Përplasja Izrael-Poloni/ Qeveria polake rishqyrton ligjin e arsimit për të rinjtë izraelitë

Zëvendësministri i Jashtëm polak Paweł Jabłoński, të hënën e 16 gushtit ka thënë se vendi do të rishqyrtojë ligjin për arsimin e të rinjve izraelitë –  në lidhje me përhapjen e gjuhës së urrejtjes ndaj Polonisë.

E gjitha kjo ka ardhur në vazhdën e “grindjes” diplomatike midis Polonisë dhe Izraelit mbi miratimin e një ligji të kthimit të Holokaustit.

“Udhëtimet arsimore nga Izraeli në Poloni nuk zhvillohen në mënyrë të duhur dhe kryhen në një formë që urrejtja ndaj Polonisë të depërtojë në mendjet e të rinjve. Ne do ta shqyrtojmë çështjen në thellësi sepse është e qartë se mënyra e zhvillimit të këtyre shkëmbimeve nuk zhvillohet në formën e duhur”, tha Jabłoński.

Ai akuzoi Izraelin për nxitjen e “anti-polonizmit” ose paragjykimin kundër polakëve si një grup etnik. Si dhe ndaj shtetit të Polonisë dhe kulturës së saj.

Presidenti polak Andrzej Duda nënshkroi të shtunën ligjin e miratuar nga parlamenti i Polonisë – në fillim të javës – që kufizon ashpër aftësinë e hebrenjve për të rimarrë pronat e konfiskuara nga pushtuesit nazistë gjermanë.

Këto të fundit të mbajtura nga sundimtarët komunistë të pasluftës, pavarësisht kundërshtimit të fortë nga Izraeli dhe SHBA-të.

Kryeministri izraelit Naftali Bennett e quajti nënshkrimin e ligjit “një vendim të turpshëm dhe përbuzje të turpshme për kujtimin e Holokaustit”.

Më tej ai shtoi se, “Polonia ka zgjedhur të vazhdojë të dëmtojë ata që kanë humbur gjithçka”.

Ministri i Jashtëm izraelit Yair Lapid tha se ai kishte udhëzuar të ngarkuarit me punë të Izraelit në Varshavë që të ktheheshin menjëherë në atdhe. Po ashtu dhe ambasadori i ri izraelit në Poloni të qëndronte në Izrael.

Nga Ministria e Jashtme izraelite u njoftua, gjithashtu se po i rekomandonte ambasadorit polak në Izrael – i cili është me pushime – të mos kthehet në Izrael.

Çfarë ka ndodhur më tej?

Ky ligj përcakton një kufi 30-vjeçar në sfidat ligjore të konfiskimit të pronave – shumë prej të cilave lidhen me komunitetin hebre dikur të lulëzuar të Polonisë.

Pritet që ky ligj të bllokojë në mënyrë efektive mijëra kërkesa pasi konfiskimet ndodhën kryesisht gjatë epokës komuniste pas luftës.

Edhe pse qeveria thekson se do të forcojë sigurinë ligjore në tregun e pronës, kundërshtarët janë të mendimit se është e padrejtë ndaj njerëzve me pretendime legjitime. Përfshirë të mbijetuarit e Holokaustit dhe familjet e tyre.

Përsa i përket vendimit të tërheqjes së ambasadorit izraelit në Poloni, përmes një deklarate, Ministria e Jashtme e Polonisë, ka dhënë një përgjigje duke thënë se masa e Izraelit ishte “e pabazuar”.

“Hapat e ndërmarrë nga Izraeli po dëmtojnë seriozisht marrëdhënien tonë”, ka vazhduar, duke paralajmëruar se do të ndërmerrte “veprime të përshtatshme politike dhe diplomatike”.

‘Nuk do të paguajë për krimet e Gjermanisë’

Këtë javë, pasi parlamenti miratoi ligjin, Lapid dhe Sekretari Amerikan i Shtetit, Antony Blinken, i kishin kërkuar Duda-s të mos e nënshkruante atë.

Blinken-i ka thënë se ishte “thellësisht i shqetësuar” dhe i ka kërkuar Polonisë që në vend të saj të miratojë një ligj gjithëpërfshirës për të mbuluar kërkesat e tilla të pronësisë, diçka që e kanë bërë vendet e tjera në Evropën Qendrore dhe Lindore.

Mirëpo, Mateusz Moraëiecki, kryeministri polak, ka deklaruar se Polonia “nuk do të paguajë për krimet e Gjermanisë as një zloty, euro apo dollar”.

“Naharnet” shkruan se gjatë Luftës së Dytë Botërore në Poloni, gjashtë milionë polakë, gjysma e tyre hebrenj, u vranë.

Pas luftës, autoritetet komuniste shtetëzuan një numër të madh të pronave që kishin mbetur bosh sepse pronarët e tyre ishin vrarë ose kishin ikur.

Teksa ligji mbulon paditësit hebrenj dhe jo-hebrenj, aktivistët janë të mendimit se pronarët hebrenj do të preken në mënyrë disproporcionale.

Kjo e fundit pasi sipas tyre ata shpesh ishin vonë në paraqitjen e kërkesave pas luftës.

“Polonia, natyrisht, nuk është përgjegjëse për atë që bëri Gjermania naziste gjatë Holokaustit. Megjithatë Polonia ende përfiton nga kjo pronë e fituar gabimisht”, ka pohuar Organizata Botërore e Kthimit Hebraik (ËJRO) në një deklaratë.

“Kthimi i pronës ka të bëjë me më shumë se para. Për shumë prej të mbijetuarve të Holokaustit dhe familjeve të tyre, një shtëpi është lidhja e fundit fizike e mbetur me jetën që kanë bërë dikur”, ka thënë grupi i avokatisë.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.