Prokurori i Gjykatës Penale Ndërkombëtare ka krijuar një realitet të ri për Izraelin

Kërkesa e kryeprokurorit të Gjykatës Penale Ndërkombëtare për një urdhër arresti kundër kryeministrit dhe ministrit të Mbrojtjes të Izraelit, si dhe tre liderëve të Hamasit, e vendos Izraelin në një realitet diplomatik me të cilin nuk është përballur kurrë më parë.

Në afatshkurtër, e vë udhëheqjen izraelite në rrezik të një kërcënimi real ndërkombëtar në vazhdën e vendimit për të vazhduar luftën në Gaza.

Në planin afatgjatë, nëse do të lëshohen urdhër-arrestet, mund të gjendemi në një ortek diplomatik, me efekte të mundshme të gjera në marrëdhëniet ekonomike, shkencore dhe tregtare, si dhe në fusha të tjera.

Këto hapa kundër një vendi demokratik në mes të luftës janë të paprecedentë – dhe e vënë Benjamin Netanyahun dhe Yoav Gallant në rrezik ekstradimi nëse vizitojnë vendet anëtare të gjykatës.

Zyrtarët izraelitë dënuan me të drejtë vendimin për Netanyahun dhe Gallant së bashku me Yahya Sinwar, Mohammed Deif dhe Ismail Haniyeh, krerët e një organizate terroriste, njerëzit e së cilës filluan luftën me një masakër të civilëve izraelitë.

Megjithatë, ekziston dyshimi se urdhri i lëvizjeve të kryeprokurorit ka qenë i kundërt.

Ai kërkoi të sillte lidershipin izraelit para drejtësisë për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit. Kërkesës për krijimin e përfaqësimit të rremë të ekuilibrit të paanshëm në proces iu shtuan krerët e Hamasit.

Ndryshe nga parashikimet e hershme, hetimi i kryeprokurorit, Karim Khan, ka për qëllim vetëm politikanët. Asnjë oficer i ushtrisë nuk përfshihet në këtë pikë.

Akuzat përqendrohen në masat e marra kundër banorëve të Gazës, kryesisht uria e civilëve si një metodë lufte. Kjo ka të ngjarë të tregojë se Khan e di se pretendimi se Forcat e Mbrojtjes të Izraelit po vrasin qëllimisht shumë civilë nuk mban më ujë.

Kohët e fundit doli se organizatat ndërkombëtare kanë filluar të dyshojnë në të dhënat që morën nga Hamasi, i cili po përpiqej të pretendonte një përqindje veçanërisht të ulët të luftëtarëve palestinezë në krahasim me civilët midis të vrarëve.

Lëvizja e Khan ka të ngjarë të ndriçojë Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë, e cila po shqyrton një vendim që kërkon t’i japë fund luftës.

Refuzimi i Netanyahut për ta pranuar këtë mund ta vendosë Izraelin në rrugën e duhur ndaj sanksioneve ndërkombëtare kundër tij, nëse Këshilli i Sigurimit i OKB-së fillon diskutimin e çështjes.

Izraeli nuk është as Rusi, as Iran; është një vend demokratik që varet tërësisht nga marrëdhëniet me Perëndimin.

Kjo situatë ndoshta nuk i shqetëson udhëheqësit e ekstremit të djathtë të qeverisë, por po zhvillohet një rrezik i mundshëm që mund të ndikojë negativisht në jetën e shumë qytetarëve izraelitë.

Dikush mund të imagjinojë se Sinwar dhe Deif janë më pak të shqetësuar nga perspektiva për të mos qenë në gjendje të vizitojnë Evropën.

Ngjashëm si shumë incidente të tjera në këtë luftë, duket se ky zhvillim rrjedh pjesërisht jo vetëm nga standardi i dyfishtë i komunitetit ndërkombëtar në lidhje me Izraelin, por edhe nga sjellja e marrë e liderëve izraelitë.

Akuzat për urinë po dëgjohen pikërisht kur Izraeli po lejon shpërndarjen e gjerë të ndihmave humanitare në Gaza dhe situata në shumë zona është përmirësuar.

Por në fillim të luftës, qeveria ndërmori hapa të qëllimshëm për të vështirësuar jetën e popullatës palestineze dhe për të ndërprerë çdo kanal furnizimi nga Izraeli në Rripin e Gazës.

Kështu u krijua kriza aktuale dhe u ndërtua nga komentet ekstreme dhe të çuditshme nga ministrat e kabinetit dhe anëtarët e koalicionit.

Netanyahu sulmoi hetimin e Khan dhe mori mbështetje relativisht të gjerë nga politikanët izraelitë. Tani po bëhet një përpjekje e vonuar për të rekrutuar administratën amerikane për të kërcënuar GJPN-në. Ata po i drejtohen vetë administratës dhe vetë presidentit që ministrat dhe ligjvënësit e kabinetit izraelit kanë përçmuar rregullisht.

Të dielën u raportua se këshilltari amerikan për sigurinë kombëtare, Jake Sullivan, e informoi Netanyahun se SHBA-të së shpejti do t’i japin atij tekstin e plotë të marrëveshjes SHBA-Arabi Saudite që po hartohet, një pjesë e së cilës ka të bëjë me normalizimin. midis Riadit dhe Jeruzalemit.

Netanyahu do të duhet të vendosë nëse do ta miratojë atë, duke përfshirë një deklaratë mbi parimin e krijimit të një shteti palestinez në të ardhmen.

Tani për tani, duket se kryeministri do të përgjigjet negativisht, pavarësisht varësisë nga SHBA në sferën ndërkombëtare dhe nevojës në rritje për të përfunduar luftën në Gaza dhe në kufirin libanez.

