtetit për Lindjen e Mesme. “Deri më tani, ai duket se ia ka dalë relativisht mirë. Por bëhet gjithnjë e më sfiduese”.

Theksi i Blinken për mbrojtjen e civilëve u rrit gjatë turneut të tij të stuhishëm në aleatët arabë të Amerikës në fund të javës së kaluar, duke vizituar gjashtë vende në tre ditë.

Ai donte që ata të dënonin qartë Hamasin për shkallën dhe brutalitetin e pashembullt të sulmit dhe shpresonte të kufizonte kritikat ndaj fushatës ushtarake të Izraelit.

Vetëm dy qeveri arabe – Bahreini dhe Emiratet e Bashkuara Arabe – denoncuan Hamasin. Të tjerët mund ta kenë bërë këtë privatisht, sepse shumica janë armiqësorë ndaj Hamasit në shkallë të ndryshme.

Në publik, megjithatë, ata u përqendruan në tragjedinë humanitare që po shpaloset tashmë në Gaza.

Një operacion i gjatë tokësor izraelit mund të ndezë popullsinë e tyre, të cilët mbështesin kauzën palestineze, duke kërcënuar stabilitetin në vendet e tyre dhe duke ngushtuar hapësirën diplomatike që kanë peshat e rënda arabe si Egjipti dhe Arabia Saudite për të qetësuar situatën.

Egjipti ishte më i hapuri. Presidenti i saj Abdul Fattah al-Sisi i tha Blinken se operacionet ushtarake të Izraelit tashmë e kishin tejkaluar “të drejtën e vetëmbrojtjes” dhe ishin kthyer në ndëshkim kolektiv.

Në këtë mjedis, disa analistë vunë në dyshim nëse udhëtimi i Biden për të treguar solidaritet me Izraelin mund të shihej si provokues. Të tjerë sugjeruan se mund të ndihmojë nënvizimi i një mesazhi privat të përmbajtjes, nëse presidenti zgjedh të japë një të tillë.

“Ai është një politikan shumë i jashtëzakonshëm”, thotë Jon Alterman, drejtor i programit të Lindjes së Mesme në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare.

“Mund të jetë se ai mendon se nëse do t’i shtyni izraelitët, nuk mund t’i shtyni ata derisa ta keni bërë të qartë se ju intereson”.

Biden do të takohet gjithashtu me liderin egjiptian së bashku me mbretin e Jordanisë Abdullah dhe presidentin e Autoritetit Palestinez Mahmoud Abbas në Aman për të diskutuar çështje humanitare.

Kjo vjen pas njoftimit të administratës se SHBA dhe Izraeli kanë rënë dakord të përpiqen të gjejnë mënyra për të dërguar ndihma humanitare në Gaza dhe për të krijuar “zona të sigurta” për civilët.

Nisma erdhi pasi sekretari i shtetit i raportoi Uashingtonit shqetësimet e liderëve arabë, thotë një zyrtar i lartë i departamentit të shtetit. Presidenti e udhëzoi atë të hartonte një plan me izraelitët.

Aty ku Biden nuk do t’i shtyjë izraelitët është vlerësimi i tyre për Hamasin.

Zyrtarët amerikanë kanë adoptuar gjuhën izraelite që krahason lëvizjen palestineze me grupin e Shtetit Islamik, duke thënë se ishte një sulm i “të keqes së plotë” që nuk lidhet me zhgënjimet legjitime rreth dekadave të okupimit izraelit dhe mjerimin e rëndë të bllokadës 16-vjeçare të Gazës.

Khaled Elgindy, drejtori i çështjeve izraelito-palestineze në Institutin e Lindjes së Mesme, thotë se kjo injoron një kor paralajmërimesh në vitin që çoi në inkursionin e paprecedentë për një “shpërthim” të afërt në territoret palestineze.

Ai e përshkruan politikën e SHBA si “neglizhencë strategjike”.

“Ata kanë qenë të përkushtuar për ta mbajtur këtë çështje të ulët në listën e prioriteteve”, thotë ai.

Administrata Biden e ka përqendruar politikën e saj në Lindjen e Mesme në integrimin e Izraelit në rajon përmes një marrëveshjeje normalizimi me Arabinë Saudite, e cila argumenton se është thelbësore për stabilitetin, ndërsa përpiqet të përqendrojë vëmendjen e saj më shumë te lufta e Kinës dhe Rusisë me Ukrainën.

Tani, megjithatë, ajo ka frikë nga një konflikt rajonal që mund ta detyrojë atë të zhytet përsëri në Lindjen e Mesme.

Shtetet e Bashkuara janë veçanërisht të shqetësuara se Irani do të përfitojë nga situata përmes grupeve të armatosura që i mbështet, si lëvizja e fuqishme Hezbollah në Liban. Përleshjet e nivelit të ulët në kufirin e Izraelit me Libanin u intensifikuan në fundjavë, ndërsa ministri i jashtëm i Iranit Hossein Amir-Abdollahian zhvilloi turneun e tij të aleatëve në rajon.

Kjo përfshinte një takim me përfaqësuesin e Hamasit në Katar, ku ata diskutuan se si të parandalohej sulmi i mëtejshëm i pritshëm i Izraelit në Gaza, sipas agjencisë shtetërore të lajmeve të Iranit.

Megjithatë, deri më tani Irani ka treguar përmbajtje relative.

Kjo mund të ndryshojë në varësi të mënyrës se si do të zhvillohet operacioni tokësor i Izraelit në Gaza. Pentagoni tani ka dërguar dy grupe sulmuese aeroplanmbajtëse në Mesdheun lindor si një paralajmërim të qartë.

Parandalimi është një pjesë e madhe e mbështetjes së “rrokut të fortë” të administratës për Izraelin, thotë zoti Schenker, duke vënë në dukje se dëmi i jashtëzakonshëm që i shkaktoi Hamasi Izraelit e bëri partnerin kryesor të Amerikës në Lindjen e Mesme të dukej i dobët.

Nuk ka dyshim se SHBA do të qëndrojë pranë Izraelit. Pyetja është me çfarë kostoje dhe si do të ndikojë kjo në aftësinë e saj për të formësuar realitetet e reja strategjike që do të vijnë.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.