Paniku – dhe optimizmi – i punonjësve për inteligjencën artificiale në vijimësi

Ka kaluar vetëm pak më shumë se një vit që kur OpenAI nxori në treg chatbot-in ChatGPT.

Megjithatë, teknologjia tashmë është në krye të mendjes për shumicën e punonjësve.

Dhe në shumë raste, është bërë pjesë e rutinës së tyre të përditshme.

Inteligjenca artificiale ka kaluar nga ndjenja si një ide abstrakte në një mjet të njohur që mund të thjeshtojë rrjedhat e punës dhe të gjenerojë ide të reja.

Por jo të gjithë e kanë mirëpritur teknologjinë dhe e shohin atë si një kërcënim për vetë karrierën e tyre. Është një shtytje dhe tërheqje që është përcaktuar këtë vit.

Tendencat më të mëdha në vendin e punës të AI të vitit 2023 tregojnë se si teknologjia ka tronditur punën siç e njohim ne.

Gjithashtu japin një vështrim se si AI mund të formësojë vitin 2024, pasi teknologjia vazhdon të evoluojë me ritme rrufe.

Punonjësit të varur nga AI

Shumë punonjës janë mësuar të përdorin AI në punët e tyre të përditshme për detyra administrative që kursejnë kohë, veçanërisht shkrimin rudimentar dhe idetë bazë.

Ky është veçanërisht rasti në pozicionet e punës me njohuri, ku AI tregon potencial për të liruar punonjësit për të bërë detyra kreative dhe më të sofistikuara.

Por teksa më shumë prej tyre përdorin AI, disa punëdhënës po reagojnë duke frenuar përdorimin e teknologjisë në vendin e punës.

Kjo ka përfshirë shtypjen e heshtur ose ndalimin e plotë të aksesit në mjete si ChatGPT, me organizatat të shqetësuara për keqpërdorime të mundshme ose rrjedhje të të dhënave.

Megjithatë, disa punonjës që kanë filluar të mbështeten shumë në mjete të tilla, u është dashur të kalojnë kanalin e pasëm për të ruajtur aksesin.

Komunitetet e mediave sociale madje kanë ofruar këshilla se si të aksesoni fshehurazi teknologjinë në punë.

AI me disa punë në zyrë

Shumë njerëz supozuan se AI me shumë gjasa do t’i zëvendësonte njerëzit në role që automatizohen lehtësisht.

Por, siç ka evoluar vitin e kaluar, është e qartë se mund të ndikojë në role më komplekse të punës së njohurive që dikur konsideroheshin të sigurta.

Disa punë krijuese tashmë po kërcënohen.

Të dhënat tregojnë se shqetësimet e punonjësve janë të vlefshme.

Një raport i marsit 2023 nga Goldman Sachs vlerësoi se AI e aftë për gjenerimin e përmbajtjes mund të bënte një të katërtën e të gjithë punës së bërë aktualisht nga njerëzit – që barazohet me 300 milionë vende pune të humbura në Evropë dhe SHBA.

Disa vende pune nuk do të zëvendësohen

Me gjithë frikën, ka shumë role dhe detyra që AI nuk do të jetë në gjendje t’i kryejë në të ardhmen e afërt.

Ky është veçanërisht rasti me punët që kërkojnë aftësi të buta, të tilla si inteligjenca emocionale dhe të menduarit jashtë kutisë.

Për më tepër, punët e tregtisë që datojnë shumë më përpara se mjediset e punës digjitale – si elektricistët, hidraulikët dhe saldatorët – janë ndër “më të vështirat për t’u automatizuar”.

Këto punë janë më pak të varura nga detyrat e bazuara në gjuhë dhe zakonisht kërkojnë aftësi më të madhe për zgjidhjen e problemeve, lëvizshmëri dhe shkathtësi në mjedise të paparashikueshme që makinat aktualisht nuk mund t’i imitojnë.

Ne do të punojmë me AI

Teksa AI bëhet më i kudondodhur, disa ekspertë besojnë se teknologjia në të vërtetë ka më shumë gjasa të rrisë – në vend që të zëvendësojë – talentin njerëzor.

Joanne Song McLaughlin, profesoreshë e asociuar e ekonomisë së punës në Universitetin e Buffalo, SHBA, përmend diagnozat mjekësore si shembull.

Ndërsa një robot mund të jetë në gjendje të zbulojë kancerin, për shembull, shumica e pacientëve do të preferonin një profesionist mjekësor të kualifikuar për të dhënë lajmin.

Punonjësit tashmë po përdorin ChatGPT si një asistent personal, duke e përdorur atë për të hartuar emaile, për të planifikuar itineraret dhe kostot e projektit dhe afatet kohore.

Më gjerësisht, profesionistët tashmë po përdorin AI për të ndihmuar në eliminimin e paragjykimeve në vendimmarrje – disa korporata të mëdha tashmë po përdorin rekrutime të bazuara në të dhëna për të testuar cilësitë e kandidatëve, me njohuri të sjelljes që i përputhin ata me vendin e lirë të duhur.

Dhe teksa AI do të eliminojë disa vende pune, do të krijojë gjithashtu të reja; inxhinierë të dhënash, specialistë të qeverisjes dhe një mori rolesh trajnimi.

Ka edhe optimizëm

Inteligjenca artificiale mund të jetë teknologjia e ditës, por është larg nga e para që prish fuqinë punëtore.

Teknologjia ka avancuar në mënyrë eksponenciale gjatë dekadave, nga rritja e automatizimit në mekanikë, te kompjuterët e zyrës dhe interneti pa tel.

Ekspertët rekomandojnë që në vend që të shqetësoheni për kërcënimin e AI, është më e dobishme ta mendoni atë si një mjet.

Taktika më e mirë?

Përshtatuni, mësoni dhe mbështetuni në teknologji.

Edukimi dhe trajnimi janë kyçe që punonjësit të mësojnë rreth AI dhe çfarë mund të bëjë ajo për rolin e tyre të veçantë, si dhe t’i ndihmojë ata të zhvillojnë aftësi të reja.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.