Në këtë fazë, nuk është e qartë se si do të ndikojë bomba e hedhur në Hagë në bombat që ende bien në Rafah.

Operacioni ushtarak atje është më i madh se sa i thuhet publikut.

Divizioni 162 ka kapur mbi gjysmën e rrugës së Filadelfit përgjatë kufirit egjiptian dhe po përparon ngadalë në periferi të Rafahut.

Luftimet po ndodhin tashmë rreth rreshtit të parë të shtëpive të kampit të refugjatëve në Brazil, në pjesën më perëndimore të qytetit. Për më tepër, zyrtarët e IDF-së po krijojnë përshtypjen se kundërshtimi i ashpër amerikan ndaj hyrjes së Izraelit në Rafah po dobësohet.

Kjo po ndodh pjesërisht sepse pretendimi kryesor amerikan kundër operacionit nuk ka ndodhur.

Afro 1.4 milionë civilë palestinezë ishin mbledhur brenda dhe rreth qytetit pasi ushtria pushtoi rajone të tjera.

Izraeli ka thënë sakaq se mund të evakuonte shumicën e tyre brenda pesë javësh dhe amerikanët besonin se ky premtim ishte i pabazë.

Pas dy javësh, midis 800 mijë njerëz (sipas UNRWA) dhe 1 milion (sipas ushtrisë) janë larguar, duke u zhvendosur në zona të përkohshme dhe të mbushura me strehë.

Opinionet brenda institucionit të mbrojtjes për vazhdimin e operacionit janë të ndara.

Mbështetësit e pushtimit të Rafahut besojnë se Izraeli duhet të mposht brigadën e fundit rajonale funksionale të Hamasit dhe katër batalionet e tij.

Megjithatë, edhe ata pranojnë se kjo nuk do të thotë humbje e Hamasit, por do të kërkojë vazhdimin e luftimeve në pjesë të tjera të Gazës për shumë muaj.

Kundërshtarët e operacionit besojnë në përpjekjen për një marrëveshje pengjesh dhe përfundimin e luftës në të dy frontet, edhe nëse kjo do të thotë të pranosh se Izraeli nuk e arriti qëllimin e tij dhe nuk e çmontoi plotësisht sundimin e Hamasit.

Të dyja palët kundërshtojnë zgjidhjen më radikale që Netanyahu dhe ministrat e kabinetit të tij ekstremist të krahut të djathtë po paraqesin: përgatitjen për krijimin e një administrate të supozuar të përkohshme ushtarake në Gaza.

Gallant përsëriti kundërshtimin e tij ndaj kësaj ideje të hënën përpara një auditori armiqësor, delegacionit të Likud Knesset.

Ai paralajmëroi se ushtria nuk ka mjaftueshëm ushtarë për të përmbushur një mision të tillë dhe se do të detyrohet të zgjasë shërbimin e detyrueshëm të luftëtarëve në katër vjet. Kushdo që njeh disponimin mes ushtarëve dhe prindërve të tyre e di se do të ishte shumë e vështirë të zbatohej një lëvizje e tillë.

Tani për tani, Netanyahu po ndjek linjën militante, por mbetet për t’u parë nëse rreziku personal i krijuar për të në Hagë do të ndikojë në konsideratat e tij.

Pikëpyetjet shtohen

Sa më gjatë të zvarritet lufta në Gaza dhe nuk ka datë për kthimin e banorëve nga veriu në shtëpitë e tyre, pikëpyetjet rriten në mendjen e publikut për shanset për të arritur qëllimet që Izraeli vendosi në fillim.

Njëherazi, publiku po humbet besimin edhe te ushtria.

Instituti për Studimet e Sigurisë Kombëtare në Universitetin e Tel Avivit kreu një sondazh të opinionit publik këtë javë. Rezultatet janë mjaft të qarta.

Besimi i publikut po zbehet. Që nga fillimi i luftës, instituti ka gjurmuar besimin e publikut në raportet e zëdhënësit të IDF-së.

Pika e ulët, jo për t’u habitur, ishte java pas fillimit të luftës: 66 për qind e të anketuarve hebrenj i besonin zëdhënësit atëherë. Kjo shifër u rrit në 88 për qind në kulmin e operacionit tokësor në mes të nëntorit. Ajo ra në 78 për qind nga mesi i prillit. Këtë javë, ajo ra më tej në 68 për qind.

Halevi gjithashtu duhet të shqetësohet. Anketuesit pyetën nëse shefi i shtabit ka një mandat për të emëruar një raund të ri komandantësh brenda Shtabit të Përgjithshëm, siç u bë në fillim të këtij muaji kur u shpallën pesë emërime të tilla.

Vetëm 26 për qind e të anketuarve thanë se ai kishte një mandat të tillë për të bërë emërime sipas konsideratave të tij, ndërsa 34 për qind thanë “vetëm emërimet e nevojshme” dhe 23 për qind thanë se ai nuk kishte një mandat të tillë.

Një pjesë e madhe e kritikave për Halevin janë politike dhe kanë për qëllim të largojnë të gjithë fajin për dështimet e 7 tetorit tek ai, për të mbuluar përgjegjësinë e Netanyahut.

Megjithatë, shefi i shtabit duhet t’u kushtojë vëmendje gjetjeve: mbështetja e gjerë e publikut ndaj tij, pavarësisht masakrës së tmerrshme, bazohej kryesisht në supozimin se mandati i tij është i kufizuar në kohë dhe se ai synon të tërhiqet.

Një raund i gjerë takimesh ngre pikëpyetje. Po kështu edhe ndjenja se lufta nuk po i arrin qëllimet e saj.

Ky është një problem në zhvillim për ushtrinë, përveç vështirësive që po hedhin mbi të kryeministri dhe lajmëtarët e tij.

Marrë nga “Haaretz”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.