Rikonfigurimi i PE-së (s’)do të sjellë ndryshime për Kosovën – vështirë të ripërtërihet besimi i Scholzit e Macronit

Zgjedhjet për Parlamentin Evropian (PE) fundjavën e kaluar konfirmuan rritjen e partive të ekstremit të djathtë në vendet anëtare të Bashkimit Evropian (BE), duke tronditur estabilishmentin aktual politik, posaçërisht në Gjermani dhe Francë, ndërsa njohësit e çështjeve politike tërheqin vërejtjen se kjo mund të sjellë ndryshime në qasjen e disa shteteve ndaj Kosovës.

Zgjedhjet për PE-në, trup i cili numëron 720 ulëse, u mbajtën në të gjitha vendet anëtare midis 6 dhe 9 qershorit. E njohësit e çështjeve politike, pavarësisht perceptimit se nuk pritet të ketë ndonjë ndryshim dramatik për Kosovën, fitorja e partive të ekstremit të djathtë në Gjermani e Francë mund të ndikojë në rikthimin e besimit të këtyre dy shteteve ndaj vendit.

Alternativa për Gjermaninë (AfD), një parti populiste, nacionaliste e euroskeptike, fitoi një numër të konsiderueshëm të votave, mjaftueshëm sa për të kapërcyer socialdemokratët e kancelarit gjerman, Olaf Scholz, ndërsa suksesi i Frontit Kombëtar (RN) e shtyu presidentin e Francës, Emmanuel Macron, të shpërndajë parlamentin dhe të shpallë zgjedhje të reja.

Alejandro Esteso Perez, njohës i politikave të zgjerimit të BE-së në Ballkanin Perëndimor, megjithëse vlerëson se PE-ja në përgjithësi do të vazhdojë mbështetjen për ambiciet evropiane të Kosovës, pavarësisht rritjes së partive të ekstremit të djathtë në legjislativin e ri, shpreh drojën se ata që kundërshtojnë vendin e vogël ballkanik do të jenë shumë më të zhurmshëm.

“Një numër i partive të ekstremit të djathtë – AfD në Gjermani dhe RN në Francë – kanë qenë sistematikisht kundër zgjerimit, dhe posaçërisht kundër anëtarësimit të Kosovës. AfD mbështet interesat e Serbisë, veçanërisht ambiciet rreth Kosovës”, thekson ai, duke marrë parasysh se disa prej anëtarëve të këtyre partive e konsiderojnë akoma Kosovën pjesë të Serbisë.

E djathta ekstreme është mjaft e pranishme në Ballkanin Perëndimor, duke qenë se rrjetet evropiane të së djathtës ekstreme ushqehen nga flukset e dezinformatave që vijnë nga Rusia dhe në thelb kalojnë nëpërmjet Serbisë. Prandaj, njohësit e çështjeve politike shprehin drojën se retorika armiqësore e së djathtës ekstreme mund të ketë implikime të gjera për kosovarët.

Profesori i Diplomacisë dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Shkollën e Menaxhimit (IESEG) në Francë, Valon Murtezaj, përkundër se nuk parasheh ndonjë ndryshim drastik, shpreh dilemën se si do duket arkitektura e institucioneve evropiane pas përparimit të dukshëm të së djathtës ekstremeve, posaçërisht në dritën e “fërshëllimës” së zgjerimit të BE-së.

“Ndryshimet në përbërjen e PE-së, sado që nuk pritet të kenë implikime drastike në ndryshimin e kursit në raport me Kosovën dhe Ballkanin Perendimor, mund të kenë ndikim në përzgjedhjen e udhëheqësve në institucionet evropiane, të cilët mund të kenë përqasje të ndryshme në përcaktimin e agjendës dhe prioriteteve evropiane”, potencon Murtezaj.

“Situata gjeopolitike në botë kërkon një Evropë më funksionale dhe më të fuqishme, prandaj kompozicioni i PE-së është i rëndesishëm, dhe këtu Franca dhe Gjermania kanë peshë të veçantë. Presidenti Macron reagoi shpejt duke adresuar situatën e re përmes zgjedhjeve të reja, përderisa kancelari Scholz është nën presion për të mbajtur qeverinë”, shton ai.

Megjithatë, përkundër përparimit të partive të ekstremit të djathtë në disa vende dhe kontekstit të rëndë gjeopolitik në kontinentin evropian pas agresionit rus, partitë që konsiderohen tradicionalisht liberale, do ta kenë shumicën edhe në përbërjen e re të PE-së. Prandaj, njohësit sugjerojnë se Kosova duhet të punojë për të rikthyer besimin e aleatëve kryesorë.

Esteso Perez kujton se tensionet sporadike në pjesën veriore të territorit kosovar të banuar me shumicë serbe rikthyen vendin në qendër të kritikave evropiane, posaçërisht të kancelarit Scholz dhe presidentit Macron, duke dobësuar pozicionin e vendit në dialogun për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë që lehtësohet nga blloku 27-shtetesh.

“Rivendosja e marrëdhënieve me Berlinin dhe Parisin mund të mos jetë e lehtë, duke pasur parasysh ngritjen e së djathtës ekstreme, që mund të shtyjë Scholzin dhe Macronin të ashpërsojnë qëndrimet e tyre ndaj zgjerimit, në një përpjekje për t’u futur në narrativën e ekstremit të djathtë. Kjo nuk duhet të hidhet poshtë plotësisht”, paralajmëron ndër të tjera Esteso Perez.

Ndryshe, përkundër se është ende herët për të pasur vlerësime të qarta, duke qenë se përbërja e institucioneve do të dihet në vjeshtën e vonë, rikonfigurimi i raportit të forcave do të ndryshojë dinamikën kontinentale e cila jo-domosdoshëmrisht shkon në favor të kosovarëve. Kosova shpejt do ta gjejë veten në rolin e spektatores së fragmentimeve politike brenda BE-së.

E djathta radikale në BE kërcënon “ëndrrën evropiane” të Kosovës

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.