Rusia do të përballet me Ukrainën në GJND për rrëzimin e fluturimit MH17

Ukraina dhe Rusia do të përballen në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë (ICJ) – gjykata më e lartë e Kombeve të Bashkuara – për mbështetjen e Moskës për forcat pro-ruse të fajësuara për “kryengritje” kundër shtetit ukrainas dhe dhunë të armatosur që përfshinte rrëzimin e fluturimit MH17 i Malaysian Airlines në 2014, duke vrarë 298 pasagjerët dhe ekuipazhin.

Gjyqtarët në GJND në Hagë do të dëgjojnë pretendimin e Ukrainës të martën se Moska ka shkelur një traktat të OKB-së kundër terrorizmit duke pajisur dhe financuar separatistët pro-rusë, të cilët hetuesit ndërkombëtarë arritën në përfundimin se kishin përdorur një raketë ruse për të rrëzuar avionin malajzian mbi Ukrainën lindore pothuajse 10 vjet më parë.

Avokatët për Ukrainën do të flasin të martën nga ora 10:00 me orën lokale, ndërsa Rusia do t’i drejtohet gjykatës me një përgjigje të enjten, tha ICJ në një deklaratë. Ukraina do të përgjigjet më pas më 12 qershor dhe Rusia më 14 qershor.

Kievi akuzon Rusinë se ka mbështetur forcat pro-Moskës në Donbas të Ukrainës me armë dhe para dhe në këtë mënyrë ka shkelur Konventën Ndërkombëtare për Ndalimin e Financimit të Terrorizmit të miratuar nga OKB-ja.

Ukraina po kërkon dëmshpërblim për luftimet, të cilat filluan në vitin 2014 dhe çuan në rreth 13 mijë njerëz të vrarë në tetë vitet që çuan në pushtimin e plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022.

Ukraina pretendon se Rusia “nxiti dhe mbajti një kryengritje të armatosur kundër autoritetit të shtetit ukrainas në Ukrainën lindore” dhe “krijoi “një klimë dhune dhe frikësimi kundër grupeve etnike jo-ruse”, tha ICJ në deklaratë.

E themeluar pas Luftës së Dytë Botërore, GJND-ja merret me mosmarrëveshjet midis shteteve anëtare të OKB-së dhe megjithëse vendimet e saj janë ligjërisht të detyrueshme, gjykata nuk ka mekanizëm përmbarues.

Seanca dëgjimore e së martës do të jetë hera e parë që avokatët e Ukrainës dhe Rusisë takohen në GJND, e njohur gjithashtu si Gjykata Botërore, që kur Moska filloi pushtimin e saj në shkallë të plotë. Moska është përpjekur të heqë dorë nga çështja e GJND-së, duke argumentuar se gjykata nuk ka juridiksion.

Nëntorin e kaluar, një gjykatë holandeze dënoi dy burra rusë dhe një shtetas ukrainas në mungesë për vrasje për rolet e tyre në rrëzimin e MH17 dhe i dënoi me burgim të përjetshëm.

Të tre – ish agjentët e inteligjencës ruse Igor Girkin dhe Sergey Dubinsky si dhe ukrainasi Leonid Kharchenko, një udhëheqës separatist ukrainas – u dënuan në mungesë me burgim të përjetshëm. Të tre mbeten të lirë. Gjykata zbuloi gjithashtu se Rusia kishte “kontroll të përgjithshëm” mbi forcat në të ashtuquajturën Republika Popullore e Donetsk në Ukrainën lindore që nga mesi i majit 2014.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha se në atë kohë vendimi ishte një vendim i rëndësishëm dhe organizatorët e sulmit gjithashtu duhej të ndiqen penalisht.

“Të mbash llogari nga organizatorët është gjithashtu thelbësore, pasi ndjenja e mosndëshkimit çon në krime të reja”, shkroi Zelenskyy në një postim në Twitter.

Një konstatim i GJND-së se Rusia pajisi dhe financoi luftëtarët në Ukrainën lindore përgjegjëse për katastrofën MH17 do të ishte një disfatë për Moskën, e cila ka mohuar vazhdimisht dërgimin e trupave ose pajisjeve ushtarake në Ukrainën lindore në vitin 2014.

Një vendim i tillë mund të rrisë pretendimet ligjore për dëme apo dëmshpërblimet jo vetëm nga Ukraina, por edhe nga viktimat individuale të konfliktit.

Nuk dihet ende se kur do të merret vendimi i GJND-së.

Presidenti rus Vladimir Putin është gjithashtu subjekt i një urdhër-arresti nga Gjykata Ndërkombëtare Kriminale, gjithashtu me seli në Hagë, me akuza për krime lufte për dëbimin e fëmijëve ukrainas në Rusi. Kremlini i mohon këto akuza.

Fluturimi MH17 u bombardua nga një raketë ruse, thotë gjykata holandeze

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.