Vështirësi të mëdha mund ta presin Shqipërinë në kategorimizimin e tregut të punës, pasi brenda vitit 2070, raportet mes popullatës së të moshuarve dhe atyre të fuqisë punëtore, mund të kapin shifrën e 80%.
Është ky paralajmërimi që ka bërë Fondi Monetar Ndërkombëtar në raportin e fundit për Shqipërinë, duke përmendur rrezikun e plakjes së popullatës në shkallë të gjerë.
Në vitin 2023, Shqipëria kishte një ndarje të grup-moshës mbi 65 vjeç (kategoria e pensionistëve) e cila arrinte 25% të forcës së punës (moshat 15-65 vjeç).
Kjo është në nivele të krahasueshme rajonale sot.
Por lëvizjet dhe luhatjet e mëdha demografike, mund të bëjnë që në Shqipëri ky raport në vitin 2070 të jetë në masën 80%.
Varësia e të moshuarve në Shqipëri në vitet 2070 do të jetë në nivelet më të larta rajonale sipas raportit.
Kjo do të thotë se në dekadat në vijim popullsia në moshe pune do të barazohet me pensionistët.
Por zhvillimet reale të popullsisë, të cilat në dekadën e fundit kanë shkuar me keq se projeksionet, i bëjnë edhe më trishta zhvillimet.
Vitin e shkuar pensioni mesatar në vend arriti në 19 mijë lekë në muaj.
Ata në decilin më të ulët marrin mesatarisht 8 mijë e 500 lekë në muaj dhe ata në decilin më të lartë 38 mijë lekë. Ndërsa pensioni social që merret në moshën 70 vjeç nga ata që nuk kanë paguar sigurime arriti në 8 mijë e 588 lekë në 2022, që është afërsisht një e katërta e pagës minimale.
FMN ndërkaq vë në dukje faktin se në të ardhmen, ka të ngjarë që më shumë njerëz të marrin vetëm pensione të pjesshme, si pensione sociale, për shkak të kohëzgjatjes së pamjaftueshme të kontributit.
Ky aspekt, i kombinuar me uljen e shkallës së zëvendësimit, mundet të ngrejë shqetësime për rritjen e varfërisë në moshat e shtyra.
Ndërsa në vitin 2012, personat që kanë dalë në pension kishin kontribuar mesatarisht 35 vite, ata që dolën në pension në 2022 kontribuuan mesatarisht për 27 vite.
FMN ka këshilluar qeverinë të adresojë mbulimin e dobët të popullsisë në moshë pune me sigurime.
Për arritur këtë Fondi rekomandon stimuj për të rriturit në moshë pune që të paguajnë sigurime.
Gjithashtu përfitimet e pensioneve në të ardhshmen duhet të jenë i harmonizuar mirë me kontributet.
Për të frenuar përkeqësimin e përfitimeve në pleqëri Fondi rekomandon lehtësimin e pensioneve vullnetare dhe skemat private, pasi në disa vende kanë nxitur njerëzit të paguajnë sigurime për pensionin.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
